Şebnem TURHAN
Tahsili gecikmiş alacaklarda (TGA) kurumsal ticari kredilerin hissesi arttı. Banka bilançolarında yakın izleme olarak nitelendirilen 2. küme ve tahsil imkanı kısıtlı olarak nitelendirilen 3. küme olarak sınıflandırılmış kredilerde ticari ve kurumsal nitelikli alacakların hissesi yüzde 89’a yükseldi. Pandemi sürecinde finansal dertlerin hafifletilmesine yönelik olarak, takibe dönüşümde mühletlerin 180 güne kadar uzatılması TGA oranını aşağı çekti. Öteki bölümler üzere varlık idare bölümünün de salgından etkilendiğini belirten Varlık İdare Şirketleri Derneği Lideri Sezin Ünlüdoğan, bu periyotta alınan kararlarla TGA satışlarının azaldığına işaret etti. Ünlüdoğan, “2019 yılında yaklaşık 10 milyar TL’lik bir satış olduğunu göz önünde bulundurursak, 2020 yılında satışların neredeyse durma noktasına geldiğini söyleyebiliriz” dedi. Dünyanın her yerinde olduğu üzere salgının tesirlerini en aza indirmek için Türkiye’de de tahsili gecikmiş alacak (TGA) idaresinde değişikliğe gidildi. İşletmelerin pandemi periyodunda finansal zahmetlerin büyümemesi için bankaların kredileri tahsili gecikmiş alacak olarak sınıflandırma müddetleri 180 güne kadar uzatıldı. Bu da takibe düşen alacak oranının da gerilemesini sağladı. Lakin bu adımlar bile işletmeleri rahatlatmaya yetmemiş görünüyor. Varlık İdare Şirketleri Derneği Lideri Sezin Ünlüdoğan, bankaların bilançolarındaki TGA’lara bakıldığında kredilerin niteliğinde bir değişim yaşandığını belirterek banka bilançolarında yakın izleme olarak nitelendirilen 2. küme ve tahsil imkanı kısıtlı olarak nitelendirilen 3. küme olarak sınıflandırılmış kredilerin içinde KOBİ, ticari ve kurumsal nitelikli kredilerin hissesinin arttığını vurguladı. Ünlüdoğan, TGA stokunun ve yakın izlemedeki kredilerin yüzde 89’unun KOBİ, ticari ve kurumsal nitelikli kredilerden oluştuğunu vurguladı.
Geçen yıl 10 milyar lira satılmıştı
Varlık İdaresi Şirketleri Derneği Lideri Sezin Ünlüdoğan, pandemiden her kesimin olduğu üzere varlık idare bölümünün de etkilendiğini belirterek “Şu ana kadar Türkiye’de bankalardan varlık idare şirketlerine 66 milyar TL tahsili gecikmiş alacak (TGA) satışı yapılmışken, 2020 yılında yapılan satışlar 850 milyon TL olarak gerçekleşti. 2019 yılında yaklaşık 10 milyar TL’lik bir satış olduğunu göz önünde bulundurursak, 2020 yılında satışların neredeyse durma noktasına geldiğini söyleyebiliriz” dedi.
