Hüseyin GÖKÇE
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bugün açıklayacağı Ekonomik Islahat Paketi, fiyat istikrarının sağlanması, yatırımların artırılması, cari açığın azaltılması üzere alanlarda kıymetli adımları içeriyor. İktisat idaresinin uzun müddettir üzerinde çalıştığı düzenlemeler kapsamında, enflasyonla aktif gayret için Fiyat İstikrar Komitesi’nin kurulması da yer alıyor. Direkt yabancı yatırımların artırılması maksadına yönelik olarak, yatırım ikliminin iyileştirilmesine katkı sağlayacak detaylı düzenlemelerin yapılması da öngörülüyor. Bu emele yönelik düzenlemeler kapsamında, yatırımları cazip hale getirecek özel teşvikler, bürokrasinin azaltılması ve uygun yatırım yeri temini üzere düzenekler oluşturulması da hedefleniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bugün açıklayacağı Ekonomik Islahat Paketi’nin ayrıntıları netleşmeye başladı. Geçen hafta açıklanan 9 hedef, 50 amaç ve 393 faaliyet içeren İnsan Hakları Hareket Planı’nda olduğu üzere Ekonomik Islahat paketinde de emel, amaç ve faaliyetler yer alacak.Ekonomi idaresinin uzun müddettir üzerinde çalıştığı düzenleme, fiyat istikrarının sağlanması, yatırımların artırılması, cari açığın azaltılması üzere alanlarda kıymetli adımları içeriyor.
Temel hedefler ortasında yer alan, fiyat istikrarının sağlanması ve enflasyonla gayret alanında Fiyat İstikrar Komitesi kurulması bekleniyor.
Yatırımların artırılması ve cari açığın azaltılması noktasında ise bilhassa direkt yabancı yatırımların artırılması için, yatırım ikliminin düzenlenmesi planlanıyor. Yabancı yatırımcıları çekmek üzere hukuk alanında yapılacak düzenlemeler İnsan Hakları Aksiyon Planı’nda duyurulmuştu. Yatırımın cazip hale gelmesi için sağlanacak özel teşvikler, yatırımı kolaylaştırmak için bürokrasinin azaltılması, uygun yatırım yeri temini üzere sistemler oluşturulacak. Cari açığın azaltılması noktasında Teknoloji Odaklı Sanayi Atağı ve Proje Bazlı Teşvik Sisteminde öngörülen teşvikler güçlendirilecek.
Fiyat İstikrarı Komitesi kuruluacak
Kamuoyunda, Besin Komitesi olarak bilinen Besin ve Ziraî Eser Piyasaları İzleme ve Kıymetlendirme Komitesi gibisi bir Fiyat İstikrarı Komitesi kurulacak. Besin Komitesi, resmi olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı oluşturuyor. Lakin, bu alanlarda faaliyet gösteren sivil toplum örgütleri de komite toplantılarına katılıyor.
Fiyat İstikrarı Komitesi’nin Besin Komitesi’nden daha geniş yapıya sahip olması, asli ögelerini tekrar kamunun oluşturmasıyla bekleniyor. Komitede, tarım, sanayi, hizmetler üzere temel dalların temsilcilerinin de yer alması bekleniyor.
Dijital Bankacılık lisansı verilecek
Yeni periyotta, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda radikal bir değişiklik yapılarak, şube olmaksızın yalnızca dijital ortamda hizmet verecek bankaların kurulmasının önü açılacak. Bu sistem hala bankaların, reklamlarında kullandığı, internet ve cep bankacılığından farklı olacak.
İstanbul Finans Merkezi Kanunu çıkarılacak
2022’de tamamlanması öngörülen İstanbul Finans Merkezi projesinin hayata geçmesiyle birlikte, memleketler arası finans kuruluşlarının burada faaliyete geçmesini cazip hale getirmek için çalışmalar yapılacak. Çalışmaların temelini kısa mühlet içinde TBMM’ye sunulacak İstanbul Finans Merkezi ile ilgili yasal düzenleme oluşturacak. Burada bilhassa cömert bir teşvik düzeneği kurulacak.
Faizsiz finans yatırımları da çekilecek
Dünya çapında 6 trilyon doları aşan faizsiz finans sisteminin en kıymetli hissesi alan Londra’ya alternatif olarak bu alandaki yatırımları Türkiye’ye çekmek üzere de yasal altyapı oluşturulacak.
Bu kapsamda faizsiz finans alanındaki yatırım araçları çeşitlendirilerek, yalnızca Türkiye’de değil, tüm İslam coğrafyasında faize hassasiyeti olan yatırımların çekilebilmesi amaçlanıyor.
Zeytinoğlu: Islahatlar yatırımcılara gerçek bildiri veriyor
İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Lideri Ayhan Zeytinoğlu, son devirde atılan ıslahat adımlarının yatırımları artıracağına inandıklarını belirtti. Zeytinoğlu, “İnsan Hakları Aksiyon Planı hakikat tarafta atılmış bir adım. Ekonomik alanda da ıslahatlar açıklanacak. Bu üzere adımlar Türkiye’nin rekabetçiliği ve ekonomik dinamizmi açısından büyük ehemmiyet taşıyor ve yatırımcılara yanlışsız iletileri veriyor” dedi. Zeytinoğlu, salgın sonrasında Avrupalıların Türkiye’ye olan yatırımlarını artıracağını ve açıklanan ıslahat paketlerinin bu doğrultuda yanlışsız iletiler içerdiğini lisana getirdi. AB’nin yeni ticaret siyasetinde daha argümanlı ve özerk bir siyaset izlemek istediğini aktaran Zeytinoğlu, “AB, tedarik zincirlerini hem coğrafik olarak daha yakına taşımak hem de çeşitlendirmek muhtaçlığını vurguladı. Bu durum Türkiye’nin avantajını artıracaktır. Yatırımlar açısından da Türkiye aslında Gümrük Birliği ile AB pazarına entegre oldu. Son periyotta yatırımlarda bir azalma olsa da COVID-19 sonrasında artış görülecektir” halinde konuştu. Zeytinoğlu, Türkiye’nin de bu avantajları görüp uygun siyasetler izlemesinin değerine dikkati çekerek, şunları söyledi: “Öncelikle yatırımlar için uygun bir iklim oluşturulması, ıslahat sürecinin hızlanması ve öngörülebilirliğin sağlanması büyük değer taşıyor. Geçtiğimiz günlerde açıklanan İnsan Hakları Aksiyon Planı gerçek istikamette atılmış bir adım. Ekonomik alanda da ıslahatlar açıklanacak. Bu üzere adımlar Türkiye’nin rekabetçiliği ve ekonomik dinamizmi açısından büyük ehemmiyet taşıyor ve yatırımcılara gerçek bildirileri veriyor. 25-26 Mart 2021 tarihlerinde yapılacak AB Zirvesi’nde Türkiye ile bağların geleceği konuşulacak. Burada müspet gündemin hayata geçirilmesi ve iktisat ve ticaret alanında ilgilerin gümrük birliğinin güncellenmesi ile derinleştirilmesi COVID-19 sonrası devir için en iyi hazırlık olur.” AB’nin en büyük ticari ortağımız olduğunu hatırlatan Zeytinoğlu, “AB pazarına uygun üretim yapabiliyor olmamız ve bedel zincirlerine dahil olmamız tüm dünyaya açılmamızı da kolaylaştırıyor. Yatırımlar için cazibe merkezi olmamızı sağlıyor. Türkiye’ye son 19 yılda gelen direkt yatırımların yaklaşık yüzde 62’si Avrupa ülkelerinden geliyor. Hasebiyle tam üyelik amacına yönelik olarak rotamızı çizip o gerçekleşene kadar AB ile bağlantılarımız bu saydığım alanlarda geliştirmeliyiz” dedi. Zeytinoğlu, bu süreçte Türkiye’nin
