İstanbul Kimyevi Unsurlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliğinin 17’nci devir başkanlığını yürüttüğü Kimya Bölüm Platformu (KSP) bünyesinde iki yılda bir gerçekleştirilen Türkiye Kimya Bölüm Şurası’nın bu yılki açılışı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türkiye İhracatçılar Meclisi Lideri İsmail Gülle, KSP Lideri Adil Pelisterin’in iştirakiyle görüntü konferans sistemiyle gerçekleştirildi.
Varank, buradaki konuşmasında, COVID-19 salgınının iktisat, üretim ve tedarik zincirleri üzerindeki tesirlerine değinerek, bu periyotta birçok dala girdi sağlayan kimya dalının de ehemmiyetinin arttığını söyledi.
Global iktisattaki gelişmelerden Türkiye’nin de etkilendiğine fakat uygulanan yerinde ve aktif siyasetlerle ülkeyi dünya genelinden müspet ayrıştırmayı başardıklarına dikkati çeken Varank, ülkenin geçen yıl yüzde 1,8 büyümeyle Çin’in akabinde en yüksek büyüme kaydeden ikinci G-20 ülkesi olduğunu anımsattı.
Varank, Türkiye’nin salgın sürecinde gereksinimi olan ülkelere en çok tıbbi yardım ve dayanak sağlayan ülkelerinden biri olduğunu tabir ederek, bu süreçteki muvaffakiyetleri, muhtaçlığı bulunanlarla paylaşmaktan vazgeçmeyeceklerini lisana getirdi.
Ülkenin bu devirde ortaya koyduğu başarıda en değerli hisse sahiplerinden birinin imalat endüstrisi olduğunu vurgulayan Varank, “Pandemiye karşın sanayi dalı son 1 yılda 337 bin ek istihdam oluşturdu.” diye konuştu.
Varank, imalat endüstrisinde yakalanan ivmeyle 2021’e de güçlü bir başlangıç yaptıklarını belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Ocak ayı sanayi üretimimiz beklentileri aşarak geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 11,4, bir evvelki aya nazaran ise yüzde 1 arttı. Bu datalarla ocak ayında da yıllık bazda sanayi üretimini en çok artıran G-20 ülkelerinden biri olduk. Bütün datalar açıklanmadığı için ‘Birinci olduk’ diyemiyorum lakin muhtemelen Türkiye sanayi üretimini en fazla artıran ülke olacak.”
Endüstrideki üretim ve istihdam ile yatırımlardaki artışlara ait dataların şeffaf olduğuna dikkati çeken Varank, “2021 yılında da süreç bu türlü devam ederse imalat endüstrisi ve ihracat öncülüğünde Türkiye’yi kıymetli bir büyüme sayısına ulaştırmak istiyoruz. Bu sayılara ulaşıp kalıcı olmak da değerli. Önümüzdeki periyotta Türkiye, katma pahalı üretim öncülüğünde istikrarlı büyümesini artırarak sürdürecek.” tabirlerini kullandı.
“Salgında imalat endüstrisinin performansı yatırımcıların dikkatini çekti”
Varank, salgın sürecinde imalat endüstrisinin ortaya koyduğu performansın yerli-yabancı tüm yatırımcıların dikkatini çektiğine işaret ederek, “Yeni yatırım taleplerinde kayda bedel bir artış var. Cumhurbaşkanı’mızın bugün açıklayacağı İktisat Islahat Paketi ile Türkiye’deki yatırım ortamını çok daha cazip hale getireceğiz.” dedi.
Bakan Varank, kimya dalının, imalat endüstrisinin kilit alanlarından biri durumunda bulunduğunu ve 19,5 milyar dolarlık ihracatla otomotivin akabinde geçen yılın en fazla ihracat yapan ikinci bölümü olduğunu bildirdi.
Bölümün 2009-2019 yıllarında teşebbüs sayısı, üretim ve istihdam bakımından her yıl üzerine koyarak büyüdüğüne dikkati çeken Varank, daldaki üretimin yaklaşık yüzde 77’sinin girdi olarak kullanıldığını tabir etti.
Varank, dalın kritik ehemmiyetine karşın yüksek oranda dışa bağımlı olduğunu ve bu alanda 20 milyar dolar dış ticaret açığı verildiğini belirterek, bunun nedenlerinin üretimde ham petrol ya da doğal gaz üzere hidrokarbon kaynaklarına muhtaçlık duyulmasıyla, ülkedeki petrokimya üretiminin yetersizliğinden kaynaklandığını söyledi.
“Öncelikli bölümlerden biri”
Varank, Bakanlık olarak daldaki açığın ve potansiyelin farkında olduklarını vurgulayarak, kimya dalını öncelikli alanlardan biri olarak belirlediklerini anımsattı.
