Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Sahada ve masada Libya’da Doğu Akdeniz’de çok güçlüyüz’ deyip de tamamını biz istiyoruz yaklaşımı içinde değiliz. Ermenistan topraklarında gözümüz yok. Artık bu olağanlaşma Ermenistan halkının da faydasına olacaktır. Münasebetiyle biz hakça paylaşımdan yanayız.” dedi.
Çavuşoğlu, Milletlerarası Üniversiteler Kurulu ve Akdeniz Üniversitesi tarafından Atatürk Konferans Salonu’nda düzenlenen “Doğu Akdeniz Çalıştayı”nda yaptığı konuşmada, Türkiye’nin tüm davetlerinin, Doğu Akdeniz’deki tüm zenginliklerin herkes tarafından hakça paylaşılması, bölgenin bir barış, istikrar ve refah bölgesi olmasını sağlamak için olduğunu söyledi.
Türkiye’nin davetlerine karşın tek taraflı çalışmaların devam ettiğine dikkati çeken Çavuşoğlu, “2011’de evvel KKTC ile muahede imzaladık, sonra kendi faaliyetlerimizi devam ettirdik. KKTC’nin bize ruhsat verdiği alanlarda ve tekrar 2018’de kendi gemilerimizle bir arada sondaj çalışmalarına başlayınca kıyamet koptu. Şöyle bir hava estirdiler, ‘Türkiye bir gün gemilerini getirdi, sorun başladı’. Meğer o denli değil. Bu sorunun sebebi ne? Yunanistan’ın maksimalist yaklaşımları.” diye konuştu.
“Gelin bu işi bir arada çözelim”
Yunanistan’ın kıta sahanlığı taleplerinin memleketler arası hukuka muhalif olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
“Yunanistan çabucak burnumuzun tabanında Kaş’ın karşısında Meis Adası’na 2 kilometre uzaklıkta 10 kilometrekarelik bir adacıkta 40 bin kilometrekarelik kıta sahanlığı istiyor. Bu hangi memleketler arası hukukta var. Bunu Yunanlılara söylediğimizde, ‘Bir yerden başlayalım da sonra orta noktada anlaşırız.’ diyor. O denli maksimalist yaklaşımla adım attıktan sonra nerede buluşacaksınız? Cumhurbaşkanımızın dediği üzere Antalya Körfezi’ne Türkiye’yi hapsetmeye çalışan haritalar ve çalışmaların yararı olmadığını görmek lazım. Bu süreçte yeniden de tüm kendi hakkımızı KKTC’nin haklarını bir taraftan korurken, güçlüyken bile biraz evvel bahsettiğim tüm sıkıntılarda da tıpkı şeyi söyleyebiliriz. Kıbrıs’ta da Azerbaycan probleminde de öbür mevzularda tekrar Libya’da istikrarları değiştirmemize karşın diyoruz ki gelin bu işi birlikte çözelim. Bir zenginlik varsa paylaşalım. Sıkıntıları diplomasiyle siyasi usullerle çözelim.”
Bu sebeple Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın AB’ye ortak konferans düzenleme teklifinde bulunduğunu anlatan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Sadece Doğu Akdeniz ülkeleri değil, yalnızca tüm Akdeniz etrafındaki kıyıdaş ülkeler değil, bu bölgede şirketi olan ülkelerin de iştirakini biz teklif ettik. Artık AB ile bu süreci çalışıyoruz. Sonuçta biz her yoldan gitmesini biliyoruz, alanda ve masada gücümüz var. Alanda ve masada Libya’da, Doğu Akdeniz’de çok güçlüyüz deyip de tamamını biz istiyoruz yaklaşımı içinde değiliz. Ermenistan topraklarında gözümüz yok. Artık bu olağanlaşma Ermenistan halkının da faydasına olacaktır. Hasebiyle biz hakça paylaşımdan yanayız. Olağan olarak da hukuksal bakımından da güçlüyüz ve bu gücümüzü önümüzdeki süreçte herkesin yaranına olumlu halde kullanmaya devam edeceğiz.”
“Deniz yetki alanlarıyla ilgili AB bir otorite değil”
Çalıştaydaki oturumda, “Doğu Akdeniz’deki gelişmeler AB doruğuna giden süreci ne formda tesirler?” sorusunu cevaplayan Çavuşoğlu, deniz yetki alanlarıyla ilgili AB’nin bir otorite olmadığını söyledi.
Bunun Türkiye’nin lisana getirdiği siyasi bir telaffuz olmadığına işaret eden Çavuşoğlu, Avrupa Adalet Divanının, Slovenya ile Hırvatistan ortasındaki ihtilaflarda AB’nin bu hususta bir otorite olmadığı tarafında karar verdiğini hatırlattı.
