Sermaye piyasalarına hem yatırımcı hem de şirketler kanadında ilginin arttığı 2020 yılında bu canlılık Türkiye’nin en büyük 500 kuruluşunda kendine yer bulamadı. İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı İSO500 listesinde 2020’de 67 halka açık firma yer aldı. 2019 yılında ise bu sayı 66 idi. Halka açık şirket sayısında büyük değişim olmamakla birlikte son üç yılda halka açık şirketlerin üretimden satışlarda İSO500 toplamından aldığı hisse giderek azaldı. Bu oran 2018’de yüzde 34 iken 2019’da yüzde 32,4’e 2020’de ise yüzde 29,5’e indi.
İSO500 datalarına nazaran halka açık şirketlerin ihracat ve periyot karında da hisseleri geriledi. İSO500 şirketlerinin toplam ihracatı içinde 2018 yılında halka açık şirketlerin hissesi yüzde 33 idi, bu oran 2019’da değişmedi fakat 2020’de yüzde 29,8’e kadar düştü. Alışılmış ki pandeminin de ihracattaki tesiri gözardı edilemez fakat İSO500 şirketlerinde hem ihracatta hem üretimden satışlarda halka açık şirketlerin daha negatif bir performans izlediğini ortaya koydu.
Devir karındaki hissesi düşüyor
Periyot karındaki hissesinde ise 2019’daki sert düşüşün akabinde 2020’de de gerileme sürdü. 2018 yılında İSO500 içinde halka açık şirketlerin toplam periyot karı içindeki hissesi yüzde 50,7 düzeyindeydi. Bu oran 2019’da yüzde 37,5’e indi. 2020’de ise yüzde 36,7 olarak belirlendi.
Toplam borçlardaki hissesi ise 2019’da gerilerken 2020’de tekrar yükselişe geçti. Halka açık şirketlerin İSO500 içinde toplam borçlar içindeki hissesi yüzde 32 olarak belirlendi.
Özkaynaklarda 2019’a nazaran 2 puanlık bir iyileşme sağlanırken etkin toplam ve fiyatla çalışanlarda da yükseliş görüldü. Net katma bedel yaratımında İSO500 içindeki hissesi halka açık şirketlerin yüzde 28,7 olarak belirlendi.
2019’da oran yüzde 26,9 idi, 2018’de ise yüzde 34,2 olarak yüksek bir düzeydeydi.
İSO İdare Şurası Lideri Erdel Bahçıvan, halka açık şirketlerin durumunu şöyle yorumladı: “Sermaye piyasaları, sanayi kuruluşlarının yeni finansman kaynaklarına ulaşmasında kıymetli bir faktördür. İSO 500 datalarına baktığımızda, hudutlu sayıda firmanın halka açık olduğunu görüyoruz. Her ne kadar son devirde halka arzlara ilgi artsa da İSO 500’de halka açık kuruluşların sayısı 67 ile yatay seyrini korumaktadır. Halka açık kuruluşların sayısının hudutlu olması, sanayi kesimi ve sermaye piyasaları ortasındaki bağın kuvvetlendirilmesi gereğini bir sefer daha ortaya koymaktadır. Bu noktada, sanayi şirketlerimizin sermaye piyasalarına açılma ve bu piyasalardan fon sağlama konusunda desteklenmesi hayli kıymetlidir.”
Dünya