Türkiye’nin öncü teknoloji kuruluşlarından Netaş’ın düzenlediği “Fikir Meltemleri” serisinin son panelinde, yenilikçilik altyapısının kurgulanmasına yönelik ülke vizyonu tartışıldı. Yükle teknoloji olmak üzere farklı alanlardan 33 kanaat liderinin katıldığı panelde, Ar-Ge ve inovasyonun hakikat anlaşılması ve hakikat düzeneklerle bir plan çerçevesinde desteklenmesi halinde Türkiye’nin global ölçekte rekabetçi bir ülke olarak yükseleceği görüşü öne çıktı. “Türkiye’nin Ar-Ge ve inovasyon kapasitesi ile bu kapasitenin geliştirilmesi” temasıyla gerçekleştirilen ve DÜNYA’nın online kanallarından da canlı yayınlanan panelde ülkenin, Ar-Ge ve inovasyon ekosisteminin bir orkestra şefine gereksinimi bulunduğu vurgulandı.
33 kanaat başkanı katıldı
Türkiye’nin önde gelen bilim insanları, akademi, iş dünyası ve bilişim dalının öncü temsilcileri; yenilikçi genç teşebbüsçüler ve yatırımcılar, antropolog, gazeteci-yazarlarından oluşan 33 kanaat lideri NETAŞ’ın düzenlediği ‘Fikir Meltemleri’ panelinde bir ortaya geldi.
“Orkestra şefine ihtyiaç var”
DÜNYA’nın online kanallarından da canlı yayınlanan panelde “Türkiye’nin Ar-Ge ve inovasyon kapasitesi ve bu kapasitenin geliştirilmesi” ele alındı. Panelde, Türkiye’de Ar-Ge ve inovasyon ekosisteminin bir orkestra şefine muhtaçlığı olduğu vurgulandı.
“Türkiye gençlerle iddialı”
Gençlerin taleplerine yanıt verecek bir modele gereksinim duyulduğu lisana getirilen panelde ‘inovasyonun ve Ar-Ge’nin planlı ve sistemli biçimde desteklenmesi halinde Türkiye’nin savlı bir ülke haline geleceği konusunda fikir birliği oluştu.
“Kısa vadeli yüksek getiri sağlama baş yapısı değişmeli”
Türk Telekom İdare Konseyi Üyesi ACLAN ACAR: “Dönüşüm gereksiniminin çok net olduğu bir devirdeyiz. Dünya sıkıntı bir süreçten geçiyor. 2008’den bu yana devam eden bir süreç ve önümüzdeki devirde daha da zorlaşacak. Kurumsal firmalar açısından baktığımızda da Ar-Ge ve inovasyon kültürü çok sonlu. Bunun da kök nedenlerinden biri sermaye birikiminin sonlu olması. Kısa vadeli yüksek getiri sağlayan alanlara odaklanan bir baş yapısı var. Bunlar değişmek zorunda. Pandemi ortamının bunun için fırsat olduğunu düşünüyorum. Çok sevdiğim bir tasavvuf deyişi var: Göz ola dağın arkasını nazaran, akıl ola başa geleceği bile…”
“Hiyerarşi kültürünün değişmesi lazım”
Selendi Şarapçılık İdare Şurası Lideri AKIN ÖNGÖR: “Türkiye’de bilimsel teknolojik altyapının gelişmesine imkan sağlayacak ekosistem bulunmuyor. Maalesef bu daha da berbata gidiyor. Bizim çalışma kültürümüz katı bir hiyerarşi üzerine dayanır. Üsttekiler kendi özgüvenlerinin eksikliği yahut kendilerinin yeterliliğini sorgulamamak bakımından bu hiyerarşiyi baskı olarak uygularlar. Bu da bir fırsat yaratmaz. Bir sefer bu kültürün değişmesi lazım. Analitik zekayı önceleyen eğitim sistemine de bir an evvel geçilmesi gerekiyor.”
“İnovasyon için yapısal iyileştirmeler şart”
English Ninjas Kurucusu ALİ SERVET EYÜPOĞLU: “Eğer inovasyon üzere bir mevzuda atılım sağlamayı düşünüyorsanız güçlü kaslarınıza odaklanmanız lazım ki, ben Türkiye’nin güçlü kaslarının olduğuna yürekten inanan bir girişimciyim. Şu anda da inovasyonun aslında sahiden bize sunduğu demokratik ortamla da bir iş fikri yönetmeye çalışıyoruz. Türkiye’den çıkıp giden yazılımcıların sayısını unuttum. Burada biraz daha yapısal hususlar var. Şayet daima birlikte invasyona odaklanacaksak, yapısal iyileştirmeler gerekiyor.”
