AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan “Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi”, TBMM Genel Şurasında kabul edildi.
Kanunla, performans asıllı program bütçe anlayışının, Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’na yansıtılması amaçlanıyor.
Kamu yönetimleri, program bütçeye uygun olarak yürütecekleri faaliyetler ile bunların kaynak muhtaçlığını, gaye, amaç ve performans göstergelerini içeren performans programı hazırlayacak.
Kamu yönetimleri, bütçelerini kalkınma planı, Cumhurbaşkanlığı programı, orta vadeli program, orta vadeli mali plan, Cumhurbaşkanlığı yıllık programı, stratejik planlarıyla program yapısına uyumlu halde ve performans temeline dayalı hazırlayacak.
Kamu yönetimleri, bütçeleri ile stratejik plan ve performans programlarını izlemek ve kıymetlendirmek hedefiyle objektif, sistematik ve sistemli olarak data toplayacak ve tahlil edecek. İzleme ve kıymetlendirme sonuçları yönetim faaliyet raporlarında gösterilecek.
Kamu yönetim bütçeleri, program yapısı temel alınarak kurumsal ve ekonomik sonuçların görülmesini sağlayacak halde, milletlerarası standartlara uygun olarak belirlenen sınıflandırmaya tabi tutularak hazırlanıp uygulanacak.
Analitik bütçe sınıflandırması temel alınacak
Merkezi İdare Bütçe Kanunu’nun sarfiyat cetvelinin kısımları, analitik bütçe sınıflandırması temel alınarak programlar prestijiyle düzenlenecek.
Merkezi İdare Bütçe Kanunu’nun masraf cetveli program sınıflandırmasına nazaran düzenlenecek, ilgili mevzuatta yer alan “tertip” ile “ilgili hizmet tertibi” ibarelerinin tarifi, program yapısına uygun olarak tekrar belirlenecek.
Düzenleyici ve denetleyici kurumlar, bütçelerini 3 yıllık bütçeleme anlayışı, stratejik planları ve performans programları ile program yapısını temel alarak Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’nda tanımlanan tertip seviyelerini içerecek biçimde hazırlayacak.
Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu kapsamındaki yönetimlerden bir kısmının hala öteki bir yönetimle birleştirildiği ya da kapatıldığı halde Kanun’a ekli cetvellerde bulunmaya devam ettiği için düzenleme yapılacak. Değişiklikle sırf cetvellerde olması gereken yönetimlere yer verilecek.
Vakıf üniversitelerine tıp fakültesi açabilmek için koşullar
Yükseköğretim Kanunu’nda da değişiklik yapan kanunla, tıp fakültesi açmak isteyen vakıf üniversitelerine birtakım kaideleri taşıma zaruriliği getiriliyor.
Tıp fakültesi kurmak isteyen vakıf üniversitelerinde eğitim ve öğretim faaliyetleri ile sıhhat hizmetleri sunumu için taban 200 yatak kapasitesine sahip olması ve YÖK’ün tıp eğitimi için gerekli gördüğü minimum fiziki yer ve donanım kurallarını sağlaması kuralı aranacak.
Bu kapsamda vakıf üniversitelerinde tıp eğitimi için mülkiyeti, işletme hakkı ve ruhsatı kendisine ilişkin bir hastanenin varlığı, aktif bir özel hastanesi yoksa tıp fakültesi açabilmesi için Sıhhat Bakanlığından ön müsaade alması, ön müsaadeyle kurulan tıp fakültelerinin eğitime başlayabilmeleri için ise hastane ruhsatının alınmış olması üzere kaideler da getirilecek.
Tıp eğitimi için gerekli kaideler YÖK tarafından, sıhhat hizmetlerinin sunumu için gerekli kaideler ise Sıhhat Bakanlığınca belirlenecek.
Genel Şurada önerge ile ihdas edilen hususla, Yükseköğretim Kanunu’na süreksiz unsur eklendi. Buna nazaran, eklenen süreksiz maddenin yürürlüğe girdiği tarihte bünyesinde tıp fakültesi olan ve kendisine ilişkin hastanesi bulunmayan vakıf yükseköğretim kurumlarının süreksiz unsurun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde kanunda belirtilen kaideleri taşıyan hastaneye ilişkin ön müsaade evrakını yahut birebir kuralları haiz mevcut bir hastaneyi devralacağına dair belgeyi Yükseköğretim Şurasına teslim etmesi mecburî olacak. Bu mühlet içinde kelam konusu dokümanları teslim etmeyen vakıf yükseköğretim kurumları uyarılacak.
