Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından geçen Cuma günü açıklanan Ekonomik Islahat Paketi, Anadolu iş ve finans dünyasında ekseriyetle olumlu karşılandı. Dünya’ya görüş açıklayan İş dünyası örgütleri yöneticileri pakette yer alan düzenlemelerin bir an evvel ve adil bir formda uygulamaya geçirilmesini isterken, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Ayhan Kızıltan İktisat Islahat Paketinde üretime, üretene, istihdama ve ihracata takviye vurgusunun çok kıymetli olduğunu lakin, buna ek olarak salgın sürecinde firmaları kısa vadede destekleyecek uygulamalarına muhtaçlık olduğunu kaydetti. Kızıltan, “Kalp krizi geçiren hastaya istikrarlı beslenme teklifimiz bir işe yaramaz” görüşünü lisana getirdi. Ekonomik Islahat Paketiyle ilgili değerlendirmeler şöyle:
“Paket yatırımcı dostu”
Adana Sanayi Odası (ADASO) Lideri Zeki Kıvanç: “Paketin, piyasa ve yatırımcı dostu olduğunu, kamu maliyesi ve fiyat istikrarını ön plana çıkardığını belirtebiliriz. Mevcut teşvik sisteminin sadeleştirilerek seçici ve vadeli bir yapıya kavuşturulması, bu manada tüm takviye ve uygulamaların merkezi bir platform çerçevesinde takip edilecek olmasını önemsiyoruz. Böylelikle devlet kaynakları faal kullanılmış olacaktır. Programda endüstride yeşil dönüşümü destekleyecek siyasetlerin ortaya konmuş olmasını da sanayi yatırımları açısından çok olumlu bir gelişme olarak görüyoruz. Ayrıyeten, esnafa yönelik gelir vergisi muafiyeti ve beyan yükümlülüğünün kaldırılmasının kısa müddette olumlu tesirleri görülecektir.”
“Büyüme üretim ve ihracata bağlı”
Gaziantep Sanayi Odası İdare Konseyi Lideri Adnan Ünverdi: “En başta hukuk ve ekonomiyi önceleyerek yeni bir ıslahat hareketi başlatılmasının çok kıymetli ve vaktinde alınmış bir karar olduğunu düşünüyorum. Daha evvel de daima vurgu yaptığımız üzere ülkemiz iktisadının, orta ve uzun vadede konjonktürel sıkıntılarla başa çıkabilmesi, büyümesi, istikrarın sağlanması üretim ve ihracata bağlıdır.”
“Atılan adımları önemsiyoruz”
Gaziantep Ticaret Odası İdare Heyeti Lideri Tuncay Yıldırım: “Pandeminin tesiriyle daha da derinleşen yapısal problemlerimizin giderilmesi için atılan adımları önemsiyoruz. Islahat deyince beklentimiz; güçlü, muteber, global rekabet gücü yüksek bir Türkiye iktisadının tahsisi için gerekli ortamın oluşturulmasıdır.”
“Reel iktisada güç katacak”
Mehmet Akıncı Gaziantep Ticaret Borsası İdare Heyeti Lideri: “İş dünyasının bir bütün halinde istişare edilerek ele alındığı bu reformist adımların uygulamada süratli ve uygun bir takvim planına nazaran hayata kazandırılması hiç kuşkusuz gerçek iktisada güç katacaktır.”
“Faiz niyet Eximbank’ın TL kredisi durduruldu”
TOBB Hazır Giyim Sanayi Meclis Lideri Erdem Fayat: “Özellikle son periyotta faizlerin yükselmesi ile birlikte ihracatçıların Eximbank sayesinde makul faizle finansmana ulaşmada her hangi bir mani yok. Bazen TL düşük olduğunda TL kredilere yöneliyoruz. Eximbank’ın periyot devir TL kredi kullandırımı durduruluyor. Geçen yıl Temmuz- Ağustos aylarında faiz çok fikir herkes TL kullanmak istedi, bazen TL kredi kullandırımı durduruldu.”