“Kültürümüze işbirliği yerleşmeli”
T-Solution İdare Heyeti Üyesi Prof. Dr. Alparslan Korkmaz: “İnovasyon ya da yenilikçilik mevcut bir şemayı yıkıp yenisini inşa etmek manasına gelen bir söz. Münasebetiyle aslında bu yenilikçiliğe adım atabilmek için yürek de toplamak gerekiyor. Hiyerarşik yapımız bizi bazen bunlardan uzak tutabiliyor, engelliyor. Bizde bir tık daha cüret olabilir. Türkiye’de harikulade rekabetçi bir eğitim sisteminde ezbere dayalı ve imtihanlara odaklı, fevkalade egoistler yaratıyoruz. İşbirlikçilik, ortak bir şeyler yapıp ortak bir sonuca gelmek çok fazla kültürümüze yerleşmiyor maalesef.”
“Yabancı yatırımcıyı getirecek teşebbüsçü çıkarmak şart”
Webrazzi Kurucusu ARDA KUTSAL: “Burada öncelikle Ar-Ge’nin tarifini yanlışsız yapmak gerekiyor. Örnek veriyorum: Netflix ya da Spotify sizin için bir Ar-Ge midir diye sorsam, tartışılacak çok uzun bir husus açılır. İkisinin toplam kıymeti 270 milyar dolar… Bence Türkiye’nin şu anda temel gereksinimi, katma pahası yüksek yabancı yatırımcıyı getirebilecek olan teşebbüsler doğurtmak. Zira bu beraberinde insan kaynağını destekleyecektir, hem ekonomiyi inanılmaz destekleyecek.”
“İnovasyon strateji evrakımız olmalı”
Alarko Şirketler Topluluğu İcra Konseyi Lideri AYHAN YAVRUCU: “İnovasyonu bütüncül olarak ele almak lazım. Türkiye olarak nereye gitmek istiyorsak, nasıl bir dönüşüm yahut değişim düşünüyorsak, buna uygun bir halde inovasyon strateji dokümanımızın olması lazım. Eğitim sistemimizin bunu desteklemesi lazım. Bu inovasyon strateji evrakı merkezi olarak hazırlanıp hem özel kesim hem kamu kesimiyle büsbütün sanayiyi, değişimi, hizmetler kesiminde gelişimi hedefleyen bir bütüncüllüğün içinde ele alınmalı. Yanlış destekleme anlayışı ile Türkiye’de sermaye birikimi olmuyor. Bir bina nasıl yükselir? Birdinci katı çıkarsanız, üzerine ikinciyi, üçüncüyü, dördüncüyü koyabilirsiniz. Siz her seferinde birinci katı yapmaya yönelirseniz orada bina olmaz.”
“Hepimizin iğneyi kendisine batırması gerekiyor”
Boğaziçi Ventures Yönetici Ortağı BARIŞ ÖZİSTEK: “Şu an devlet, ‘Yatırımcı 7 lira koyarsa ben de 3 lira koyar ortak olurum’ diyor. Teşvik için bence bu çok değerli bir adım. Pekala özel kesim teşebbüslere yatırım yapma konusunda ne kadar istekli, ne kadar destekçi? PR maksatlı girişimcileri sahneye çıkarıyoruz ve onlara mükafatlar dağıtıyoruz. Ama bugün dönüp girişimcilere yatırım yapıyor muyuz? Bırakın yatırım yapmayı, bu girişimcilere, bu sanayicilere, bu şirketlere, gerçek iktisat şirketleri kapıları ne kadar açılıyor? En zirveden idare bu hususta istekli olduğunu beyan ediyor mu, aşağıda gerçekleşip gerçekleşmediğine bakıyor mu? Bence bunları sorgulamamız lazım. Türkiye pazarı, bir girişimcinin doğması ve büyümesi için çok ülkü. Lakin pratikte bu bu türlü çalışıyor mu? Bence hepimizin iğneyi kendimize batırmamız gerekiyor.”
“Gençler risk almaktan uzaklaşıyor”
Konda Araştırma ve Danışmanlık Genel Müdürü BEKİR AĞIRDIR: “Bugün Türk insanında gelecek algısı kısalıyor giderek.Gençlere soruyorsunuz, en değerli şey gelecek derdi: Yüzde 55. hayatla bağı belirsizlik üzerine. Fakat tıpkı vakitte en büyük hasletleri de bu belirsizlik altında iş yapma kapasiteleri. Hukukun üstünlüğüne inancın da eksik olduğu şartları bir ortaya koyduğunuz vakit bilhassa gençler risk almaktan uzaklaşıyor. Bizde hayat hala daha duygusal düzlemde çalışıyor. Türkiye’de inovasyon yahut takviye deyince benim gördüğüm şey şu; çabucak bina yapalım. Teknokent diye bir alanı telle çevirelim. Muvaffakiyet örnekleri koymak gerekiyor toplumun önüne. Bu sistemi büyütmek, tabana yayabilmek için toplumsal zihin eşiklerini aşmak gerekiyor. ”
Sistemli-etkili-sürekli sanayi-üniversite işbirliği kritik kıymette
Maltepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. BETÜL ÇOTUKSÖKEN: Üniversitelerin sanayi ile işbirliği son derece kıymetli. Birebir vakitte yalnızca sanayi ile değil, üçüncü kesimle de üniversitelerin işbirliği çok değerli. Gerekli şartlar dediğimiz vakit da sistemli, tesirli ve sürekliliği içinde olan bir çalışma yapmamız lazım. Kısaca ben buna SES diyorum. Sistemli-EtkiliSürekli. Fakat bütün bu çalışmalar yapılırken de bir taraftan kâfi şart olarak en çok üzerinde durmamız gereken, katı hiyerarşilerden büsbütün uzak kalmak. Özgürlük, özerklik, inanç kavramları üzerinden iş görmek gerekiyor. Sanayi ve üniversite ortasındaki işbirliğinde de bütün bunları dikkate aldığımız vakit hem her yaş insanımızın bütün var olanlara katkıda bulunması daha kolay olacak hem de biz her bakımdan daha iyi bir noktaya geleceğiz demek.