Bu mühletin bitiminden itibaren bir yıl içinde kelam konusu evrakları sunamayan vakıf yükseköğretim kurumlarının tıp fakültelerine öğrenci verilemeyecek. Üç yıllık müddetin bitiminden itibaren iki yıl içinde mülkiyeti kendisine ilişkin yahut Hazineye ilişkin olup düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel vakıf yükseköğretim kurumuna irtifak hakkı tesis edilmiş olan taşınmazlar üzerinde bulunan işletme hakkı ve ruhsatı kendine ilişkin olan kanunda belirtilen koşulları taşıyan hastaneye ait evrakları Yükseköğretim Heyetine teslim etmeyen vakıf yükseköğretim kurumlarının tıp fakülteleri kapatılacak. Mevcut öğrenciler hakkıda kanunun ilgili kararları uygulanacak.
Net borç kullanım fiyatına düzenleme
Yasa, Kamu Finansmanı ve Borç İdaresinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a süreksiz unsur ekliyor.
Türkiye Sarsıntı Rehabilitasyon ve Yine Yapılandırma Yardım Programı (TERRA) kapsamında Avrupa Yatırım Bankası ile 9 Şubat 2000, 6 Kasım 2000 ve 2 Nisan 2003 tarihlerinde imzalanan dış kredi mutabakatları çerçevesinde, mahalli yönetimlere dış borcun ikrazıyla kullandırılan kredilerden doğan vadesi geçmiş, vadesi gelecek Hazine alacakları ile bu kredilerden kaynaklanan, uzlaşılan ve yapılandırılan vadesi gelmemiş Hazine alacaklarının, bu unsurun yürürlük tarihi prestijiyle faiz, gecikme faizi ve başka ferileriyle terkinine Hazine ve Maliye Bakanı yetkili olacak. Bu kapsamda mahalli yönetimlerden yapılan tahsilatlardan rastgele bir iade gerçekleştirilmeyecek.
Kamu Finansmanı ve Borç İdaresinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a eklenen süreksiz unsura nazaran, net borç kullanımı fiyatı, 2020 yılı için 1 Ocak 2020 tarihinden geçerli olmak üzere Hazine ve Maliye Bakanı ve Cumhurbaşkanı tarafından artırılan net borç kullanım meblağının iki katı olarak uygulanacak.
Kırsal yerleşim özelliği taşıyan mahalleler “kırsal mahalle” olacak
Düzenlemeyle Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nda da değişikliğe gidiliyor.
Köy yahut belde belediyesi iken mahalleye dönüşen ve büyükşehir belediyesi sonları içinde bulunup sosyo-ekonomik durumu, kent merkezine uzaklığı, belediye hizmetlerine erişebilirliği, mevcut yapılaşma durumu ve gibisi konular dikkate alınarak kırsal yerleşim özelliği taşıdığı tespit edilen mahalleler, kırsal mahalle kabul edilecek. Bunun için ilgili ilçe belediye meclisinin kararı ve teklifi üzerine, büyükşehir belediye meclisinin en geç 90 gün içinde karar alması gerekecek.
Bu belirleme, mahalle seviyesinde yapılacak lakin tamamı kırsal mahalle tespit edilmeyen öteki mahallelerde de 10 bin metrekareden az olmamak kaydıyla kırsal yerleşik alan belirlenebilecek.
Büyükşehir belediyesi, ilçe belediyesinden gelen teklifi motamot yahut değiştirerek kabul edebilecek ya da reddedebilecek.
Kırsal mahalle yahut kırsal yerleşik alan olarak belirlenen yerlerde gelir vergisinden muaf esnaf ile kolay yöntemde gelir vergisine tabi mükellefler tarafından iş yeri olarak kullanılan bina, arsa ve topraklar ile mesken emelli kullanılan binalar ve zirai üretimde kullanılan bina, arsa ve topraklar, emlak vergisinden muaf olacak. Bu yerlerde ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılan bina, arsa ve topraklar için emlak vergisi yüzde 50 indirimli uygulanacak.
Kırsal mahalle yahut kırsal yerleşik alan olarak belirlenen yerlerde Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken bina inşaat harcı ile imarla ilgili harçlar alınmayacak; bu kanuna nazaran alınması gereken öbür vergi, harç ve harcamalara katılma hisseleri yüzde 50 indirimli olacak.
Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak fiyat, en düşük tarifenin iş yerleri için yüzde 50’sini, konutlar için yüzde 25’ini geçmeyecek halde belirlenecek. Vergi Metot Kanunu uyarınca bilanço aslına nazaran defter tutan mükellefler için bu fıkrada belirtilen muafiyet ve indirimler uygulanmayacak.
Orman köyü, kasabası yahut beldesiyken mahalleye dönüşen yerlere mevzuat ile tanınan hak, sorumluluk ve imtiyazların, bu husustaki muafiyet ve indirimler ile çakışması halinde bu husus kararları uygulanacak. Ayrıyeten, öbür hak, sorumluluk ve imtiyazların korunmasına devam edilecek.
Vakıf taşınmazlarının kiralarına erteleme
Yeni tip koronavirüs (COVID-19) Salgınının Ekonomik ve Toplumsal Hayata Tesirlerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da değişiklik yapılarak, Ar-Ge ve tasarım merkezleri ile teknoloji geliştirme bölgelerinde yürütülmesi gereken faaliyetlerin, bu merkez yahut bölgeler dışında da yürütülmesine 11 Ekim 2020 tarihinden itibaren 1 yıl müddetle sonlu olmak üzere Sanayi ve Teknoloji Bakanı tarafından müsaade verilebilecek.
Genel Heyette önergeyle yapılan değişikliğe nazaran, mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıflara ilişkin taşınmazların imal yahut tamir karşılığı kiralama, onarım yahut tamirat karşılığı kiralama ve kat karşılığı inşaat modeliyle imal işlerinde 11 Mart 2020 tarihinden 31 Aralık 2020 tarihine kadar inşai faaliyetlere ait olarak müddet uzatımı vermeye ve mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıflara ilişkin taşınmazlara ait olarak kira kontratlarına istinaden ödenmesi gereken bedelleri ile ecrimisil bedellerinden 11 Mart 2020 tarihinden itibaren tahsil edilmesi gerekenleri müracaat kaidesi aranmaksızın 31 Aralık 2020 tarihine kadar ertelemeye Kültür ve Turizm Bakanı yetkili olacak.
Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsisli yahut tasarrufundaki taşınmazların maktu bedel esas alınarak döner sermaye işletmesi tarafından üçüncü şahıslara kiraya verilmesine ilişkin sözleşmelere istinaden ödenmesi gereken bedellerden 11 Mart 2020 tarihinden itibaren tahsil edilmesi gerekenleri müracaat koşulu aranmaksızın 31 Mart 2020 tarihine kadar ertelemeye Kültür ve Turizm Bakanı yetkili olacak. Bu müddetler, bitiminden itibaren Kültür ve Turizm Bakanı tarafından 3 aya kadar uzatılabilecek. Bu alacaklar ertelenen mühlet sonunda, ertelenen mühlet kadar aylık eşit taksitler halinde, rastgele bir gecikme artırımı ve faiz uygulamadan tahsil edilecek.
5 unsur çıkarıldı
Meclis Genel Konseyinde kabul edilerek maddeleşen, “Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi”nden 5 unsur çıkarıldı.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edilen lakin Genel Şuradaki görüşmeler sırasında kabul edilen önergelerle düzenlemeden çıkarılan unsurlar şöyle:
Cumhurbaşkanlığının vazife alanına giren ve uzmanlık gerektiren hususlarda çalıştırılmak için Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığında Cumhurbaşkanlığı raportörü ve Cumhurbaşkanlığı raportör yardımcısı istihdam edilebilecek.
Cumhurbaşkanlığı raportörleri, mesleğe özel yarış sınavıyla Cumhurbaşkanlığı raportör yardımcısı olarak alınacaklar ve bunlar için mesleğe girişte gereksinime nazaran yabancı lisan kaidesi aranabilecek.
Cumhurbaşkanlığı raportör ve yardımcılarına TBMM yasama uzmanı ve yasama uzman yardımcılarına yapılan mali ve toplumsal hak ve yardımlar, başka özlük hakları kapsamında yapılması öngörülen ödemeler birebir metot ve temeller çerçevesinde ödenecek. Emeklilik hakları bakımından da TBMM yasama uzmanı ve yasama uzman yardımcılarına denk kabul edilecek.
Cumhurbaşkanlığı raportörü ve Cumhurbaşkanlığı raportör yardımcıları, Devlet Memurları Kanunu’daki ilgili karardan yararlanacak. Bunlar hakkında mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, müsabaka imtihanları, tez hazırlama ve yeterlik imtihanları ile bu kanunda yer almayan öteki konularda Devlet Memurları Kanunu kararları uygulanacak.