“Güven ve istikrar gereksinimi karşılığını buldu”
Manisa Ticaret Borsası İdare Şurası Lideri Sadık Özkasap: “Son periyotta yapılan istişarelerde kilit noktalar olarak öne çıkan ‘Güven ve İstikrar’ muhtaçlığının ıslahatlarda karşılığını bulması epeyce manalı oldu. Manisa özelinde de pek çok eser ve kategoride ölçü ya da paha bazında birinci sıralarda üretmeye, iç ve dış ticaretimizi sürdürmeye, istihdam oranı ve başka pek çok göstergede Türkiye ortalamasının üzerinde sonuçlar elde etmeye devam edeceğimize inanıyoruz.”
“Ekonomik virüsün panzehiri nitelikli üretim”
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) İdare Şurası Lideri İbrahim Burkay: “Ekonomi paketi çalışma hayatının tüm aktörlerine temas eden kapsamlı bir program olarak motivasyonumuzu artırmıştır. En büyük gücümüz, iktisattaki virüsün de panzehri olan nitelikli üretimdir.”
“Gıda israfını azaltma düzenlemeleri önemli”
Bursa Ticaret Borsası (Bursa TB) İdare Heyeti Lideri ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) İdare Konseyi Üyesi Özer Matlı: “Reform paketinde yer alan dijital tarım pazarı ve besin bankacılığının yaygınlaştırılması, zerzevat ve meyvede zayiatı azaltan soğuk zincirlerin desteklenmesi, kontratlı tarım modelinin ülke geneline yayılması üzere birtakım düzenlemelerin, israfı azaltma ve besin enflasyonunu denetim altına alarak yapay fiyat artışlarının önüne geçmesi noktasında epey değerli olduğunu düşünüyorum.”
“Esnaf kısmına dayanaktan memnunuz”
Zekeriya Keyifli İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (İESOB) Lideri: Esnaf sanatkarlar pandemi sürecinden olumsuz tarafta etkilenen kısımların başında gelmektedir. Hasebiyle bu kısma yönelik yapılan her takviyesi memnuniyetle karşılamaktayız. Paket, kolay adapta vergilendirilen üyelerimizi rahatlatacaktır. Emsal kolaylıkların pandemi sürecinde işletmeleri kapalı olan lakin gelir vergisine tabi çalışan üyelerimiz için de uygulanmasını bekliyoruz.”
“Her bölüme olumlu yansıyacak”
İzmir Ticaret Borası Lideri Işınsu Kestelli: “Ekonomi ıslahat paketi, fiyat istikrarının sağlanması, yatırım ikliminin iyileştirilmesi, istihdamın desteklenmesi, bütçenin disipline edilmesi ve kamuda israfın önlenmesine yönelik içeriğiyle son derece olumlu. Keza 850 bin esnafımızın gelir vergisinden muaf tutulması, beyan yükümlülüklerinin kaldırılması ve ek istihdam sağlayan firmaların 100 bin lira kredi kullanabilecek olmaları da yürek verici. Bu durum öncelikle üretime ve ihracata; münasebetiyle da istisnasız her kısma olumlu formda yansıyacaktır.”
“Kobilerin iş hacminde artış sağlayacak”
Bilal Saygılı MÜSİAD İzmir Şube Lideri: “Özellikle esnafımıza sağlanan Gelir Vergisi muafiyeti ve beyan yükümlülüğünün kaldırılması, ekonomimizin lokomotifi pozisyonunda bulunan KOBİ’lerimizin iş hacminde önemli bir artış sağlayacaktır. Harcama disiplininin sağlanması, kamuda israfın azaltılması, bütçenin tekrar imar edilmesi ve nakit idaresinde verimliliğin artırılması; kamu harcamaları ve yatırımlarının ekonomik büyümeye verdiği katkıyı artıracaktır.
“Kamunun harcama disiplini önemli”
Ankara Sanayi Odası (ASO) Lideri Nurettin Özdebir: “Pakette yer alan kamu harcama disiplini, şeffaflık, tasarruf vurgusu, vergi düzenlemelerinin sadeleştirilmesi, vergi inceleme müddetlerinin kısaltılması ve dijitalleşmesi, itimat ögesi, kamu ihalelerindeki şeffaflık ve bürokrasinin azaltılması vurgularını kıymetli buluyoruz. Bilhassa Kredi Garanti Fonu’nun katma pahası yüksek üretimi ve nitelikli istihdamı uygun maliyetli selektif kredilerle destekleyecek biçimde tekrar yapılandırılacak olmasını çok kıymetli görüyoruz.