“Avantajlı alanlarımız stratejik odağımız olabilir”
GE Türkiye CEO’su CANAN ÖZSOY: Teknolojinin, Ar-Ge’nin, yaratıcılığın, inovasyonun ve yenilikçiliğin gelişebilmesi için “3S” formülünün olması lazım. Security (güvenlik) standartlar (uluslararası standartlara uyum) ve sürdürülebilirlik. Yurt dışında temel bilimlerde çok başarılı bilim insanlarımız var. Çalıştıkları akademik kurumları ya da büyük şirketleri bırakmaları gerekmiyor. Bilim insanlarımız bu vazifeye 4 yıllık bir istekli vatan hizmeti olarak bakabilirse ve her biri her yıl 4 yılda 3’er tane doktoralı bilim insanı yetiştirebilse bu sayı geometrik formda artar. 10-15 yılda bin kadar yeni yetişmiş, yurt dışında takip ettiğimiz, öykündüğümüz değerli Türk insanları kadar bilim yapan beşere ulaşırız. Sıhhat, güç, yazılım üzere şu anda da avantajlı olduğumuz, hoş bir başlangıç eko sisteminizin zati var olduğu alanlara odaklanarak stratejik odağımızı belirleyebiliriz. Nereden başlayacağına karar verip, güçlü olduğu başlangıç noktasının olduğu birkaç alanda da stratejik vizyon odağını kalıcı olarak ortaya koymalı, masada tutmalıyız.”
“Enerji çıkarabilmek için bir ahenk platformu gerekli”
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Lideri CENGİZ ULTAV: “Gençlerin küresel düzeyde katma bedel ve verimlilik yaratmaktan öbür çıkış yolları mevcut değil. Bu kırılma noktasında büyük fırsatlar da var. Bu fırsatlar inovasyonun yeni manasında para ve fikir ortasındaki en kısa yol değil elbette. Önlerinde de 400 yıllık bir sanayi katmanı, onun üzerinde 100 yıllık bir dijital katman ve son 25 yılda bizim ihmal ettiğimiz lakin önümüzdeki periyotta çok büyük fırsatlar içeren bilimsel bir katman var. Buradan bir güç çıkarabilmek için bir ahenk platformu kural. Gençlerin donanımlı formda bu platformun üzerinde olacaklarından hiçbir kuşkum yok.”
“Devlet girişimcilere müşteri sağlamalı”
Activate Consulting NY Kıdemli Yöneticisi ÇİĞDEM ALTAY BİNAL: “Ülkenin içinde farklı düzeneklerin olması katiyetle gerekli. Ben daima bunu şöyle düşünüyorum; devlet, üniversite, sanayi her vakit söylediğimiz üzere lakin girişimcileri de bu üçlünün içine almak ve dört farklı kademeden bahsetmek gerekiyor. Devletin hibe vermesinden fazla, devletin hem hukukî manada girişimcileri ve yatırımcıları desteklemesi hem de bu girişimcilere müşteri sağlayabilmesi gerekiyor.”
“Türkiye’de sistem sorunu var”
Eski Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Prof. Dr. DAVUT KAVRANOĞLU: “Türkiye’nin sorunu Ar-Ge takviyesinin az olması değil. Türkiye’de genel olarak sistem sorunu var. Yapılan şeyler birbirinden kopuk ve koordinesiz olarak yapıldığında özlenen ve ana gaye olan gelişmiş ve kalkınmış Türkiye amacına ulaşmamızı sağlamıyor. Türkiye’de iktisat idaresi eşittir finans idaresi mantığından bir an evvel kurtulmamız lazım. Bu sistem sorununun çok fazla alt bileşeni var. Bunların hepsini birden ele almadıkça kalkınmış bir ülke sınıfına geçemeyeceğiz.”
“Sanayi bitti, artık bilgi ekonomisindeyiz”
Korgün Yazılım İdare Şurası Lideri DOĞAN UFUK GