Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), emekli ile taban ücretlilerin maaşlarında iyileştirme yapılması için 7 unsurluk bir kanun teklifi hazırladı.
CHP Küme Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç tarafından hazırlanan “Gelir Vergisi Kanunu ile Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında (Sosyal Refah) Kanun Teklifi” TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Teklif ile minimum fiyattan kesilen gelir vergisinin kaldırılması, en düşük emekli aylığının net taban fiyat düzeyine yükseltilmesi ve dini bayramlar öncesinde yapılan ikramiye ödemelerinin 1.500 TL’ye çıkarılması ve 506 sayılı Toplumsal Sigortalar Kanunu’nun süreksiz 20’nci unsuru kapsamındaki sandıklardan aylık almakta olan emeklilerin de yararlanması ve emeklilere verilen bayram ikramiyesi ölçüsünün her yılbaşında gerçekleşen enflasyon oranında artırılması öngörüldü.
Teklifin münasebetinde şu değerlendirmelere yer verildi:
“Yurttaşlarımızın adil ve elverişli şartlarda, insanca yaşama imkanı sağlayacak bir fiyat karşılığında çalışması anayasal bir mecburilik olduğu kadar toplumsal devletin de gereğidir. Ülkemizde minimum fiyat ile çalışan sayısı hayli yüksek seviyededir. Kayıt dışı istihdam oranı TÜİK eylül 2020 bilgilerine nazaran yüzde 32.2’dir. Bu nedenle minimum fiyatla çalışan personel sayısının 10 milyona yakın olduğunu söylemek de mümkündür. Mevcut minimum fiyat ne yazık ki, bir geçim fiyatı olmaktan çıkmıştır. Milletlerarası alanda personelin ve ailesinin geçimini sağlamaya yönelik olarak belirlenen minimum fiyat ülkemizde geçimlik fiyat olmaktan çıkmıştır. Halihazırdaki 3 bin 577,50 TL. Brüt taban fiyattan net 2 bin 825,90 TL ele geçmektedir ve taban fiyat 4 kişilik bir ailenin yalnızca minimum besin gereksinimini bile karşılamaktan uzaklaşmıştır. Türk-İş Konfederasyonu’nun datalarına nazaran açlık sonu 2021 mart ayı itibariyle 2,735.97 TL iken yoksulluk sonu 8,911.97 TL’dir. Minimum fiyat üzerindeki yükler fiyatın yüzde 21’ni oluşturmaktadır ve bir taraftan minimum fiyatın net kıymetini azaltırken, başka taraftan kayıt dışı istihdam üzere bir grup ekonomik problemlere yol açmaktadır. Minimum fiyat üzerindeki vergi yükü net geliri azaltmakta ve dolaylı olarak da patronların maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır. Kanun teklifimiz ile çalışanın insan onuruna yaraşır bir ömür sürdürebilmesini sağlayacak seviyede fiyat alması unsurundan hareketle taban fiyat üzerindeki vergi yükünün de kaldırılması amaçlanmaktadır.
“Salgın emeklileri vurdu”
Salgından en çok etkilenen bölümler ortasında yaşlı nüfus ve emeklilerin yer aldığı bilinmektedir. Yalnızca salgından değil gittikçe derinleşen ekonomik krizden de en çok hissesini alan ve etkilenen kesim emekliler olmuştur. Emekli aylıklarına 2020 yılı için yapılan artırım, enflasyondaki süratli yükselişi karşılamamakta, kurdaki yüzde 100’ü aşan artış ve enflasyon artışı tüm yaşamsal gereksinimlerin fiyatlarını artırmaktadır. Lüks sayılamayacak en temel besin unsurlarındaki fahiş artış, emeklilerin sağlıklı beslenmesi bir yana açlıkla gayret etmelerine sebep olmaktadır. Emeklilerin çabucak hepsi yoksulluk düzeyinin altında hayatını sürdürmektedir. Acil bir önlem olarak en düşük emekli aylığının minimum fiyat düzeyine yükseltilmesi bir adım olacaktır. Pandemi sürecinde emeklilerin yaşadığı ekonomik külfetlere bir nebze olsun deva olabilecek bu adımın bir an evvel atılması gerekmektedir.
“Bayram ikramiyesi eridi”
CHP’nin emeklilere bayram ikramiyesi verilmesine ait seçim vaadi sonucun düzenleme yapılmış ve 20018’den bu yana her yıl iki bayram öncesinden emekli vatandaşlarımız bin TL bayram ikramiyesi almışlardır. İkramiyenin maktu bir ödeme olması nedeniyle emekliler açısından satın alma gücü düşmüş, süratle yükselen fiyatlar karşısında aktifliğini yitirmiştir. Öte yandan 2020 mart ayında ülkemizde ortaya çıkan Covid-19 pandemisi nedeniyle emeklilerimizin mecburî harcamaları artmış, almakta oldukları emekli aylıkları ve emekli ikramiyesi gereksinimlerini karşılayamaz haline gelmiştir. Bu çerçevede pandemi nedeniyle emekli aylıklarının en düşük düzeyinin minimum fiyat düzeyine çıkarılmasına ait düzenlemeye paralel olarak emekli ikramiyelerinde de satın alma gücündeki düşüşü önleyecek seviyede bir iyileştirme yapılması ve bu iyileştirmenin ikramiyelerin her yıl enflasyon oranında arttırılarak emekli ikramiyelerinin satın alma gücünü muhafazası gerekmektedir. Kanun teklifi ile emeklilerimize ödenen bayram ikramiyelerinin bin TL’den bin 500 TL’ye çıkarılması ve bankalar, sigorta şirketleri, ticaret ve sanayi odaları ve borsalardan emekli olmuş ve hala 506 Sayılı Kanun kapsamında aylıklarını almakta olanların da emeklilere sağlanan bayram ikramiyesi hakkından yararlanmalarının sağlanması amaçlanmaktadır.”
Dünya