Özel bakır ve bronz alaşımları konusunda 40 yıldır üretim yapan Albaksan, artık de Fransa’daki füzyon reaktörüne muhafaza plakaları sağlamak için tedarikçiler listesine girdi. Avrupa’nın güç siyasetlerinde fark sağlamak için kurduğu ve tıpkı güneşin ürettiği üzere bir kimyasal tepkiyle üretim yapmayı hedefleyen Fusion For Energy (F4E) tertibinin ön testlerinden geçen Albaksan, en sıcak odanın soğutmasında kullanılacak ‘bakır krom zirkonyum IG’ plakaları üretebileceğini garantiledi. Avrupa Nükleer Fizik Araştırma Kuruluşu CERN’in düzenlediği 5 ihaleyi kazanarak, bu kuruma eser veren iki Türk firmasından biri olan Albaksan, F4E için son ihaleyi bekliyor.
DÜNYA, Türkiye ihracatında fark yaratan firmaları gündeme taşımaya devam ediyor. 1980 yılında bakır alaşım konusunda faaliyet göstermek üzere kurulan Albaksan Alaşımlı Bakır Sanayi ve Ticaret AŞ, Hadımköy, Beylikdüzü ve Bursa’daki üç üretim tesisi ve 3 yıl evvel ABD’de kurulan satış ofisi ile 60 ülkeye ihracat yapıyor. Üretiminin yüzde 85’ini ihraç eden firma, dünyanın dev elektrik ve güç şirketlerine eser tedarik ediyor. Albaksan ileri fizik uygulamalarının yanı sıra, elektromekanik, havacılık, gemi inşa, kalıp uygulamalar, petrol ve doğal gaz sanayisi, besin ve ağır makine sanayii için de çeşitli üretimler yapıyor.
Albaksan Genel Müdürü Can Uzel, ileri fizik uygulamalarında Avrupa’nın sayılı firmaları ortasına girdiklerinin altını çiziyor ve “İlk ihracatımızı 1990’larda yaptık. Almanya, İsviçre, Fransa üzere alanının değerli merkezlerine eser vermeye başladık. ABD’de satış ofisi kurduk. Artık 60 kadar ülkeye üretimimizin yüzde 85’ini ihraç ediyoruz” diyor. Uzel, alaşımların ve komponentlerin geleceğin sanayi alanı olduğunu kaydederek, şunları söylüyor: “Teknoloji ilerledikçe bir üretimin standardı çok daha değerli hale geldi. Biz milletlerarası firmalarla çalışmaya başladıkça bu bizim idare ve üretim kültürümüzü de geliştirdi. 2000’li yılların başında dünya devleriyle çalışmaya başlamamız bize şevk verdi. Uzun kontroller sonrasında onların tedarikçi listesine girdik. Bu bizi CERN’e kadar üretim yapmaya taşıdı. CERN’den Proton-Sinkontron Hızlandırıcısı’nın (ön hızlandırıcı) bakır soğutma diskleri ihalesini aldık. Daha sonra onlar için 5-6 proje tamamladık. Bizim için gurur kaynağı oldu.”
‘Güneş’ kadar sıcak odanın soğuması için ürün!
Uzel, çok uluslu bir araştırma için Fransa’da kurulan bir füzyon reaktörüne tedarikçi olarak kabul edildiklerini belirtiyor ve “Tıpkı güneşin güç üretmesi üzere bir sistem düşünün. Bu sistem bir füzyon reaktörü. Biz onun en sıcak odasının korunması kısmı için soğutma sisteminde kullanılacak plakaları üreteceğiz. Bakır krom zirkonyum IG ismi verilen bu eseri geliştirdik. Teklif tertibin kendisinden geldi. Testleri geçtik tedarikçi listesine girdik. Hasebiyle teklifimizi vermiş olduk. Yıl sonunda bu 7-8 yıllık proje için güzel haber bekliyoruz” diyor.
Füzyonda en büyük bilimsel çalışma
Can Uzel, F4E’nin geniş birçok uluslu yapıdan oluştuğunu kaydediyor. Fusion for Energy (F4E), füzyon gücüne giden yoldaki en büyük bilimsel deney olan Avrupa’nın ITER’e katkısını yöneten Avrupa Birliği kuruluşu. AB’nin 27 üye ülkesi, Avrupa kurulu tarafından temsil edilen Euratom (Avrupa Atom Gücü Topluluğu) ve İsviçre’den oluşan F4E’yi denetleyen idare konseyinde İngiltere de bulunuyor. Dünya çapında Barselona (İspanya), Cadarache (Fransa), Garching (Almanya) ve Rokkasho’da (Japonya) ofisleri bulunan yapı, füzyon gücü üretme amacında. Proje, güneşin merkezinde inanılmaz süratle hareket eden hidrojen atomlarının helyum atomlarına misal bir halde çıkardığı enerjiyi taklit ederek, güç üretecek. Fransa’da kurulan reaktörün en sıcak odasını soğutacak bakır plakalar için Albaksan da üretim yapma yolunda.
Döküm kapasitesi 2 milyon dolarlık ek yatırım
Can Uzel, geleceğin tüm kesimlerine üretim gerçekleştirmek için daima Ar-Ge yaptıklarını ve dev güç şirketlerinin Ar-Ge departmanları ile birlikte çalıştıklarını da kaydediyor. Uzel, “Elektromekanik çok değerli bir alan. Yeşil iktisat bu üretimin üzerinde büyüyor” diyerek, “Rüzgâr santrallerinin motorlarının kesimlerine üretim yapıyoruz. Komponentler üretiyoruz. Pazarda 1-2 Çinli firma ile kapışıyorsak, rakiplerimizin 4-5’i Avrupalı. Biz süratli teslimat ve esnek çalışma ile rakiplerimize fark atıyoruz” biçiminde konuşuyor. Pandemiye karşın döküm kapasitelerini artırmak için 2 milyon dolarlık bir yatıma imza attıklarını belirtiyor Uzel ve “KOSGEB’ten teşvik aldık. 3 TÜBİTAK çalışmasını da tamamladık ve teslim ettik” diyor.
Dünya