Türkiye, Çin’den gelecek Sinovac aşısına 11 Aralık’tan itibaren uygulama takvimi verdi. Aşıyla ilgili tartışmalar neredeyse doğu-batı arbedesine dönüşmüş durumdayken, temmuzdan bu yana Faz3 testlerini yürüten Johnson&Johnson’ın ilaç kolu Janssen, bu ay sonunda sonuçları almayı, şubat ayında da ruhsat için müracaat yapmayı planlıyor. Janssen, süreçte Avrupa, Çin ve Rusya’daki bilim şirketlerinden yavaş kalmış üzere görünse de yaptığı ön mutabakatlara bakıldığında (AB’ye 200 milyon doz, ABD’ye 100 milyon doz, Kanada’ya 38 milyon doz ve İngiltere’ye 30 milyon doz, 2 milyon doz İsviçre) Batı dünyasından şimdiden onay almış üzere görünüyor.
Janssen Türkiye Genel Müdürü Demet Russ, COVID- 19 aşı çalışmalarında gelinen noktayı, Türkiye ile yürütülen süreci birinci kere DÜNYA’ya anlattı.
Ebola, HIV için de aşı geliştirmişti
Johnson&Johnson’ın 134 yıllık tarihinde birçok salgına tanıklık ettiğine dikkat çeken Russ, Janssen’in enfeksiyon hastalıklarına yönelik aşı çalışmaları bulunduğunu belirterek, “2011’de Crusell’i satın aldıktan sonra aşı çalışmalarına daha da yoğunlaştık. Ebola aşımız Temmuz 2020’de EMA’dan (Avrupa İlaç Ajansı) onay aldı. Hem ebola hem de HIV ve zikaya karşı geliştirdiğimiz aşılar bireylerde uygulandı. Artık tıpkı aşı platformu COVID-19 virüsü için kullanılıyor” dedi.
Tek dozda bitirme ihtimalimiz var
COVID-19 aşısı için çalışmalara Ocak 2020’de başladıklarını söyleyen Russ, süreci şöyle anlattı: “Martta aşı adayı belirlendi. Temmuz prestijiyle Faz1 ve 2a tamamlandı. Faz3 araştırmaları ise şu anda Brezilya, ABD, Meksika üzere ülkelerde yürütülüyor. Klinik araştırmalar için bilhassa COVID-19 hadise sayılarının yüksek görüldüğü ülkeleri tercih ettik. Bizim aşının kıymetli bir farkı var o da hem tek hem de çift dozda bağışıklık karşılığı vermiş olması. Faz1 ve 2a’nın raporlarında tek doz ile de virüsten muhafaza sağlandığı görüldü. Faz3 sonunda da bu türlü bir sonuç alınırsa aşıyı tek doz olarak piyasaya verme ihtimalimiz güçleniyor. Biz yeniden de iki ayaklı çalışma yürütüyoruz” diye anlattı planlarını.
‘Türkiye’ye sistemli bilgi veriyoruz’
Türkiye’de 2009’dan bu yana klinik araştırmalara 50 milyon dolarlık yatırım yaptıklarını vurgulayan Russ, işbirliği muahedeleriyle Türkiye’de ilaç üretimi de gerçekleştirdiklerinin altını çizdi. Russ, “Sanofi ile işbirliğine giderek Türkiye’de ortak üretim yapıyoruz. Ayrıyeten Abdi İbrahim ile de yeni bir muahede yaptık. İki ilacımızı onların tesislerinde üreteceğiz” dedi.
COVID-19 aşı adayı için pek çok hükümetle ön muahede yaptıklarını, Türkiye ile de ön alım şartlarını görüştüklerini anlatan Russ, “Şu anda Türkiye için karar verilmiş değil. Daima irtibat içindeyiz. Faz1 ve 2a’nın raporlarını sunduk, Faz3’le ilgili de bilgileri paylaşıyoruz. Tüm testler tamamlandıktan sonra da EMA ruhsat vermeden aşılama olmayacak. Matematik ortada, her ülkenin aşıya çabucak erişimi mümkün değil. Küresel bağışıklık için 7.5 milyar doz aşıdan bahsediliyor. Birçok aşının çift doz yapıldığı düşünülürse bu, yaklaşık 3.5 milyar kişinin aşılanması demek. Üretim kapasitelerine de bakıldığında 2021’de aşıyı eczaneden alabilir hale gelemeyeceğiz. Bu nedenle ülkeler erken ön alım muahedeleriyle vatandaşlarını muhafazaya almaya, aşısız kalmamaya çalışıyor” diye konuştu.
