Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en süratli ve sağlam referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI nisanda 50,4’e geriledi ve genel faaliyet şartlarında çok sonlu bir iyileşmeye işaret etti. Kesimin performansı 11 aydır devam eden büyüme devrinin en ölçülü artışını sergiledi. Nisanda hem üretim hem de yeni siparişler yavaşlama kaydetti. Anket iştirakçileri bu durumu genel olarak Türkiye’de COVID-19 pandemisinin yine yükselmesine bağladı. Üretimdeki yavaşlama üç aylık büyümenin akabinde gerçekleşti.
Toplam yeni siparişlerde yaşanan yavaşlamaya karşılık, milletlerarası talepte güçlenme sinyalleri gözlendi ve yeni ihracat siparişleri üst üste dördüncü ay artış gösterdi.İmalatçılar nisan ayında da yeni istihdam yaratmaya devam etti ve bu gelişme mevcut artışı trendini 11 aya ulaştırdı. Öte yandan nisandaki artış, kelam konusu artış periyodunun en düşük suratında gerçekleşti. İşçi sayılarında devam eden artış ve yeni siparişlerin ivme kaybetmesi, firmaların tamamlanmamış işleri üzerinde çalışmalarına imkan sağladı ve birikmiş işler Mayıs 2020’den beri en yüksek oranda azaldı.
Enflasyonist baskılar ikinci çeyreğin başında yüksek seviyesini korudu. Girdi maliyetlerinde keskin artış kaydedilirken firmalar bu artışı ekseriyetle Türk lirasındaki bedel kaybı, ham husus fiyatlarındaki yükseliş ve birtakım durumlarda da arz eksikliklerine bağladı. Ham unsur teminindeki zorluklar ve dünya genelindeki nakliye sıkıntılarına bağlı olarak tedarikçilerin teslimat müddetlerinde devam eden güçlü artışlar, arz taraflı problemlerin sürdüğüne işaret etti. Tedarikçi performansındaki bozulma mart ayına nazaran değişim göstermedi. Girdi maliyetlerindeki yükselişlerin genel olarak satış fiyatları kanalıyla müşterilere yansıtıldığı gözlendi. Satış fiyatlarında keskin artış kaydedildi ve bu artış geçmiş devir ortalamasına nazaran çok daha süratli gerçekleşti.
“Vaka sayılarındaki düşüş kesimlerin çalışmasına yardımcı olacak”
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket bilgileri hakkında değerlendirmede bulunan IHS Markit İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
“Yaşanan son COVID-19 dalgasının tesirleri Nisan ayında Türk imalat bölümüne bariz halde yansıdı. Müşterilerin yeni projelere girmekten uzak durması, üretimi ve yeni siparişleri yavaşlattı. Öte yandan, yeni ihracat siparişlerinin ve istihdamın artmaya devam etmesi üzere birtakım olumlu kimi sinyaller de kelam konusuydu. Önümüzdeki aylarda dalın performansı büyük olasılıkla hadise sayılarının ne kadar süratli azaldığına bağlı olacak, salgının yavaşlaması dalın daha olağan bir ortamda çalışmasına yardımcı olacaktır.”
Son dalga, 10 kesimin tamamını olumsuz etkiledi
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI nisan bilgilerine nazaran COVID-19 salgınının son dalgası, anket kapsamında takip edilen 10 bölümün tamamını üretim tarafından olumsuz etkiledi ve üretimde genele yaygın bir yavaşlama gözlendi. Misal biçimde geniş çaplı ivme kaybının yaşandığı yeni siparişlerde ise yalnızca kara ve deniz taşıtları dalı artış bildirdi. Bölümlerin birçoklarında çalışan sayılarının artmaya devam etmesi, anketin görece olumlu gelişmesi olarak kaydedildi. Yeni siparişlerin kıymetli ölçüde yavaşladığı ağaç ve kağıt eserleri kesiminde üretimdeki en besbelli düşüş yaşandı.
Üretimde en ölçülü yavaşlama ise ana metal endüstrinde gerçekleşti. Kara ve deniz taşıtları dalındaki firmaların yeni siparişleri son üç ayda birinci kere artış gösterdi. Başka tüm bölümlerin yeni siparişleri ivme kaybetti. Besin eserleri, ana metal sanayi ve dokumacılık eserleri kesimlerinin yeni ihracat siparişleri artış kaydetti. Bölümlerin çoğunluğu yeni işe alımlara devam etti. Giyim ve deri eserleri ile besin eserleri hariç tüm kesimlerde işgücü sayıları arttı. İstihdamda en güçlü artışlar ana metal sanayi ile makine ve metal eserleri dallarında gerçekleşti. On dalın tamamında tedarikçilerin teslimat mühletleri değişen seviyelerde artış gösterdi. Tedarik zincirlerindeki en bariz bozulma makine ve metal eserleri kesiminde gerçekleşirken besin imalatçılarının teslimat mühletleri çok hafif arttı. Besin eserleri, arz tarafındaki bu görece olumlu tablonun sonucu olarak, hem girdi maliyetlerinin hem satış fiyatlarının en düşük oranda arttığı kesim oldu. Buna karşın, enflasyonist baskılar güçlü seyretmeye devam etti. Girdi maliyetlerinde en keskin artış ana metallerde gerçekleşirken en yüksek son eser fiyatları enflasyonu ise ağaç ve kağıt eserlerinde kaydedildi. Dalların birçoklarında iş yüklerinin azalması, imalatçıların satın alma faaliyetlerini yavaşlatmasına yol açtı. Satın alma hacminde artış gerçekleşen tek kesim dokuma oldu. Girdi stokları yaygın bir biçimde azaldı.
Dünya