Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), vatandaşın ve iş dünyasının salgın şartlarından olağana geçiş devrinde finansman erişimini kolaylaştıracak, kredi sisteminin aktif çalışmasına daha fazla katkıda bulunacak kararlar aldı. İktisat Islahat Paketi’nde yer alan bankacılık dalının faal kalitesinin artırılmasına yönelik aksiyonlar kapsamında “Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara Ait Yöntem ve Asıllar Hakkında Yönetmelik”i takiben “Bankaların Kredi Süreçlerine Ait Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” dün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Öte yandan BDDK, “Sorunlu Alacakların Çözümlenmesine Ait Rehber” ile “Kredi Tahsis ve İzleme Süreçlerine Ait Rehber” olmak üzere 2 yeni rehber de dün prestijiyle yürürlüğe alındı.
Bankaların uygun kredi tahsis, izleme, rehabilitasyon ve sıkıntılı alacak çözümleme süreç ve siyasetlerini oluşturan ilgili yönetmelikler ve rehberler, yaşama talihi olan şirketlerin finansal ve/veya operasyonel yine yapılandırma yoluyla yaşatıldığı fakat zombi şirketler olarak tanımlanabilecek borç ödeme kapasitesi çok zayıf olan ya da hiç olmayan borçlulardan olan alacakların aktiften silme, varlık idare şirketleri, özel fon ya da özel maksatlı şirketlere evre üzere sistemlerle banka bilançolarından aktif formda temizlendiği proaktif bir yapının oluşturulması için hazırlandı.
3 yıllık problemli alacak stratejisi
BDDK’nın yönetmelik değişikliğine nazaran, bankaların problemli alacaklarının idare ve azaltım faaliyetleri olarak tanımlanan çözümleme süreci ile ilgili olarak kredi tahsis ünitesinden bağımsız bir çözümleme ünitesinin kurulması, üç yıllık problemli alacak idare stratejisi ve yıllık operasyonel planlarının hazırlanması zarurî tutuldu. Ayrıyeten, bankacılık dalındaki toplam riski BDDK tarafından belirlenen meblağın üzerinde olan kredi müşterilerinden bankalarca alınması zarurî dokümanları toplama yükümlülüğünün sırf canlı alacak olarak izlenen müşterilerden isteneceği ve bu kapsama birinci kez giren müşterilerin bağımsız kontrol sürecinin başlatıldığının belgelendirilmesi kaydıyla kendilerine kredi tahsisi yapılabileceği netleştirildi. Kelam konusu yükümlülük 1 Ocak 2022 tarihine ötelenerek yükümlülük kapsamına giren kredi müşterilerine ve bankalara kolaylık sağlandı.
Etkin kalitesinin artırılmasına yönelik
Rehberlerle bankaların, kredi ömür döngüsü içindeki uygulamalarına ait kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesi, geliştirilmiş tahsis süreçleri ve aktifliği artırılmış izleme uygulamaları, bankaların sıkıntılı alacak idaresinin güzelleştirilmesi amaçlanıyor. Hasebiyle banka faal kalitesinin artırılması açısından rehberlerle yönlendirme yapılmakta olup, orta ve uzun vadede bir idare kültürüne dönüşmesi bekleniyor.
Problemli alacaklar
Kredi Süreçlerine Ait Yönetmelik’te belirtilen sıkıntılı alacak idare stratejisi yıllık operasyonel planlar ve çözümleme ünitelerinin kaynaklar, süreç, performans ve faaliyetleri açısından daha tesirli bir yapıya kavuşturulması emeliyle hazırlanan “Sorunlu Alacak Çözümleme Rehberi”nde sıkıntılı alacakların çözümlenmesi kavramı tanıtılarak; bunun gerektirdiği organizasyonel yapı, hazırlık süreci ve faaliyetlere ait bir çerçeve çiziliyor.
Problemli alacak stratejisinin bankalarca yapılacak bir öz değerlendirmeye dayandırılması, üç yıllık bir vakit öngörüsüne sahip olması, taban olarak problemli alacakların çözümlenmesine ve alacaklardan ötürü edinilen varlıkların yönetilmesine ait, takvime bağlı niceliksel gayeleri içermesi ve bir operasyonel plan çerçevesinde uygulanması gerekiyor.
İyi uygulamalara denk olmalı
“Kredi Tahsis ve İzleme Süreçlerine Ait Rehber” ile bankaların tahsis ve izleme süreçlerinin memleketler arası iyi uygulamalardakine denk kalitede bir seviyeye erişmesinin temini hedefleniyor.
Rehberde öncelikle tahsis ve izleme süreçlerine ait tesis edilmesi gereken kurumsal çerçeveden ne beklenildiği açıklanırken, kelam konusu çerçevenin aktifliğinin temini için oluşturulması gereken uygulamalardan bahsediliyor. Rehberin ilerleyen kısımlarında tahsis süreçlerine, fiyatlamaya ve teminat değerlemesine ait bankaların uygulaması beklenen yenilikler ve geliştirmelere ait kararlar sıralanıyor.
Son kısımda ise izleme süreçlerinin kalitesinin artırılması için bankalardan tesis etmesi beklenen sistem ve altyapıya ait kararlar yer alıyor. Rehberin ekler kısmında bankalara yol gösterici olması bakımından birtakım kriterler ve toplamasında yarar görülen datalar yer alıyor.
Hafta başı kredi sınıflandırılmasında değişiklik yapılmıştı
BDDK hafta başında, “Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara Ait Yordam ve Temeller Hakkında Yönetmelik”te yaptığı değişiklikle bankaların kredi sınıfı değişikliklerine dair kriterlerini yazılı hale getirerek kontrole hazır bulundurma mecburiliği getirdi. Bankalarca yine yapılandırma öncesinde borçlunun geri ödeyebilme kapasitesine ait bir kıymetlendirme yapmaya yönelik karar yönetmeliğe eklendi. Yönetmelik değişiklikleri kapsamında bankacılık sisteminde kaynakların verimli kullanımı hedefiyle kayıttan düşme uygulamasına yönelik kararlar de geliştirildi. Alacakların tipi, borçluya has şartlar, makroekonomik ortam üzere belirleyiciler makul kayıttan düşme müddetini tanımlamak açısından zahmet yarattığından, kayıttan düşme vaktinin uygunluğu münasebetlerini kontrole hazır bulundurma koşuluyla bankalara bırakıldı.
Dünya