Yener KARADENİZ / Selenay YAĞCI
Yeme içme dalında 120 bine yakın işletme ve 2 milyon civarında çalışan, evvelki gün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarına kilitlendi. Erdoğan restoran, lokanta, kafeterya, tatlıcı, pastane, kıraathane, çay bahçesi üzere işletmelerin, çok yüksek riskli 17 vilayet dışında, Türkiye genelinde sabah 7 ile akşam 19 saatleri ortasında, yüzde 50 kapasiteyle hizmet verebileceğini söyledi. Kabine toplantısında alınan karar, yeme içme kesiminde sevinçle karşılansa da, uzun süren kapanma sürecinde ekonomik olarak güç durumda düşen ve sermayesi bulunmayan işletmeler dayanak beklentisine girdi.
“Yüzde 100 olmasa da rahatladık”
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Lideri Ramazan Bingöl de kademeli ve sonlu olsa da açılmaları sevindirici bir gelişme olarak kıymetlendirdi. Bingöl, “Bu hafta Cumhurbaşkanımız, Sıhhat Bakanımız, İçişleri Bakanımız, İstanbul Valimiz ve Maliye Bakan Yardımcımız ile şahsen görüşerek uzun uzun konuştuk dalımızın talep, düşünceni lisana getirdik. Bu bahiste anlayış gösterdiler. Bizim talebimiz tam gün açılmak ve tüm Türkiye’de sokağa çıkma yasağının kaldırılması ya da saat sınırlamalı bir açılıştı. Biz 17 bekliyorduk lakin 19 olarak açıklandı. Yüzde 100 olmasa da bizi rahatlatan bir karar çıktı” diye konuştu.
“Can suyu takviyesi yapılacak”
Bu bahiste en fazla merak edilen husus ise kontrollerin nasıl yapılacağı konusu oldu. Ramazan Bingöl, bu kapsamda vilayet hıfzıssıhha heyetleri ve valiliğin kurul kuracağını ve kendilerinin de bu kurulda misyon alacağı bilgisini verdi. Ramazan Bingöl, “Hıfzıssıhha şuraları kontrol yapacak ancak bize de kıymetli misyonlar düşüyor. Devletin ve yöneticilerin kararlarını uygulamak bize düşüyor. Aksini yaparsak kendi kendimize büyük ziyan veririz” diye konuştu. Kelam kapasite sonu ile açılmanın işletmelere yetip yetmeyeceği konusunda ise Bingöl, “En değerli dertlerimizden biri sermayesi düşünceli olan işletmelerimiz. Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Nurettin Nebati ile konuştuk. İddia ediyorum ki işletme sermayesinde can suyu olarak kullanılacak bir takviye yapılacak” halinde konuştu.
İktisatta ruhsal rahatlama
Türkiye genelinde faaliyet gösteren 2 milyona yakın esnafı temsil eden Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Lideri Bendevi Palandöken de gelişmeyi sevinçle karşıladıklarını belirterek, “Esnaf uzun vakittir açılmayı bekliyordu. Çok değerliydi ve beklentimiz karşılandı. Bu açıklama bizim tarafımızdan çok güzel oldu. Açılma ile alışverişte de çok değerli ölçekte bir artış bekliyoruz. Ruhsal ölçekte bir rahatlama olacak ve bu da iktisada yansıyacaktır” dedi.
Türkiye Lokantacılar ve Pastacılar Federasyonu Lideri Aykut Yenice de, dallarının güç günler yaşadığına değinerek, “İş yerlerimizi aşikâr ölçülerde açtık ancak açılmak tek başına yetmiyor. Esnafımız kadar müşterilerimize de sorumluluk düşüyor. Birlik ve beraberlik içinde makus günlere dönmemek, haritadaki turuncu, sarı ve kırmızıları da mavileştirmek hedefiyle çalışmamız lazım. Bu sıkıntıyı çeken, ezayı yaşayan dal biziz. Buradan aldığımız derslerle bu süreci atlatacağız. Tekrardan kapanmamak ismine ulusal bir seferberlik gerekiyor” diye konuştu.
AVM’ler ciroda %40 artış bekliyor
Bünyesinde değerli oranda kafe ve restoran bulunduran AVM’ler de gelişmeyi sevinçle karşıladı. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Lideri Hüseyin Altaş, “Bizde ziyaretçi sayısını artıran temel etken restoran ve kafelerdir. Bunlar ikinci dalga ile kapanınca ziyaretçi sayımız ve cirolar yüzde 40 azalmıştı. Bu açılmalar ile birlikte ziyaretçi sayısında pandemi öncesinin yüzde 65’ine ciro da ise yüzde 80’ine ulaşacağımızı iddia ediyoruz” diye konuştu.
Gastronomi Turizm Derneği Lideri Gürkan Boztepe ise, açıklamanın beklenen bir haber olduğunu söyledi. Komşu vilayetlerde farklı uygulamaların ise gastronomi turizmine katkı sunacağına dikkat çeken Boztepe, “Gelişme gastronomi turizmi ve restoranlarda önemli gelir artışı sağlayacak. Gastronomi turisti olağan turistten 2,5 kat fazla harcama yapıyor. Sarı ve turuncu olan bölgelere gastronomi turizmi akışı olacaktır” diye konuştu. Bundan sonraki beklentiler konusunda ise Boztepe, “Bizim beklentimiz turistik cafe ve restoranlarda hijyene dikkat edilmesi ve hijyen evraklı ve inançlı turizm dokümanlı restoran sayısının artırılması” dedi.
Turizme tesiri sonlu olur
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Lideri Müberra Eresin, yeni kararları kıymetli bir adım olarak gördüklerini söz ederek şunları söyledi:, “Hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamasında yeni düzenleme, Türkiye genelinde başta yeme ve içme olmak üzere çok sayıda yerin, hudutlu vakit ve kısıtlı kapasiteyle de olsa tekrar faaliyete başlaması faydalı olacak. Nikah ve düğün merasimlerinin, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları, kooperatifler ve gibisi kuruluşların genel heyet toplantılarının da belirli kurallarla yerine getirilmesi kıymetli bir rahatlama sağlayacak. Kelam konusu uygulamalar direkt turizme yönelik değil toplumun ekonomik ve toplumsal açıdan olağanlaşması için atılmış adımlar. Atılan adımların bu basamakta turizm bölümüne katkısının epey hudutlu kalacağını söyleyebiliriz. Bu devir tıpkı vakitte olağanlaşmaya geçiş için değerli bir test niteliğindedir. Maske, uzaklık, hijyen ve belirlenen kurallara titizlikle uyulması halinde, bugün itibariyle atılan adımların hızlanarak olağanlaşmanın başlaması temel beklentimiz” diye konuştu.
Dünya