AYSEL YÜCEL
Suudi Arabistan’ın 1 Ekim’den itibaren Türk mallarına ambargo uygulamaya başlayacağı tarafındaki argümanlar, nakliyat kesimini harekete geçirdi. Bu mevzuda en değerli adımlardan biri dünyanın en büyük konteyner nakliyat şirketi Maersk’ten geldi. Danimarkalı lojistik devi, Suudi Arabistan’a yük gönderen tüm müşterilerine yazı göndererek, Türkiye’den gönderilen malların gümrüğe takılabileceği ikazında bulundu.
Maersk’in mail yoluyla müşterilerine ilettiği yazıda şu açıklamaya yer verildi: “Suudi Arabistan’da tahliye olacak, Türkiye kaynaklı tüm yüklemeler, çeşitli ithalat yasakları ve/veya gümrük süreçlerinde yavaşlatmaya maruz kalacak. Bu bağlamda, birçok yükte terminallerde önemli beklemeler yaşanabilir yahut ithalatçısı tarafından gecikmeli olarak teslim alınabilir ya da bu yüklemeler büsbütün gümrüğe terk edilebilir. Denetimimiz dışında gerçekleşen bu sorunlar dahilinde, Türk Ticaret Kanunu Unsur 1207 uyarınca gönderilen eşyanın teslimini isteme hakkını kullanmazsa, taşıtan, navlun kontratı yeterince navlunu ve öteki alacakları (demuraj, detention, varış yeri lokal fiyatları ve Türkiye’ye geri iade navlunu dahil, ama bunlarla sonlu olmamak üzere) taşıyana ödemekle yükümlü olduğunu belirtmek isteriz. Siz kıymetli müşterilerimize mümkün zararlarınızı minimuma indirmek ismine gerekli gördüğünüz tüm tedbirleri almanızı tavsiye ediyoruz. Daha fazla bilgi ve ayrıntı için Maersk müşteri temsilcilerinizle temasa geçebilirsiniz.”
UTİKAD, Suudi birliğe sordu
Bahis Milletlerarası Nakliyat ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) ve Milletlerarası Nakliyeciler Derneği (UND) üzere kesim STK’larının da en kıymetli gündemleri ortasında. UTİKAD Lideri Emre Eldener, şimdi bu bahiste resmi bir açıklama gelmediğini, lakin sıkıntıların büyümesinden telaş ettiklerini lisana getirdi. Öte yandan UTİKAD, Suudi Arabistan Odalar Birliği Ulusal Lojistik Komitesi Müdürü Faisal A.Alsaleh’a resmi bir yazı gönderdi.
DÜNYA’nın ulaştığı ilgili yazıda UTİKAD’ın ambargo söylentilerini çeşitli kaynaklardan doğrulattığı bilgisine yer verilirken, Suudi Arabistan Krallığı’nın resmi kararının derneğe iletilmesi talebinde bulunuldu. Fakat bu hususta şimdi UTİKAD’a resmi bir dönüş yapılmadı.
UND, yakın takipte
UND yetkilileri de şimdi nakliyecilerden somut bir şikâyet almadıklarını, mevzuyu yakından takip ettiklerini ve ilgili bakanlıklarla irtibatta olduklarını söyledi. Bilindiği üzere, Suudi Arabistan’a karayolu yükleri İskenderun Limanı üzerinden Ro-Ro ile taşınıyor. UND yetkilileri, Hatay temsilcilikleri ile daima irtibatta olduklarını, bu hususta şimdi büyük kahır yaşanmadığını söz etti. Yetkililer, sorunun çözülmemesi halinde Suudi Arabistan’a yapılan 3 milyar dolarlık ihracatın sekteye uğrayacağını lisana getirdi.
Resmi açıklama gelecek
Türkiye’den Suudi Arabistan’a yük taşıyan bir havayolu şirketinin yetkilisi de DÜNYA’ya yaptığı açıklamada, bu mevzuda Suudi Arabistanlı yetkililerle birtakım görüşmeler yapıldığını ve yakında resmi olarak bilgi paylaşımında bulunacaklarını aktardı.
Rif Line Lojistik Türkiye Genel Müdürü Mehmet Serkan Fazilet ise Suudi Arabistan limanlarında Türk mallarına yönelik aylardır sorunlar yaşadıklarını lisana getirerek, “Bu nedenle Suudi Arabistan’a yük almayı aylar evvel durdurmuştuk. Malları bekletiyorlar, konteynerleri açıp mala ziyan veriyorlar” dedi. Bu ortada yapılan son açıklamalarda Türk ihracatçılar Suudi Arabistan’dan gelen sipariş iptallerinin ağırlaştığını bildirdiler.
Riyad Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri ambargo tezlerini yalanladı
Türkiye Cumhuriyeti Riyad Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Mehmet Mücait Arvas, toplumsal medya hesapları üzerinden ambargo argümanlarının gerçeği yansıtmadığını vurgulayarak şu açıklamayı yaptı: “Son vakitlerde Suudi Arabistan tarafından Türk mallarına resmi ambargo uygulandığı istikametinde kaynağı meçhul bahtsız açıklamalar/ haberler yapılmaktadır. Gerek ulusal gerekse milletlerarası hukuka uygun olduğu sürece ticaretin engellenmesi mümkün değildir. Suudi makamları tarafından da bu türlü bir şeyin olmadığı teyidi birçok kere alınmıştır. Oluşturulmak istenen olumsuz ve panik havasına prestij edilmemesi, dost ve kardeş halklar ortasındaki ticaretin daha da derinleştirilmesine odaklanılması gerektiği düşünülmektedir”
Suudi Arabistan’a 3 milyar dolar mal satan ihracatçılar ne diyor?
İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Gültepe: Suudi Arabistan mevzusuyla ilgili 1 hafta 10 günden beri çalışma içindeyiz. Evvelki gün de, dün de toplantımız vardı. Ticaret müşavirlerini toplantıya çağırdık. Ambargo konusunda resmi bir tebligat yok. Son bir yılda siyasi karar ile birlikte zorlama, bekletme ve ulaşımda külfetler yaşanıyordu. Şu anki vakada meseleleri yaşamadan, yaşayabilecekmiş üzere bir algı yaratılıyor. Biz ticaret insanları olarak siyaseti bir tarafa bırakıp ticaret tarafında olan ünite ve kısımlar ile bir ortaya gelip vakanın siyasi tarafını iktisat tarafını farklı bir formda düşünmeleri için ataklar yapmaya başlayacağız, görüşmeler yapacağız. Ticari bağları geliştirip meseleleri gidermeye çalışacağız. DTÖ’ye üye olan bir ülke. O halde bir ambargo yapma talihi yok. O denli bir şey olursa gidilecek yer muhakkaktır.
İstanbul Halı İhracatçıları Birliği Lideri Uğur Uysal: Baskılar 6 aydır sürüyor. Ülkede ihracatçı için kaideler her geçen gün zorlaşıyor. Kefillere devlet nezdinde baskı var. Türk malları getirmeyin deniliyor. Bu baskı giderek artıyor. Fakat şu an resmi bir açıklama yok. Türk TIR’larına karşı harikulade bir problem var. Araçlar aylarca bekletiliyorlar, KDV de artırıldı. Türk malları gelmesin diye her şeyi yapıyorlar. Artık de ambargo haberleri ile şirketler daha da huzursuz oldu.
Ambalajlı Süt ve Süt Eserleri Sanayicileri Derneği (ASÜD) Lideri Harun Çallı: Şu ana resmi ambargoya yönelik resmi bir açıklama yok. Şirketler esasen sıkıntı ihracat yapıyor. Bu söylentiler nedeni ile ihracatçı iyice huzursuz oldu. ‘Ürünlerim kapıda kalır’ telaşı içinde ve mal gönderecek olanlar da göndermekten çekiniyor. Şu an mallar bir halde gidiyor. Elçilikten de bilgi aldık. Resmi olarak onlara da gelen rastgele bir karar yok. Dal olarak ülkeye sattığımız eserlerden biri de labne peyniri. Artık ülkeye gönderemiyoruz ve labne şu anda karaborsaya düşmüş vaziyette. YENER KARADENİZ/İSTANBUL
130 konteyner Cidde Limanı’nda bekliyor
23 Temmuz’da birinci kere DÜNYA’nın duyurduğu Suudi Arabistan’ın Türk eserlerine uyguladığı zorluklar ve sıkı kontrollerle ilgili haberimizin akabinde birçok firmadan telefon aldık. Geçtiğimiz günlerde de tekrar gündeme gelen Riyad idaresinin bu kararlarının daha da arttığını öğrendik. Temmuz ayındaki haberimizde bahis olan kaynaklarımızdan biri ile tekrar görüşerek yaşanan sürecin boyutlarını öğrendik. Başta Suudi Arabistan olmak üzere Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerine ihracat yapan bir Türk şirketinin sahibi, son 10 günde Suudi idaresinin daha da sertleşen bir siyaset güttüğünü iletti. “10 gün evvel iş yaptığımız gümrük firmasının açıklamasına nazaran Cidde Limanı’nda bekleyen konteyner sayısı 96’ydı. Bu sayı şu anda 130’a çıkmış durumda” diyen ihracatçı, “En fazla etkilenen besin eserleri oldu.
Örneğin 20 gündür limanda bekleyen konteyner içerisinde çikolatalarımız var. Biz kendilerine besin eserlerinden muaf olalım teklifinde bulunduk. Onların teklifi ise ‘Made in Turkey’ yazılı eser istemiyoruz” oldu. Şahsen görüşmelere şahit oldum. Konteynerlerde soğutma sistemi 15-21 günlük. Suudi Arabistan’ın yüksek seyreden hava sıcaklığında bu eserler bozulmaya başlayacak ve heba olacak” diyor. Gümrükte her geçen gün ardiye için fiyat ödediklerini lisana getiren Türk şirketinin sahibi, “Suudi tarafındaki müşterilerimiz bizden daha fazla sorun yaşadıklarını söylemeye başladılar. Bizden daha süratli eser temin eden etrafta ülke yok. Alternatifimiz yok. Türk şirketlerinin yanı sıra Suudi vatandaşları da bu sıkıntılardan etkileniyor. Lakin Riyad Idaresi inatla Türk malı almıyor. Bize hala “paketlerinizi değiştirin” diyorlar. Siparişlerimiz düştü. Hatta iptal edilmeye başlandı” diyor. (KERİM ÜLKER)
Dünya