İstanbul Sanayi Odası (İSO) Lideri Erdal Bahçıvan, 2021’de Türk endüstrisinin en kıymetli gündem konusunun finansman olacağını belirterek, “2021’in değerli bir periyodunda yüksek finansman maliyetlerinin ve daralan finans kaynaklarının, Türk sanayicisinin hem mevcut işletmelerin döndürülmesi açısından hem de bizi bekleyen yeni yatırımların oluşturulabilmesi açısından elindeki en kıymetli gerilim kaynaklarından birisi olacağını düşünüyorum.” dedi.
2020 yılına ait değerlendirmelerini ve 2021’den beklentilerini paylaşan Bahçıvan, yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınının, “yeniden dengelenme ve toparlanma” diye umut edilen bir başlangıcın çabucak ardından gelmesinin büyük talihsizlik olduğunu söyledi.
Bahçıvan, olumlu bir başlangıç yapılan 2020’de salgın sonrası tüm dengelerin altüst olduğunu belirterek, şokun birinci tesirlerinin atlatılmasının akabinde yılın ikinci yarısına biraz daha umutla girildiğini söz etti.
Sanayi kesiminin, salgının en ağır olduğu günlerde dahi alınan tedbirlerle üretimini aksatmayarak sürdürdüğünü aktaran Bahçıvan, “Sektör, lojistiğinden istihdamına, tedarik zincirinden ihracat noktasına, her boyutunda üretimin dinamizmini olağan bir ömrün standartlarında sürdürebilme imtihanını çok muvaffakiyetle verdi.” dedi.
Bahçıvan, salgın sürecinde İSO’nun bakanlıklar, İstanbul Valiliği ve mahallî otorite ile endüstriciler ortasında daima bir köprü olma vazifesini yerine getirdiğini belirterek, şunları kaydetti:
“İSO olarak pandemi sonrası sürece kendimizi hazırlamak ismine Price Waterhouse’la birlikte tüm dallarımızın ve meslek komitelerimizin iştirakiyle değerli bir rapor çalışması da yaptık. Şu anda Ticaret Bakanlığımız ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız ile bu raporların bundan sonraki sürece evrilmesi konusundaki toplantılarımız devam ediyor. COVID-19 uğraşında sanayi işletmelerimizin neler yapmaları gerektiğine ait çok kapsamlı ve adeta adım adım çaba rehberi diyebileceğimiz bir çalışmaya da imza attık. Güçlü bir danışman firmayla bu hususta bir çalışmayı ‘COVID-19 ile Gayret El Kitabı’ altında kitaplaştırdık. Bu hususta ayrıyeten, organize sanayi bölgelerinden farklı sanayi tesislerine kadar birçok dalı kapsayacak biçimde eğitim toplantıları da yaptık ki bu çalışmalar hala devam ediyor.”
“Yılı sıfıra yakın bir büyümeyle kapatacağımızı öngörüyorum”
Erdal Bahçıvan, bu yıl yaşanan gerçeklerden sonra büyümenin çok küçük bir artı yahut çok küçük bir eksi seviyede gerçekleşmesinin kıymetli olmadığını vurguladı.
Bu yılın sıfıra yakın eksi ya da artı bir büyümeyle kapatılacağı öngörüsünde bulunan Bahçıvan, “Türkiye, 2000’li yılların başından beri çok güçlü büyümelere alışmış bir iktisat. Toplum, bu güçlü büyümelerin tadını ziyadesiyle gördü. Baktığımız vakit 2009 kriz yılını saymazsak 2000’li yıllardan itibaren Türkiye’nin büyüme ortalaması yüzde 4-5’ler düzeyinde. O açıdan ne yazık ki 2018’den beri Türkiye düşük bir büyüme sürecine girmiş vaziyette. Bu nedenle çeyrekler bazında bunu pahalandırmak yerine daha geniş bantta bakmanın hakikat olduğunu düşünüyorum.” sözlerini kullandı..
Bahçıvan, Türkiye’nin yeni bir büyüme modeli konusunda salgının bitimiyle bir arada çok daha güçlü ve stratejik bir karar vermesi gerektiğini belirterek, şunları söyledi:
“Büyümede orandan öte yıllardan beri söylediğimiz bir gerçek var; büyümenin kalitesi. Türkiye’nin artık istikrarlı, sürdürülebilir, nitelikli ve endüstrinin hissesinin güçlü olduğu bir büyüme modeline muhtaçlığı var. 2021 ve sonrası için biz bu türlü bir modelin Türkiye açısından çok daha yanlışsız olacağını düşünüyoruz. Dar kesitli büyüme oranları üzerinden konuşmak yerine 2021 sonrasında kaynakları gerçek kullanarak Türkiye’yi temel meselelerinden kurtaracak olan, temel sıkıntılarından arındırılmış bir büyüme modeli üzerinde durmalıyız. Daima söylediğim bir hususu tekrarlayayım; Türkiye’nin kaynak sorunu yoktur, Türkiye’nin kaynakları gerçek kullanma sorunu vardır.”
“Bir mühlet daha ekonomik aktiviteleri salgından ayırmamız kolay değil”
İSO Lideri Bahçıvan, 2021’in en kıymetli sorusunun salgının gidişatı olacağını aktararak, yılın son günlerinde aşıyla ilgili olumlu haberler alınsa da virüsün mutasyon riskinin iyimserliğin ertelenmesine yol açtığını kaydetti.