“Türkiye’nin geleceği için ümit verici”
Ankara Ticaret Odası (ATO) Lideri Gürsel Baran: “Türkiye’nin güçlü taraflarının öne çıkarılması ve problemlerine gerçekçi tahliller sunulması, Türkiye’nin geleceği için ümit vericidir. Türkiye, ıslahat paketi içinde yer alan dönüşümleri temel alarak, bu taban üzerinde üretim, yatırım, istihdam ve ihracatta yeni bir sıçrama gerçekleştirecektir.”
“Doğru adımlar”
Eskişehir Ticaret Odası (ETO) Lideri Metin Güler: “Kamuda hizmet dışındaki masrafların azaltılması, döviz yerine Türk Lirası ile borçlanılacak olması, kamunun ithal eser kullanımını düşürmek için yerli üreticiyi desteklemesinin yanlışsız adımlar olduğunu düşünüyorum “
“Mali disiplin ve şeffaflık adımları olumlu”
Adana Ticaret Odası (ATO) Lideri Atila Menevşe: İktisat ıslahat paketinde atılan adımlar, bilhassa küçük işletmeler için sevindirici. İktisat Islahat Paketi’ndeki şeffaflık ve mali disiplin ana başlıklarını, kamu masraflarının kısılması başta olmak üzere, fiyat istikrarının sağlanmasından, cari açığın azaltılmasına kadar makro maksatlara ulaşacağımız yanlışsız ve olumlu bir adım olarak kıymetlendiriyoruz.
“Halka arz sürecinin kolaylaştırılması önemli”
Denizli Sanayi Odası Lideri Müjdat Keçeci: “Sık sık badire çektiğimiz kamu ihalelerinin şeffaf ve dijital yolla yapılması da bir ekip sorunları çözecektir. Islahat paketinde bana nazaran en kıymetli hususlardan biri halka arz sürecinin kolaylaştırılmasıdır. Bu sermaye kasveti çeken şirketleri rahatlatacaktı.”
“Hayata geçirilirse ulusal gelirimiz artar”
Denizli Ticaret Borsası Lideri İbrahim Tefenlili: Islahat Paketinde mali disiplin ve enflasyonla uğraş ön plana çıkıyor. Paketin özüne baktığımızda yatırım, üretim, istihdam ve ihracatın artacağını görüyoruz. Paketteki bahisler açıklandığı üzere hayata geçirilirse ulusal gelirimiz artacak ve enflasyon tek haneli sayılara inecektir.”
“Yatırımlar için uygun iklim oluşturur”
Kocaeli Sanayi Odası (KSO) İdare Heyeti Lideri Ayhan Zeytinoğlu: “ İhracatla büyüyeceğimize ve yatırım ikliminin iyileştirilerek yabancı sermaye girişinin hızlandırılacağına inanıyoruz. Yatırımlar için uygun bir iklim oluşturulması, paketlerdeki ıslahatların hayata geçirilmesi ve öngörülebilirliğin sağlanması büyük ehemmiyet taşıyor.”
“Bir an evvel harekete geçirilmeli”
Mersin Ticaret Borsası Lideri Ö. Abdullah Özdemir: “Açıklanan gayelere yönelik hareket planlarının bir an evvel harekete geçirilmesi durumunda ve ülkemizin tüm dinamikleri olarak bir bütün halinde hareket edebildiğimiz taktirde Türkiye’nin üretim, yatırım, istihdam ve ihracatta çok daha güçlü bir ivme kazanacağı kanaatindeyim.”
“Adaletli uygulansın”
Mersin Esnaf ve Sanatkarlar Odalar Birliği Lideri Talat Dinçer: “Genel manasıyla paketi olumlu bulduk lakin program kapsamında hayata geçirilecek proje ve uygulamalar bürokratlarımız ve bakanlıklarımız iyi çalışıp, açıklanan başlıkların altını iyi ve adaletli uygulamalarla doldurmaları gerekiyor. Zira bugüne kadar ıslahat ismi altında açıklanan teşvik ve takviye uygulamalarından yalnızca muhakkak ölçekteki işletmeler yararlandı.”