Burada yetkinin Memleketler arası Adalet Divanı olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, “AB, ‘Uluslararası Adalet Divanına bunu niçin götürmek istemiyorsunuz’ diye bize soruyor. Yunanistan o denli bir kampanya yapıyor ki gidip ağlıyor. Halbuki biz kendilerine şunu söyleyince şaşırıyorlar. Biz evvel Memleketler arası Adalet Divanına götürebilmemiz için Yunanistan ile ortamızda ön mutabakat imzaladık. Yunanistan bu mevzularda Milletlerarası Adalet Divanının yetkilerini tanıyor mu? Hayır, tanımıyor. Deniz yetki alanları, hava alanı ve silahsızlandırılmış adaların statüsüyle ilgili mevzularda Milletlerarası Adalet Divanının yetkilerini tanımıyor.” diye konuştu.
“AB, Türkiye ile bağlarda bir karar vermesi lazım”
Bunu söyleyince AB’nin şaşırdığını belirten Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“Neden zira biliyor ki oraya gidince onların o maksimalist taleplerinin ihtilafına kararlar çıkacak. Libya ile bir muahede imzaladık. Yunanistan’ın o maksimalist taleplerini Sevilla haritasına nazaran kabul etseydi, Libya’nın yaklaşık 62 bin kilometrekarelik bir kıta sahanlığı alanı olacaktı. Bizim anlaşmamızla birlikte 101 bin küsur oldu. Yani 40 bin kilometrekarelik daha fazla alan elde etti. Niçin zira biz paylaşımdan yanayız. AB, Türkiye ile münasebetlerde bir karar vermesi lazım. Ya dürüst bir orta bulucu olarak sıkıntıların tahliline katkı sağlayacak, başka terörle uğraş, göç, gümrük birliği, vize serbestisi birçok alanda iş birliğimizi kazan kazan anlayışıyla devam ettireceğiz ya da iki tane şımarık üyenin (Fransa da bunları çok destekliyor) tesiriyle haksız bir formda kararlar alacak, gerginlik devam edecek. Bu kararların da yaptırım yahut diğer ne olursa olsun problemlerin tahliline bir katkısı olmayacak. Ne Kıbrıs probleminin tahliline ne de Doğu Akdeniz probleminin halledilmesi doğrultusunda rastgele bir katkısı olmayacak, tam aksine işler bilakis sarfiyat.”
“Yunanistan’la biz diyalogdan yanayız”
Yunanistan ile diyalogdan yana olduklarının altını çizen Çavuşoğlu, öncesinde görüşmeleri başlatmak için adım attıklarını, hatta Yunanistan ile ortak açıklama konusunda mutabakata vardıklarını hatırlattı.
Bu açıklamayı yapmalarına saatler kala Yunanistan’ın apar topar gidip Mısır ile bir muahede imzaladığına dikkati çeken Çavuşoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bir kezinde Merkel’in ricasıyla olmak üzere iki kere gemimizin oraya gitmesini biraz erteledik. İkincisinde ise bakım için gemi Antalya Limanı’na geldi ancak sonuçta faaliyetler durdu. Bu devir, her ikisi de diplomasi için bir fırsattı fakat Yunanistan tam bilakis provokatif adımlarını devam ettirdi. Gerek silahsızlandırılmış adalara silah gönderme, gemilerin gönderilmesi üzere tatbikatlar vesaire bizim gemilerimizin taciz edilmesi. Öteki taraftan Oruç Reis gemisi bu bölgede çalışmalarını tamamladı ve Antalya Limanı’na döndü. Yunanistan, gemi buradayken ‘biz rastgele bir görüşmeye yanaşmayız, halkımız bu bahiste bizi affetmez’ diyor. Artık gemi durdu, kimi ülkelerin orta buluculuğu var. Yunanistan artık öteki mazeretlerle görüşmeye gelmiyor. Kendine güvenen ülke görüşmeye gelir.”
AB’nin sorunun tahlili için Yunanistan’a şartsız takviye vermeyi bırakarak, Yunanistan ile Rum kesitine de tavsiyelerde bulunması gerektiğini vurgulayan Mevlüt Çavuşoğlu, “AB’nin dürüst bir orta bulucu olması lazım, saygın bir örgüt olması için.” tabirini kullandı.
“AB, Avrupa’yı birleştirmek için kuruldu”
AB’nin, demir çelik muahedesiyle ekonomik çıkarlar etrafında Avrupa’yı birleştirmek için kurulduğunu anımsatan Çavuşoğlu, Avrupa Kurulunda, bugün milletlerarası hukuk, insan hakları ve demokrasinin temelinde münasebetlerin geliştirilmesinin kelamda kaldığını lisana getirdi.
AB ve AB ülkelerini Türkiye üzere aklıselim içinde hareket etmeye çağıran Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “Madem memleketler arası hukuku hem temel unsur olarak münasebetlerde ortaya koyuyorsun hem de bunun dünyada savunucu rolünü üstleniyorsun. Hem de öbür taraftan Yunanistan’ın hukuksuzluğuna şartsız takviye veriyorsun. Bu olmaz. Biz AB ile de tüm Doğu Akdeniz ülkeleriyle de komşumuz Yunanistan ile de ilgilerimizi sağlıklı bir halde götürmek istiyoruz. Müspet gündem yaratmak istiyoruz.” diye konuştu.
Dünya