AB ile alakalarını geliştirmesi ve ortak kaynaklardan faydalanmasının büyük ehemmiyet taşıdığını ve AB KOBİ’leri ile ortak projeler ve iş birliklerinin yanı sıra yeşil teknolojiler ile üniversite sanayi iş birliğinin yaygınlaştırılması gerektiğini söyledi. Zeytinoğlu, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın AB için değerli bir mali boyutu bulunduğunu anımsatarak, şunları söyledi: “AB, 2030 yılına kadar iklim maksatlarına ulaşabilmek ve gerekli yeşil dönüşümü sağlayabilmek için 1 trilyon Euro’ya yakın bir bütçe ayırdı. COVID-19’un getirdiği ekonomik daralma bu bahiste zorluk çıkarabilir. Lakin şunu unutmamak gerekiyor. AB, COVID-19’dan çıkış için kabul ettiği 750 milyar Euro’luk kurtarma fonu ile yalnızca ekonomiyi canlandıracak tedbirlere katkı sağlamıyor. Bu tedbirleri iki öncelikli amacı olan Yeşil Mutabakat ve dijitalleşme ile birlikte ele alıyor. Yani Avrupa iktisadının COVID-19 sonrası olağanlaşması de Yeşil Mutabakatın gerçekleşmesine bağlanmış durumda. O yüzden bu mantığı ve bakış açısını devam ettirmeleri halinde yeşil dönüşümden bağımsız bir ekonomik olağanlaşma olmayacak.”
Gül: İstanbul’da finans mahkemesi kuracağız
Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ( TOBB) Arabuluculuk ve Uyuşmazlık Tahlil Merkezi’nin açılış merasiminde yaptığı konuşmada “İstanbul’a finans mahkemesi kuracağız” açıklamasında bulundu. Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren 7 Ağustos 2019’da Singapur’da imzalanan “Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Milletlerarası Sulh Mutabakatları Hakkında Birleşmiş Milletler Konvansiyonu”na değinen Bakan Gül, bu kapsamda ABD’de yapılan arabuluculuk mukavelesinin Türkiye’deki mahkemelerde de geçerli olacağını bildirdi. Milletlerarası seviyede ihtilafları çözecek çalışmaları sürdürdüklerini kaydeden Gül, “İstanbul’da finans mahkemesi kuracağız. Yani ticaretin, finansın merkezi olan İstanbul’da yalnızca oraya bakacak bir ihtisas mahkemesi kuracağız. Böylelikle ihtilafları çözme irademizi daha da başarılı bir biçimde ortaya koymuş olacağız” sözlerini kullandı. Yargı Islahatı Strateji Evrakı ve İnsan Hakları Hareket Planı’na ait de konuşan Gül, “Daha güçlü bir demokrasi, daha adil bir yargı sistemi ve özgür birey, güçlü toplum, daha demokratik bir Türkiye inancı gayesini gerçekleştirmektedir” dedi. Gül, alternatif tahlil yolu olan ve 2013’ten bu yana uygulanan arabuluculuğun, 2018’de iş davalarında mecburî dava koşulu olarak ortaya konduğunu, daha sonra da ticari davalarda ve tüketici uyuşmazlıklarında uygulanmaya başlandığını aktardı. 2013 Kasım ayından bu yana uygulanan arabuluculuk kapsamında istatistiki dataları paylaşan Gül, dava kuralı arabuluculuk kapsamında ve iş uyuşmazlıklarında 1 milyon 45 bin 407 müracaattan 631 bin 175’inin, ticari uyuşmazlıklarda 278 bin 315 müracaattan 148 bin 682’sinin, tüketici uyuşmazlıklarında ise 32 bin 884 müracaattan 18 bin 799’unun muahede ile sonuçlandığını söyledi. Eski TBMM Lideri ve TOBB AHENK İdare Şurası Lideri Cemil Çiçek’in de katıldığı toplantıda TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğu da hukuk sisteminin, yalnızca devletin değil iktisadın de temel direği olduğunu belirterek, “Hukuk sistemimizi daha sağlıklı ve daha iyi işler hale getirme konusunda ne kadar başarılı olursak, ülkemiz ve ekonomimiz o kadar güçlü hale gelir” dedi.
Dünya