Cumhurbaşkanlığı raportörü takımlarında bulunanlardan hizmetine muhtaçlık kalmayanlar, Cumhurbaşkanlığı bağlı kuruluşlarında yahut bakanlıkların merkez teşkilatlarında özel yarış imtihanına tabi tutulmak suretiyle girilen ve belli bir yetişme programı sonrası yeterlilik imtihanına tabi tutulan mesleklere ait durumlarına uygun uzman takımlarına atanabilecek. Bunların atama teklifleri Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığınca yapılacak.
Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığının ünitelerinde raportör unvanıyla vazife yapanlardan, yargıçlar ve savcılar, yasama uzmanları, kamu kurum ve kuruluşlarının merkez teşkilatlarında uzman, müfettiş, kontrolör üzere meslek meslek takımlarında yahut konumlarında bulunanlar, Cumhurbaşkanlığı raportörlüğü takımlarına atanabilecek.
Bu takım yahut konumlarda bulunmuş ve Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığında periyodik işçi olmayanlardan anılan Başkanlıkta 30 Eylül 2020’de yönetici takımlarında misyon yapanlar, Cumhurbaşkanlığı raportörü unvanını kazanmış sayılacak.
Elektronik haberleşme istasyonlarının konseyimi
Devletin karar ve tasarrufu altındaki yerler, genel hizmet alanları üzere kamu hizmetine tahsis edilmiş tüm alanlar, kamu yahut özel mülkiyete tabi arsa ve topraklarda yapılacak olan Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamında elektronik haberleşme istasyonlarının kurulumuna mahsus 15 metreden yüksek kule ve direkler ile bunlara ilişkin mecburî altyapı ögeleri, 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında alan işlevi tahdidi olmaksızın ve rastgele bir bedel, fiyat, harç alınmaksızın gösterilecek.
Bu alanlarda 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında gösterilen kule ve direkler ile bunlara ilişkin mecburî altyapı ögeleri için ruhsat alınacak. Ruhsat müracaatlarında yatay ve dikey görünüşü içeren kroki ile statik ve elektrik projeleri dışında rastgele bir proje yahut doküman istenemeyecek. Ruhsat müracaatına malik ya da tasarruf sahibi ile işletmeci ortasında yapılan kiralamaya yahut kullanıma ait doküman eklenecek. Bu kule yahut direkler ile heyetimi bunlarla birlikte yapılacak elektronik haberleşme aygıtlarına ilişkin bulunduğu konteyner, kabin, kabinet ve gibisi altyapı ögeleri için tek ruhsat düzenlenecek.
1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında gösterilmeyen ve yüksekliği 15 metreden fazla olmayan elektronik haberleşme istasyonlarının devletin karar ve tasarrufu altındaki yerler ile genel hizmet alanları üzere kamu hizmetine tahsis edilmiş tüm alanlar ve kamu yahut özel mülkiyete tabi arsa, topraklarda kurulumuna mahsus kule ve direkler ile bunlara ilişkin mecburî altyapı ögelerine statik bakımından sakınca olmadığına dair inşaat mühendislerince hazırlanacak raporun sunulması, fenni mesuliyetin üstlenilmesi, malik ya da tasarruf sahibi ile işletmeci ortasında yapılan kiralamaya yahut kullanıma ait dokümanın sunulması ve Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumunun ilgili mevzuatında belirlenen gerekli ve kâfi muhafaza aralığının bırakılması ile yer seçim dokümanının alınmış olması kaydıyla ayrıca bir kaide aranmaksızın ilgili yönetimlerce müsaade verilecek.
Yapı ve binalarda kule ve direkler ile bunlara ilişkin mecburî altyapı ögelerine yüksekliği 10 metreden az olmak, statik elektrik bakımından sakınca olmadığına dair inşaat ve elektrik/elektronik mühendislerince hazırlanacak rapor ile bu meslek mensuplarınca fenni mesuliyetin üstlenildiğine dair taahhütname verilmek ve malik ya da tasarruf sahibi ile işletmeci ortasında yapılan kiralamaya yahut kullanıma ait evrakın sunulması kaydıyla ayrıca bir kural aranmaksızın ilgili idarece müsaade verilecek.
1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında gösterilen kule ve direkler ile bunlara ilişkin mecburî altyapı ögeleri için ruhsat ve yapı kullanma müsaade evrakı müracaatlarında Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca ruhsat harcı ve yapı kullanma müsaade harcı alınacak.