Birinci olarak İngiltere’de saptanan ve eskisine kıyasla daha süratli bulaştığı açıklanan Kovid-19’da yeni çeşide karşı Dünya Sıhhat Örgütü’nden (DSÖ) gelen ikazın ehemmiyetine işaret eden Bahçıvan, şöyle devam etti:
“Yeni cins koronavirüsün, İngiltere dışında Danimarka, Hollanda ve Avustralya’da da görülmesi, birçok ülke üzere ülkemizde de çok süratli tedbirler alınmasına yol açtı. Tedbiren İngiltere, Danimarka, Hollanda ve Güney Afrika’dan ülkemize olan uçuşlarda süreksiz durdurma kararı alındı. Umarız ki bu yeni gelişme, tıpkı Kovid-19 üzere bütün dünyayı yine kasıp kavuracak bir dalgaya dönüşmez. Aksi halde bütün dünya üzere bizler de 2021’e ait olumlu beklentilerimizi tekrar gözden geçirmek zorunda kalacağız. Şu anda bütün yeni gelişmelere rağmen temkinli iyimserliğimizi koruduğumuzu tabir etmek istiyorum. Bu kışın en azından azamî önlemle geçmesi gerektiğini aklımızdan çıkarmamalıyız. Dünyadaki gelişmeler de tıpkı paralelde geçecek. Avrupa bir kapanıp açılırken, ABD de tekrar bir kapanma devrine girecek gibi… O yüzden de aşikâr bir mühlet daha ekonomik aktiviteleri salgından ayırmamız çok kolay değil.”
“Ölçülü iyimserliği müdafaamız gerek”
Erdal Bahçıvan, Türkiye için iktisatta yeni devrin başladığını anımsatarak, hem Merkez Bankası hem de Hazine ve Maliye Bakanlığının başına tecrübeli isimlerin geldiğini söyledi.
Salgının gündemden adım adım çıkmasıyla 2021’in birinci periyotları olmasa dahi bahardan sonra umut ışığının tekrar yanabileceğini tabir eden Bahçıvan, “Finansmanın daha rahatlayabileceği, finansa daha rahat ulaşabileceğimiz bir periyoda yılın ikinci yarısına hakikat ulaşabilirsek herhalde ikinci çeyrekten sonra daha olumlu, 2020’yi tam unutturmasa bile bize moral verecek olan bir yıl hayatımıza girer. Bunun için de tekrar söylüyorum, ölçülü bir iyimserliği müdafaamız gerekiyor. Gerçeklerin farkında olacağız, iyimserliğin ölçüsünü de kaçırmayacağız.” diye konuştu.
Bahçıvan, AB’nin Türkiye’nin turizm, ihracat, yatırımlar ve her türlü farklı tertip ve iş birliğinde en değerli dostu ve iş ortağı olduğunu söyledi.
Avrupa iktisadının Türkiye’ye, Türkiye’nin de AB’nin ekonomik takviyesine, iş ve stratejik iştirakine yüksek muhtaçlık duyduğunu aktaran Bahçıvan, “Aklıselimin 2021’de galip geleceğini düşünüyorum. Son periyotlarda hükümetimizin de bu hususta verdiği bildiriler bence son derece pahalı ve dikkat cazibeli.” dedi.
“Reform yapacaksak evvel KDV’den başlamamız lazım”
İSO Lideri Erdal Bahçıvan, 2021’de Türk endüstrisinin en değerli gündem konusunun yeniden finansman olacağını belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Maalesef finansal istikrarın son aylarda bozulduğunu gördük. 2021’in kıymetli bir periyodunda yüksek finansman maliyetlerinin ve daralan finans kaynaklarının, Türk sanayicisinin hem mevcut işletmelerin döndürülmesi açısından hem de bizi bekleyen yeni yatırımların oluşturulabilmesi açısından elindeki en değerli gerilim kaynaklarından birisi olacağını düşünüyorum.
İkinci kıymetli mevzu istihdam. Ne yazık ki bu mevzuda kısa vadede tahlil göremiyoruz. Bir taraftan çok yüksek oranda işsizlikten bahsederken, öbür taraftan da hala daha kâfi ölçüde personel bulamayan binlerce sanayicimizi, binlerce firmamızı duymaktayız. En kıymetli gördüğüm bir öbür mevzu da ki şayet bir ıslahat yapacaksak tahminen evvel oradan başlamamız lazım, KDV ıslahatı. Uzun yılardan beri hayatımızda olan lakin giderek bir üretim vergisine dönüşen KDV’nin de artık mevcut bu olumsuzluk teşkil eden halinden güçlü bir ıslahatla dönüştürülmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu hususta aslında bir rapor hazırlığı içindeyiz, Maliye Bakanlığı ile paylaşacağız.”
Ekonomik hayatın artık gelecek yıllarda sürdürülebilirlik teması üzerinden çok daha güçlü şekilleneceğini düşündüğünü aktaran Bahçıvan, İSO olarak 2021’deki iş programlarının en kıymetli kısmını sürdürülebilirlik temeli üzerine kuracaklarını kelamlarına ekledi.
Dünya