Büyümenin öncü göstergelerinden biri olan imalat PMI verisi ağustos ayında 54,3 puan olarak gerçekleşti. Endeks nisan ayından bu yana sürdürdüğü yükselişin akabinde ağustos ayında gerilemiş oldu.
Eşik bedel olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların dalda iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, temmuzda 56,9 olarak ölçülen manşet PMI ağustosta 54,3 seviyesinde gerçekleşti. Lakin endeksin eşik bedel 50,0’nin bariz bir formda üzerinde (COVID-19) salgınından kaynaklı sert daralmanın akabinde, Türk imalat bölümü böylelikle üst üste üç ay güçlenen bir performans sergiledi.
Geçtiğimiz aylarda COVID-19 kısıtlamalarının gevşetilmesine bağlı olarak müşteri talebinde iyileşme gözlenmişti. Kelam konusu eğilim ağustosta da devam etti ve yeni siparişlerde son iki buçuk yılın en yüksek oranlı artışlarından biri gerçekleşti. Bu devirde toplam yeni siparişlere nazaran yavaş olmakla birlikte yeni ihracat siparişleri de artış gösterdi.
Üretim hacminde devam eden genişleme, mevcut büyüme trendini üçüncü aya taşıdı. Üretim artışı, temmuzda son dokuz yılı aşkın bir devrin en yüksek suratında gerçekleştikten sonra bir ölçü yavaşlamakla birlikte güçlü seyrini korudu. Üretim ihtiyaçlarındaki yükseliş, istihdamın üst üste üç ay artmasını sağladı ve istihdam yaratma suratı ağustos ayında da süratli seyretti. Yeni siparişlerde süregelen keskin artışa karşın, operasyonel kapasitedeki genişleme firmaların mevcut işleri üzerinde çalışmaya devam edebilmesini sağladı. Böylelikle temmuzda gözlenen artışın akabinde birikmiş işler genel olarak yatay seyretti. Yeni siparişlerdeki büyüme, firmaları istihdam ve satın alma faaliyetlerini artırmaya teşvik etti. Öte yandan girdilerin direkt olarak üretimdeki artışı desteklemek için kullanılması nedeniyle girdi stoklarındaki artış çok hafif seviyede gerçekleşti. Para ünitesindeki bedel kaybı, ay içerisinde girdi maliyetlerinin keskin bir halde ve hızlanarak artmasına yol açtı. Enflasyon oranı Ekim 2018’den beri en yüksek seviyeye çıktı. Buna bağlı olarak firmalar satış fiyatlarında son 23 ayın en süratli artışını gerçekleştirdi.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket dataları hakkında değerlendirmede bulunan IHS Markit Iktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi: “Türk imalatçıları, evvelki ay gözlenen güçlü büyüme temposunu ağustosta da büyük ölçüde sürdürebildi. Son PMI dataları, COVID-19 kaynaklı kriz devrinde yaşanan üretim daralmasının akabinde bölümün toparlanmaya devam ettiğini ortaya koydu. Ağustosta firmaların istihdam yaratmayı sürdürmesi, üretim artışının devam etmesine yardımcı oldu. Öteki taraftan, enflasyonist baskıların yükseldiğine ait sinyaller dikkat çekti. Hem girdi maliyetleri hem de eser fiyatlarında yaklaşık son iki yılın en keskin artışı gerçekleşti.”
Bölümlerin birçok toparlanma bölgesinde kaldı
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI ağustos ayı datalarına nazaran de Türk imalat bölümlerinin birçok ağustosta toparlanma bölgesinde kaldı, lakin farklı faaliyet alanları ortasında eğilimler besbelli ayrışmalar gösterdi. Kimi kesimler Covid-19 salgınının süren tesirlerine bağlı olarak zorlanmaya devam etti, fakat tıpkı vakitte dengelenmeye yaklaştı.
Anket kapsamında takip edilen 10 dalın sekizi ağustosta üretim artışı gerçekleştirdi. En güçlü yükseliş, talep şartlarındaki iyileşmeye bağlı olarak rekor büyüme kaydeden kara ve deniz taşıtları dalında gerçekleşti. Hem besin eserleri hem de giyim ve deri eserleri kesimlerinde üretim tekrar büyüme bölgesine geçti. Üçüncü çeyrek ortasında üretimin azaldığı iki dal, ağaç ve kağıt eserleri ile metalik olmayan mineral eserler oldu. On kesimin altısında yeni siparişler artarken en güçlü artış ana metal bölümünde gerçekleşti. Öteki yandan Covid-19 salgınının milletlerarası talep üzerindeki tesiri besbelli biçimde devam etti ve dalların yarısında yeni ihracat siparişleri azaldı. Üretimdeki büyümeyi desteklemeye yönelik gayretler sonucunda istihdam genele yaygın artış kaydetti. Para ünitesindeki zayıflık, takip edilen tüm kesimlerde girdi maliyetlerinin keskin biçimde artmasına yol açarken 10 dalın dokuzunda girdi fiyatları enflasyonu yükseldi. Bu artış birden fazla dalda 2018 sonlarından beri en yüksek oranda gerçekleşti. En son eser fiyatları, bir yıldan daha uzun bir müddettir birinci defa 10 dalın tamamında arttı.
Dünya