Müsaade müracaatlarında ruhsat harcı ve yapı kullanma müsaade harcı meblağı toplamı kadar müsaade dokümanı bedeli alınacak. Ruhsat harcı, yapı kullanma müsaadesi harcı ve müsaade bedeline temel olan haberleşme istasyonlarına mahsus kule ve direklerin alanı (taban alanıX(yükseklik/5)) biçiminde hesaplanacak. Bunlar dışında rastgele bir harç, fiyat ve bedel alınamayacak.
Her tıp elektronik haberleşme aygıtları ile bu aygıtların teknik donanım ve bileşenleri müsaade yahut ruhsata tabi olmayacak. Fakat kule ve direkler ile konteyner, kabin, kabinet için yapılan birinci müsaade yahut ruhsat müracaatında elektronik haberleşme aygıtları ile teknik donanımları statik projelerde yahut raporlarda gösterilecek. Elektronik haberleşme aygıtları ile teknik donanımlarında teknoloji değişikliği, eği yahut revizyon yapılması durumunda bu konular için ayrıyeten proje yahut rapor düzenlenmeyecek.
Elektronik haberleşme istasyonları için kamu kurum yahut kuruluşları tarafından yer kullandırılması halinde mukavele uyarınca tahsil edilecek yıllık yer kullanım bedeli, büyükşehir belediyelerinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının yer seçim evrakı için belirlediği fiyatın 4 katını, öbür yerlerde 2 katını geçemeyecek. Bu karara alışılmamış yapılan kontratlar geçersiz olacak.
Kanunla, 2 Temmuz 2004 ile 1 Ekim 2009’da ortasında yapılan kule ve direkler için rastgele bir ödeme olmadan kazanılmış hakların korunması öngörülüyor. Bu tarih aralığı dışında yapılanlar için ise belirlenen kuralları sağlamaları şartıyla ruhsat yahut müsaade verilmiş sayılacak.
Harika Hal Süreçleri İnceleme Kurulu, inanılmaz hal kapsamında direkt kanun kararında kararname kararları ile tesis edilen kamu vazifesinden çıkarma, yurt dışı öğrencilikle ilişiğin kesilmesi, emekli çalışanın rütbelerinin alınması ve kapatılan kurum ve kuruluşlara ait müracaatları değerlendirip karara bağlıyor.
İnanılmaz hal kapsamında direkt KHK’ler ile tesis edilen süreçlere bağlı ek önlemler için hakkında önlem uygulanan kişi, yasal temsilcisi ya da mirasçıları tarafından OHAL Komitesi yerine, ek önlemi uygulayan yahut önlemle ilgili olan kamu kurum ve kuruluşlarına bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içinde başvuracak.
Kamu kurum ve kuruluşları, müracaat üzerine yapacağı inceleme sonucuna nazaran en geç 6 ay içinde müracaatın reddine yahut önlemin kaldırılmasına karar verecek.
Müracaatların incelenmesi ve sonuçlandırılması için kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde komite kurulabilecek.
Kamu kurum ve kuruluşları, bu husus kapsamında yapılacak müracaatların sonuçlandırılması için her türlü bilgi ve belgeyi ilgililerden talep edebilecek.
Soruşturmanın saklılığına ve devlet sırlarına ait ilgili mevzuat kararları gizli kalmak kaydıyla kurum ve kuruluşlar ile yargı mercileri, müracaat kapsamında muhtaçlık duyulan her türlü bilgi ve belgeyi gecikmeksizin müracaat yapılan kamu kurum ve kuruluşlarına gönderecek yahut yerinde incelenmesine imkan sağlayacak. Bu husus kapsamındaki çalışmalarda kamu kurum ve kuruluşlarınca görevlendirilenler, vazifelerini yerine getirdikleri sırada edindikleri, kamuya, ilgililere ve üçüncü şahıslara ilişkin kapalılık taşıyan bilgileri, şahsî bilgileri, ticari sırları ve bunlara ilişkin dokümanları, bu hususta kanunen yetkili kılınan mercilerden diğerine açıklayamayacak, kendilerinin yahut üçüncü bireylerin faydasına kullanamayacak. Bu yükümlülük, vazifeden ayrılmalarından sonra da devam edecek. Kamu kurum ve kuruluşlarının kararlarına karşı, Yargıçlar ve Savcılar Kurulunca belirlenecek Ankara yönetim mahkemelerinde iptal davası açılabilecek.
TBMM Başkanvekili Haydar Akar, kanunun kabul edilmesinin ardından birleşimi 20 Ekim Salı günü saat 15.00’te toplanmak üzere kapattı.
Kaynak: AA
Dünya