BİLL GATES VAKFI’NI BİLGİLENDİRİYORUZ FİYAT AZAMÎ 10 DOLAR OLACAK
COVID-19 aşılarıyla ilgili “Zengin ülkelerin siparişleri kapasiteyi bitirdi” tartışmalarını sorduğumuz Demet Russ şu karşılığı verdi: “Bu süreçte CEO’muzun aldığı bir karar var: Salgının acil risk periyodunda aşıyı kar emeli gütmeden dünyaya sunacağız. 1 milyar doz aşı üretmeyi planlıyoruz. Bill&Melinda Gates Vakfı’nın aşı fiyatlandırma metodolojisi var. Onlara sonuçlarımızı tertipli olarak sunuyoruz. Bir kontrol şirketi bilgilerimizi daima gözlemliyor. Bu, bize şeffaflık sağlıyor. Şu anda hadise başına azamî 10 dolar olacak formda ön alım mutabakatlarını yapıyoruz.”
65 YAŞ ÜSTÜ KÜMEDE TEST EDİLİYOR
JANSSEN aşısının Faz 1/2a çalışmalarına bin 45 istekli katılmış. Demet Russ, şu bilgileri verdi: “Çalışma kollarına 18-55 yaş ve 65 yaş üstü olmak üzere farklı yaş kümeleri dahil edildi. Testler sonunda tüm tedavi kollarında güçlü ve dengeli hücresel ve humoral immünolojik karşılık elde edildi. Daha kolay bir açıklama ile Faz1/2a çalışmalarına nazaran, aşı bağışıklık sisteminin farklı yolaklarını tıpkı anda aktive ederek güçlü bir cevap alındı. Ayrıyeten, tek dozda da iki doz uygulamaya misal bir aktifliğe ulaşıldı. Humoral yanıt oranları 18-55 yaş ortası için yüzde 92 (her iki doz grubunda), 65 yaş üstü kümede ise doz kümeleri için yüzde 100 ve yüzde 83 olarak tespit edildi. Tedavi kollarının hiçbirinde Grade 4 (hayatı tehdit eden önemli düzeyde) yan tesire rastlanılmadı.” Aşının saklama şartlarında birkaç farklı opsiyon üzerinde çalışılıyor. Demet Russ, 2-8 derecenin bunlardan biri olduğunu ve ön alım çerçevesinde ülkelerle şartları, dağıtım sistemlerinin durumuna nazaran planladıklarını söz etti. Saklama şartlarıyla son kullanım tarihleri ortasında da kontaklar olduğuna dikkat çeken Russ, “Şu an için 2-8 derecede dağıtım opsiyonundan bahsetmek mümkün” diye konuştu.
COVID-19 TEMASLILARDA KARANTİNADA KALMA MÜHLETİ 14 GÜNDEN 10 GÜNE İNDİ
SIHHAT BAKANLIĞI, COVID-19’un yakın temaslılarında 14 gün olan karantina müddetini 10 gün olarak güncelledi. Yapılan açıklama şöyle: “Yakın temaslılar 10 gün boyunca karantinada kalır. Karantina periyodu müddetince rastgele bir semptom gelişmeyen şahısların karantinası, PCR yapılmaksızın 10. günün sonunda biter lakin bu bireyler toplumda uyulması gereken önlemlere devam eder. Ayrıyeten yakın temaslı olan ve izlem mühletince semptom gelişmeyen bireylerde, PCR testi sonucuna nazaran 7. günün sonunda karantina sonlandırılabilir. PCR testi, lakin kapasitenin uygun olduğu durumlarda, en erken 5. günden sonra konutta numune alınarak yapılabilir. PCR testi negatif çıkan ve semptom gelişmeyen bireylerde 7. günün sonunda karantina sonlandırılır. Yakın temaslılarda karantina hiçbir biçimde 7 günden evvel sonlandırılamaz. Çalışanların 8. günde işe geri dönüşleri sağlanabilir. Bu uygulama yüksek riskli şahıslara bakım verilen alanlarda uygulanmaz lakin bu şahıslar toplumda uyulması gereken önlemlere devam eder. Pandemi devrinde hastalık yayılımının ve yakın temasın azaltılması emeliyle iş yerleri iyi havalandırması olan, 4 metrekareye 1 kişi çalışılacak alanlar formunda düzenlenmelidir.
Dünya