Bölümün gelişimi için teşvik ve takviye sistemini seferber ettiklerine dikkati çeken Varank, şu sözleri kullandı:
“Kritik eserlerin yurt içinde üretimini desteklemek üzere sanayi bölgeleri kuruyoruz. Yatırım yeri, kolaylaştırıcı süreçler ve cazip takviye imkanlarıyla başta petrokimya olmak üzere büyük ölçekli yatırımların yapılmasını teşvik ediyoruz. Onay verdiğimiz 22 sanayi bölgesinin 6’sı kimya dalına hizmet ediyor. Bu bölgelerdeki yatırımlar tamamlandığında cari istikrarımıza yıllık 3 milyar doların üzerinde katkı sağlanacak.”
Varank, kimya dalının kümelenmeye de uygun olduğunu belirterek, kimya ihtisas OSB’leri kurduklarını, İzmir-Aliağa, Kocaeli-Gebze, Yalova ve İstanbul-Tuzla kimya ihtisas OSB’lerinin başarılı sonuçlar verdiğini anlattı.
Kimya kesimi için 2012’den bugüne kadar 3 bin 691 teşvik evrakı düzenlediklerini söz eden Varank, bu yatırımların bedelinin 96 milyar liranın üzerinde olduğunu bildirdi.
Varank, kalkınma ajansları, TÜBİTAK ve KOSGEB aracılığıyla dala sağladıkları takviyeleri de anlattı.
“Kimya dalı davetlerine mayıs-haziran aylarında çıkacağız”
Teknoloji Odaklı Atılım Programı kapsamına kimya kesimini de aldıklarını anımsatan Varank, şöyle devam etti:
“Programda yatırımını destekleyeceğimiz eser sayısını 919’a çıkardık ve 2021 yılı davet programının duyurusunu yaptık. Bu eserlerin 281’i kimya bölümüne ilişkin ve davetlerine mayıs-haziran aylarında çıkmayı planlıyoruz. Ülkemizi kritik teknolojilerin pazarı değil, üreticisi yapmakta kararlıyız. Öncelikle bu eserlerdeki dış ticaret açığımızı kapatacağız, sonrasında da net ihracatçı pozisyonuna geleceğiz.”
Varank, firmaların milletlerarası alanda da kelam sahibi olması için dünyadaki gelişmeleri yakından izlediklerini ve bölümün dönüşümünü bu tarafta teşvik ettiklerini belirterek, Avrupa Birliği’nin hayata geçirmeyi öngördüğü siyasetlerin ihracat üzerindeki mümkün tesirlerine ait Ticaret Bakanlığı ile çalıştıklarını söyledi.
“3 aşı adayı insan denemeleri aşamasında”
COVID-19 salgınının kimya bölümü üzerinde tesirli olduğunu lisana getiren Varank, “Salgın tıpkı vakitte ilaç üretiminin ehemmiyetini de bir sefer daha bize hatırlattı. Ülke olarak biz de sıhhat ve ilaç kesimine yönelik kıymetli adımlar attık. COVID-19 tedavisinde kullanılan ve aktif sonuçlar veren Favipiravir isimli ilacın yerli sentezini gerçekleştirdik. Ham unsurdan başlayarak ruhsatlı bir ticari esere dönüştürdük.” sözlerini kullandı.
Varank, “COVID-19 Türkiye Platformu” ile 17 farklı araştırma projesini desteklediklerine dikkati çekerek, “Platformda şu ana kadar yenilikçi inaktif aşı, virüs gibisi parçacıklar (VLP) ve adenoviral vektör aşı olmak üzere 3 aşı adayı insan denemeleri kademesine geldi. Sıhhat Bakanlığı onayı çıkar çıkmaz, Faz-1 çalışmaları başlayacak. Aşı adaylarımız yeni teknolojiler ve inovatif dizaynlar içerdiği için çok başarılı sonuçlar elde etmeyi öngörüyoruz.” dedi.
Bakanlık tarafından 2014’ten bu yana düzenlenen “Verimlilik Proje Mükafatları Yarışması”nda 2021 yılı davetinin açıldığı bilgisini veren Varank, şunları kaydetti:
“Her ölçekteki işletmelerimize açık olan bu müsabakayla verimlilik şuurunun ülke çapında yaygınlaşmasını, başarılı uygulamaların paylaşılmasını amaçlıyoruz. Dereceye giren işletmelerimiz, güç etüdü hizmeti alma, TÜSİDE Dijital Dönüşüm Olgunluk Tahlili hizmeti alma, Asya Verimlilik Teşkilatı etkinliklerinden yararlanma ve model fabrikalardan hizmet alma imkanlarından öncelikli olarak yararlandırılacaklar. Küçük, büyük tüm işletmelerimizi bu yarışa ortak olmaya ve verimlilik muvaffakiyetlerini Türkiye ile paylaşmaya davet ediyorum. 15 Mayıs’a kadar açık olacak davetin ayrıntılarına Bakanlığımız web sitesinden erişebilirsiniz.”
Dünya