Neredeyse hayatın durma noktasına geldiği bu devirde bu türlü bir tesirin olağan olduğunu vurgulayan Ünlüdoğan, pandemi devrinde ülkeler TGA’larını yönetmek için çeşitli tedbirler aldıklarını hatırlattı. Ünlüdoğan şöyle konuştu: “Dünyadaki uygulamalara paralel olarak Türkiye’de de pandemi sürecinden olumsuz etkilenen, işlerini yeni nizama nazaran dönüştürüp değiştirmesi gereken dallar için çeşitli tedbirler hayata geçirildi. Bu periyotta işletmelerin yaşayacakları nakit akışı probleminin bir finansal soruna dönüşmemesi için 2. küme krediye geçiş mühleti 30 günden 90 güne, 3. küme krediye geçiş mühleti 90 günden 180’e çıkartıldı. Ayrıyeten, ferdî, KOBİ, ticari ve kurumsal, tüm segmetlerdeki tekrar yapılandırma talepleri karşılandı. Hasebiyle, yılsonu prestiji ile 150 milyar TL olan yasal takipteki krediler ve 330 milyar TL olan 2. küme krediler stoku sabit kaldı. Lakin bankaların bilançolarındaki TGA’lara baktığımızda, kredilerin niteliğinde bir değişim yaşandığını görebiliyoruz. Banka bilançolarında 2. ve 3. küme olarak sınıflandırılmış kredilerin içinde KOBİ, Ticari ve Kurumsal nitelikli kredilerin hissesinin son 3 yıl içinde artmakta olduğunu söyleyebiliriz.”
TGA’ye geçecek alacaklar da ticari
Avrupa’da da stokta artış beklendiğini belirten Ünlüdoğan, “Avrupa’nın 2019 yılsonu prestiji ile 600 milyar Euro olan stokunun 2021’de 1 ila 1.4 trilyon Euro ortasında olmasının beklendiğini görüyoruz. Ülke bazında artış beklentisi ise yüzde 70 ile yüzde 300 ortasında değişiyor. Türkiye’de de bir artış olacağını, lakin artışın Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında daha düşük düzeylerde kalacağını öngörüyoruz” dedi.
Şu anda bankaların 151 milyar TL kıymetindeki TGA stokunun yüzde 89’unun KOBİ, ticari ve kurumsal nitelikli kredilerden oluştuğunu vurgulayan Ünlüdoğan, yakın izleme olarak sınıflandırılan 2. küme kredilerin içerisinde KOBİ, ticari ve kurumsal nitelikli kredilerin hissesinin da yeniden yüzde 89 düzeylerinde olduğunu belirtti. Ünlüdoğan, bunların büyük kısmı yine yapılandırmaya bahis olduğuna lakin TGA’ya geçecek olan alacakların da tekrar bu kümenin içinden geleceğine dikkat çekti.
Olağanlaşma ile birlikte TGA satışları artacak
Önümüzdeki devirde hem olağanlaşmanın hem de yılsonu bilançolarının temizlenmesi gereksiniminin tesiriyle TGA satışlarının artmasını beklediklerini söyleyen Ünlüdoğan, “Bankacılık bilançosundaki alacakların niteliklerinin değişmesi sebebiyle artışın yüklü olarak KOBİ, ticari ve kurumsal nitelikli kredilerden kaynaklanmasını öngörüyoruz” dedi.
Yapılandırmalar bankaların satışını erteledi
Yapılandırmaların genel olarak bankaların portföy arzını ertelediğini ve bu kredilerin banka bilançolarında yönetilmeye devam ettiğini kaydeden Ünlüdoğan, şöyle konuştu: “Önümüzdeki devirde yapılandırması başarısız olmuş şirketlerin alacakları kadar, yapılandırma sürecindeki ticari kurumsal alacaklar da satış portföylerine dahil olabilir. Varlık idaresi şirketleri organizasyonel ve kurumsal yapılarıyla ticari alacakların tasfiyesi, finansal ve operasyonel yine yapılandırılması mevzularına tahlil üretebilecek kurumlardır. Ticari nitelikli TGA’ların tahlile kavuşturulmasında yetkinlik kazanılması gerekecek en değerli alan, operasyon tekrar yapılandırmalarda olacak. Hem şirketlerin borç yükümlülüklerinden kurtulması sağlanacak, hem de bankaların bilançoları daha sağlıklı ve güçlü bir yapı kazanacak. Hasebiyle, güçlü bir kredi tahsisi ile gerçek kesimin sağlıklı şirketlerine bankacılık sistemi kaynak yaratmaya devam edecek.”
Dünya