Saniye BULDUK
KONYA – 3 metre çaptan 23 metre boya kadar endüstriyel hidrolik silindir üreten Kayahan Hidrolik, teknik fotoğraflarını Non Fungible Token’e (NFT) taşıdı. Böylelikle sanat yapıtlarından sonra sanayi eserleri de NFT oldu. Kayahan Hidrolik İdare Konseyi Lideri Sevda Kayhan Yılmaz, “NFT’ler bir tane üretilmiş, eşsiz bir dijital öğeyi temsil ederler. Bu dijital ögenin, blok zinciri ismi verilen dijital defterdeki bir data ünitesinin ismi NFT’dir ve sanat, ses, görüntü, görüntü oyunlarındaki öğeler ve öbür yaratıcı çalışma biçimlerini temsil edebilirler. Bir örnek verecek olursam, bilgisayarda çizilen bir fotoğraf sonsuz bir halde kopyalanabilir. Orijinalinin ve sahiplik hakkının kime ilişkin olduğunun tespiti çok zordur. Meğer üstteki dijital evrakları temsil eden NFT’ler ise blok zincir temelinde izlenebilir ve sahiplik ispatı sağlar” dedi.
Kopyalanmayı engelliyor
Teknik fotoğrafların NFT’sini oluşturarak, çizilen fotoğrafın kopyalanmasının engellendiğini belirten Yılmaz, “Biz ürettiğimiz hidrolik silindirlerin mühendisliğini ve dizaynlarını yaparız. Ardından, teknik fotoğraflarını müşterimizin onayına sunmak için göndeririz. Onaydan sonra üretime gireriz. Birtakım firmalar, ki bunların içinde çok büyük olanlar da var, birinci üretimi bize yaptırdıktan sonra takip eden satın almalarında mühendis bile çalıştırmayan firmalara bizim dizayn ettiğimiz silindirleri ürettirmek üzere ihaleye davet ediyor. Bizim hesapladığımız ve dizayn ettiğimiz fotoğraflarla üretim yapılıyor. Bu, fikri mülkiyet haklarına bir taarruzdur. Fikri mülkiyet haklarını Türk Patent Enstitüsü’nde de isminize tescil ettirebilirsiniz. ‘Neden bu yola gitmek yerine NFT’ dersek; bir teknik fotoğrafın dijital ikizini hazırlamak dakikalarla ölçülebilirken, TPE’ye gittiğinizde süreç çok uzun ve masrafl ı” diye konuştu. Blok zincir konusuna da değinen Yılmaz, “Bu teknolojiler hayatımızı kolaylaştıracak, demokratikleştirecek, zenginleştirilecek. Aslında, şu anki kayıt sisteminden çok daha inançlı blok zincir üstünde kayıt tutmak. Kayahan, bayanların üst kademede aktif olduğu bir şirket ve bu bayanların kripto dünyası ile yakından ilgili olmaları nedeniyle İstanbul BlockchainWomen Derneği’ne kurumsal olarak üye olduk” tabirlerini kullandı.
‘4 Nisan’da düşündük’
Birinci NFT’lerine de değinen Sevda Kayhan Yılmaz, “Ürettiğimiz hidrolik silindirlerin dizaynlarının NFT oluşturarak korunma fikrini kurucumuz Mehmet Kayhan’ın doğum günü 4 Nisan tarihinde düşündük. Bu nedenle 04042021 proje koduyla; Kayahan’ın Hidromode firması için ürettiği 3.000 tonluk hidrolik pres silindirinin teknik fotoğrafının NFT’sini hazırladık. Bu NFT’nin sahibi Hidromode AŞ ve Kayahan AŞ’dir. Bu şirketlerin kurucuları Sanayi Bakan Yardımcımız Sn. Hasan Büyükdede ve Sn. Mehmet Kayhan’a armağan ediyoruz” diye konuştu.
Dünya