HANDAN SEMA CEYLAN
Cumhuriyetin 100’üncü yılına atıfla 2023 metre olarak inşa edilecek dünyanın orta açıklığı en uzun köprüsünde siluet ortaya çıktı. 1915Çanakkale ismini alacak köprünün tam dört yılda bitirilip Mart 2022’de teslim edilebilmesi için 7 bin kişi, 7 gün 24 saat çalışıyor. Kulelerin inşaatlarının kıymetli ölçüde tamamlanmasının akabinde kılavuz köprü halatları gerildi üzerinde çalışılacak kedi yolu inşa edildi. Ana halatın asılmasının akabinde tabliyelerin yerleştirilmesi tamamlanacak. Köprüde 2 bin, köprü için inşa edilen otoyolda 5 bin kişi çalışıyor. Yalnızca köprü için çalışan 2 bin kişinin 393’ü bayan. Bu bayanlardan 53’ü mühendis. Çalışanın 70’i de yabancı. Proje ortaklarından Limak’ın bayan işvereni Ebru Özdemir, bayan gazetecileri davet ettiği birinci basın seyahatinde simgelerin köprüsünün bayan istihdamı için de kıymetine dikkat çekiyor.
Tabanı mıcır, uzunluğu Eyfel’den yüksek
Köprünün kulelerinin yüksekliği 334 metreyle 300 metre uzunluğundaki Eyfel Kulesi’ni geçiyor. geçiyor. Dünyanın en yüksek kuleli asma köprüsü olduğu için dünyanın en büyük kule vinçleri inşaatta çalışıyor. Kulelerin üst kısımlarına Seyit Onbaşı’nın Çanakkale Savaşları’nda namluya sürdüğü top mermisini temsil edecek motifl er konulacak. 2023 metreyle dünyanın en uzun orta açıklı köprüsü olma unvanını kazanacak olan 1915 Çanakkale Köprüsü, bittiğinde yaklaşım viyadükleriyle birlikte 4 bin 608 metre olacak. Projenin 18 Mart 2022’de hizmete alınması bekleniyor.
Çanakkale rüzgarları ile meşhur ayrıyeten sarsıntı bölgesi… Bu nedenle köprü kıymetli bir mühendislik çalışması ile tasarlanmış. Deniz tabanına çakılan demir kazıklar üzerine mıcır yataklar yapılmış ve bir futbol alanı büyüklüğündeki kesonlar bu alana bir ilişki olmadan yerleştirilmiş durumda. Kuleler bu kesonların üstünde yükseliyor.
16 yılda 14.5 milyar Euro ekonomik katkı
İnşaatın üretimini üstlenen Güney Koreli Daelim ve SK Engineering ile Limak ve Yapı Merkezi milletlerarası bir danışmanlık firmasına rapor hazırlatmış durumda. Rapora nazaran, köprü ve otoyol projesinin toplam ekonomik aktiviteye katkısı 14.5 milyar Euro. 2017-2034 periyodunda projenin yaratacağı katma bedel 11.2 milyar Euro olarak kestirim edilirken, projenin istihdam ve refah artışına paralel olarak hizmetler ve mal bölümünde 3 milyar Euro’nun üzerinde ek harcamayı teşvik edeceği belirtiliyor. Beklenen vergi geliri de birebir devir için 2.5 milyar Euro.
1054 Pina midyesi taşındı yunuslar için projeyi durdurdu
Proje için çevresel tesir değerlendirmeler de yapılmış… Çanakkale Köprüsü proje müdürü Reşit Yıldız’ın anlattığına nazaran, deniz tabanına kazık çakılması yunusları etkilediği için 52 sefer iş durdurulmuş. Jenerasyonu tükenen deniz altındaki Pina midyeleri için 18 Mart Üniversitesi’yle çalışma yapılmış. 1054 pina deniz tabanından alınarak, yaşayabileceği öbür bir yere nakledilmiş. Kesilen 1 ağaç karşılığında 5 ağaç dikilmiş. Proje sonunda 433 bin ağaç dikimi tamamlanmış olacak.
Özdemir: 12 yıl sonra kar küreme aracı dahil devlete teslim edeceğiz
Limak Holding’in İdare Şurası Lideri Ebru Özdemir, Yap-İşlet-Devret (YİD) projesinde mukavele müddetinin 16 yıl olduğunu söyledi. Lakin inşaat müddeti çıkartıldığında müddetin 12 yıla düştüğünü kaydeden Özdemir, “O mühlet dolunca kar kürüme aracı dahil devlete köprüyü teslim edeceğiz. Köprünün ömrü iyi bakımla birlikte 150 yıl. Biz projeyi yalnızca 12 yıl işleteceğiz, daha sonra burası devletin olacak. Ondan sonra devlet işletebilir ya da işletme ihalesine çıkıp satarak yine buradan para kazanabilir” biçiminde konuştu.
