HİLAL SARI
Otomotiv kesimi, hem pandemi, hem çip darboğazı hem de Süveyş Kanalı’nın kapanması sonucu tedarik zincirlerinde yaşanan aksamalarla güç günler geçiriyor. Tüketici elektroniğine olan talepteki keskin artış, çip yatırımlarında patlamaya neden olurken, darboğaz nedeniyle her gün bir üretici daha fabrikasını durduruyor. Fakat bu durum global otomotiv dalının satışlarının can damarı otomotiv bayiilerine giden araç ölçüsünü da düşürüyor ve bölüm analistleri arzdaki sıkışmanın araç fiyatlarını artıracağını, bayilerdeki mevcut model sayısının azaltacağını ve teslim müddetlerini de uzatacağını iddia ediyor.
Bayilerde stok yetmeyecek
Dünya genelinde araba bayileriyle görüşen Wall Street Journal gazetesi, dal yöneticilerinin ve bayilerin 2021 yılına stokları yenileyerek başlamayı umduğunu, lakin kesim eksikleri ve üretim kanallarında yaşanan aksamalar nedeniyle tüketicilerin “daha az model, daha yüksek fiyatlar ve daha uzun bekleme süreleri” ile karşı karşıya kalacağını yazdı. ABD’de bayiler bu yılın en değerli zorluklarından birinin kâfi stok bulunduramamak olduğunu aktarıyor. Wards Intelligence bilgilerine nazaran Şubat 2021’de sevkiyatta olan yahut bayilere gönderilen toplam binek araç sayısı, 2020 yılının birebir devrine nazaran yüzde 27 düştü ve 2,7 milyona geriledi. Pickup kamyonetlerde ise bu oran yüzde 50’ye yaklaştı. Bilhassa crossover ve SUV modellerinin darboğazdan etkilenirken, Wards Intelligence, Jeep’in Wrangler ve Chevrolet’nin Tahoe modellerinde stokların geçen yıla nazaran sırasıyla yüzde 43 ila 70 düştüğünü aktarıyor.
Birinci çeyrekte 61 milyar dolar ziyan
Yalnızca birinci çeyrekte, ortalarında Ford, General Motors, Honda, Mitsubishi, Nissan, Toyota ve Volkswagen’in de olduğu otomotiv devlerinde yaşanan kesintilerin araç üretimi 1 milyon adet düşürmesi öngörülüyor. Birinci çeyrekte kesimin maddi kaybının ise 61 milyar dolar olduğu kestirim ediliyor. Ford krizin 2021 karından 2,5 milyar dolar eriteceğini öngörürken, GM krizin 2021 karından 2 milyar dolar düşürmesini bekliyor.
Test aracının satışına müsaade verdi
Bronco Sport modelinde hem çip hem de öbür tedarik zinciri sıkışmaları nedeniyle darboğaz yaşayan şirket, bayilerdeki test araçlarının erken satışına müsaade verdi. Olağanda bayideki bir aracı 4 aydan evvel yahut 4 bin mil (yaklaşık 6,5 km) yapmadan satılmasına müsaade vermeyen Ford, bayilerine gönderdiği bir mektupta, satışın bu şartlar olmadan da gerçekleşmesine müsaade verdi. Ayrıyeten araca olan talebin, mevcut arzın üzerinde olduğunu gören kimi bayilerde modelin fiyatına 10 bin dolar artırım yapıldığı da belirtiliyor.
Stellantis ve Çinli Nio da bant durduranlara katıldı
Çin’in elektrikli araç üreticilerinden Nio ve Fiat Chrysler Automobiles – PSA Group birleşmesinden oluşan yeni dev Stellantis de çip darboğazı nedeniyle üretimi durduranlar kervanına katıldı. Stellantis Kuzey Amerika’daki beş fabrikasında bu hafta üretim yapamayacak: Kanada’da iki, Meksika’da bir ve ABD’de iki fabrika çipte devam eden darboğaz nedeniyle duracak. Çin’in elektrikli araç pazarını domine eden Nio da Hefei fabrikasında beş iş günü üretim yapamayacaklarını açıkladı ve birinci çeyrek üretim öngörüsünü 1.000 adet düşürdü.
Birtakım modellere çipi sonradan takacaklar
Üreticiler darboğazın arza tesirini en aza indirebilmenin yolunu ararken, Ford Kuzey Amerika’da birtakım modellerde çip gereken elektronik modelleri “daha sonra takılmak üzere” üretmeyi planlıyor. Caranddriver.com haberine nazaran şirket F-150 kamyonetlerinde ve Edge SUV’lerinde muhakkak bir sayıdaki üretimi çip gerektiren modülleri daha sonra monte edecek halde yapacak. Daha evvel kâr marjı daha düşük modellerden çipleri yönlendirerek pickup üretimlerini sürdüren GM, Ford ve Stellantis de son haftalarda araçları çip olmadan üretip sevkiyatları beklemek üzere park edeceklerini söyledi.
Dünya