“Samimi bir uygulama istiyoruz”
Trabzon Ticaret Borsası (TTB) Meclis Lideri Sebahattin Arslantürk: “Ekonomik Islahat Paketi verenden alana kadar herkes tarafından dürüst, samimi ve büsbütün emele yönelik ve de konulan unsurlardan taviz verilmeden uygulanırsa faydalı olur. Islahat paketimide dar gelirli küçük esnafımıza yönelik bir vergi muafiyeti de yer alıyor ve yaklaşık 850 bin esnafımızı kapsıyor. Gerçek manada esnaf kapsamında olanlara yönelik olarak kullanıldığında da olumlu tesir sağlayacağını söyleyebiliriz. Islahat önlemlerinde orta vadede olanlara göz atacak olur isek, kamu harcamaları ile ilgili tasarrufların ve bütçe disiplinine verilen önceliğin birinci sırada yer alması da tam isabettir. Zira tasarrufa devletin öncülük etmesi, vatandaşını da bu istikamete sevk edecektir”
“Kısa vadeli dayanaklara gereksinim var”
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) İdare Heyeti Lideri Ayhan Kızıltan, Ekonomik Islahat Paketinde üretime, üretene, istihdama ve ihracata dayanak vurgusunun çok kıymetli olduğunu söyledi. Kızıltan, açıklanan dayanak bahislerine ek olarak pandemi sürecinde firmaları kısa vadede destekleyecek uygulamalarına muhtaçlık olduğunu kaydetti. İktisada anında olumlu yansıyacak ve sayısız dal ve firmayı rahatlatacak, istihdamı, üretimin devamını sağlayacak, iktisadın nefes yollarını açacak olan kısa vadeli takviyelerin ve tahlillerin pandemiden olumsuz etkilenen dallar için hayati değere sahip olduğunu kaydeden Ayhan Kızıltan şöyle dedi:
“Ülkemizin birçok ekonomik probleminin tahlili esaslı yapısal ıslahatlara bağlıdır. Lakin kalp krizi geçiren hastaya istikrarlı beslenme teklifimiz bir işe yaramaz. Ülkemiz ve dünya bugünlerde inanılmaz bir pandemi periyodundan geçiyor. Kriz anlarında değerli olan anında, kısa vadeli sonuçlarla durumu rahatlatmaktır. Zira küçük ve orta büyüklükteki firmaların, bilhassa esnafın, hizmetler kesiminin dayanacak gücü kalmadı. Üreten kısmen de olsa ihracatla ayakta durmaya çalışıyor ancak iktisadın kalan kısmı yok olma evresinde. Kriz anında yapılacak şey anlık müdahaledir. Şu anda ekonomimizin hem firmalarımızı kurtaracak, nefes almalarını sağlayacak hem de üretim ve istihdamı devam ettirecek işte bu anlık müdahalelere muhtaçlığı vardır. Gelecek kıymetli fakat bugünü kaybedersek gelecek olmaz”
“Evrensel hukuk unsurları sağlanmalı”
Antalya Endüstrici ve İş İnsanları Derneği (ANSİAD) Lideri Akın Akıncı: ‘’Yatırım ortamının iyileşmesi ve uzun vadeli dış kaynak girişi yapısal ıslahatlarla, ülkenin inanç ve prestij kazanmasıyla mümkün olacak. Bu istikamette en değerli ıslahat alanı üniversal hukuk prensiplerinin geçerliliğinin sağlanması olacaktır. Islahatın teknik düzenlemelerden öte kurumsal yapı ve anlayış değişikliği olduğu asla göz arkası edilmemeli, bu istikamette gözle görülür biçimde esaslı ve somut hareketler uygulamaya geçirilmelidir. Pandeminin tesirlerinin devam ettiği bir süreçte, bütçe açığının ulusal gelirin yüzde 3.5’una indirilmesi gayesi anlaşılabilir değil. Bütün ülkelerde genişletici siyasetlerle iktisatta canlanma destekleniyor, mevcut durumda aslında bütçe açığı yüzde 3.5’u geçmiyor. Ülkemizde bu siyasetin nedeni enflasyonu düşürmek ise, bunun için girdi maliyetlerini düşürecek vergi indirimleri uygulamak daha yanlışsız olacaktır. En yüksek israf kamu üst kesitinde, tasarrufa buradan başlamak koşul. Kamu kesitinde israfa yönelik harcamalar kısılırsa bu mevzuda hayli yol alınacaktır. “
Dünya