Birinci sefer Türk müteahhitler köprü bitirmesine sahip olacak
Özdemir, köprünün gerekli olup olmadığı sorularının çok manalı olmadığını kaydederek, “Biz Sabiha Gökçen Havalimanı’nı inşa ettiğimizde çok az yolcusu vardı. Fakat ucuz havayolu kavramı ile pek çok yeni iş modeline ilham oldu. Şu anda çok ağır bir kapasite ile çalışıyor” diyerek, şunları söylüyor: “Önemli sanayi ve tatil rotaları için kritik kıymetteki Ege Bölgesi, 1915Çanakkale Köprüsü’nün tamamlanmasını bekliyor. Köprünün tamamlanmasıyla; İzmir, Balıkesir, İstanbul’un lojistik yükünü çeken, tatil ve bayramlarda kilometrelerce araçlık kuyrukların oluştuğu Çanakkale köprü tamamlandığında yatırımların da merkezi olacak. Köprünün bölgede milyarlarca euroluk ekonomik katkı yaratması bekleniyor. Çanakkale Köprüsü tamamlandığında İpsala Hudut Kapısı’ndan giren bir yük hem İstanbul’da trafik yaratmayacak hem de daha süratli ve transit biçimde (1 saat 15 dakika) Kuzey Ege’ye ulaşabilecek.” Özdemir’in tek maksatlarının projeyi vaktinde teslim etmek olduğunu kaydederek, mühletin uzamasının kendilerini ziyana götüreceğinin altını çiziyor.
Arıoğlu: Kâr değil fedakarlık projesi
Yapı Merkezi’nin İdare Konseyi Lideri Başar Arıoğlu da projenin kendileri için kâr değil, fedakarlık projesi olduğunu belirtti. Yatırımcıların burada birçok risk aldığını anlatan Arıoğlu, “Devlet YİD projeleriyle büyük yatırımları özel dala yaptırarak, buraya harcayacağı kaynağı öbür yere aktarıyor. Projeyi yapan firmalar da işletme mühleti sonunda yatırımı sırtına alıp götürmüyor, devlete teslim ediyor” halinde konuştu. Projenin ihale şartnamesine nazaran 45 bin araç garantisi verildiğini hatırlatan Arıoğlu, şunları söyledi: “Bunun olmaması durumunda devlet ödeme yapıyor tahminen lakin üzerine çıkıldığında da her araçtan işletmecinin kazandığı gelirin yüzde 30’u devlete kalıyor. Avrasya Tüneli’nde evvelki gün 55 bin geçiş oldu. Pandemi olmasa geçişler verilen garantinin çok çok üzerine çıkardı bu yıl. Çanakkale Köprüsü’nün de açıldıktan sonra bilhassa Avrupa transitlerinde çok kullanacağını düşünüyorum.” Toplantıya Güney Koreli SK Genel Müdür Yardımcısı Seung Soo Lee de katıldı.
Kulede birinci defa bayan gazeteciler ağırlandı
Limak Holding İdare Konseyi Lideri Ebru Özdemir (sağda), Türkiye’nin Mühendis Kızları üzere kıymetli projelere imza atan bir isim. Köprünün 300 metrelik çalışma alanındaki Asya kulesine Özdemir birinci sefer bayan gazetecileri davet etti. Yapı Merkezi İdare Heyeti Lideri Başar Arıoğlu (solda) ile Ebru Özdemir’in ortasında bu unutulmaz anı ölümsüzleştirirken, köprünün teknik özelliklerini de dinledik. Türkiye’nin en rüzgarlı bölgelerinden birinde inşa edilen köprü hem akıntı hem rüzgar hem de sarsıntı için değerli çalışmalar yapılarak inşa ediliyor. Üstelik köprü orta açıklığı 2 kilometreyi geçtiği için de statiği değerli. Bu nedenle köprünün üzerinden geçtiği yol aykırı kanat formunda inşa edilecek. Rüzgarlar dikkate alınarak, köprüde 9 metre orta refüj boşluğu ile birlikte toplam 45 metre genişliğe sahip ortotropik ikiz kutu kesitli çelik tabliye kullanılmasına karar verilmiş.
İş dünyasının yeni sorusu: Antikorun kaç?
İş dünyasının önde gelen pek çok ismi COVID-19 atlattı. Hastalığı atlatan iş insanları ortasında yeni bir soru gündemde: Antikorun kaç? Ebru Özdemir’in babası Nihat Özdemir de hastalığı atlatan isimlerden birisi. Ebru Özdemir, babasının sıhhatinin sorulması üzerine Nihat Özdemir’in antikor oranını söyleyerek yanıt veriyor. IgM (erken evre antikoru) antikoru, kişinin COVID-19 virüsü ile yakın vakitte karşılaştığını gösteriyor. Bu antikor hami değil. 7’nci günden itibaren tespit ediliyor, 21’inci günden itibaren kayboluyor. IgG (geç yanıt antikoru) ise, COVID-19 enfeksiyonunun geç periyodunda ortaya çıkıyor. IgG üretimi enfeksiyonun 14. günden itibaren başlıyor ve kanda kalmaya devam ederek uzun müddetli bağışıklık sağlıyor. Oranlar hakkında gereğince bilgimiz yok lakin ‘Antikorun kaç’ yeni devrin değerli sorularından biri olarak iş sohbetlerine girmiş durumda.
Bu catwalk podyumda değil, köprüde
Catwalk, Türkçesiyle kedi yürüyüşü, moda ve dokuma kesiminde faaliyet gösteren okurlarımız için çok tanıdık bir tabir. Modellerin, podyumda yürüyüşlerini tanım ediyor. 1915Çanakkale Köprüsü’nde öbür bir catwalk ile tanıştık. Catwalk, köprü inşasında kullanılan bir çalışma platformu. Emekçilerin üzerinde yürüyerek çalıştığı bu yol, köprüyü ana kablonun çekilmesi basamağına hazırlıyor. İki kısımdan oluşan catwalk’un yüzde 70’i bitmiş durumda. Catwalk klavuz halatlarının çekimi geçen eylülde yapılmıştı. Bu da kısa bir müddet sonra tabliye montajına başlanabileceğine işaret ediyor.
Dünya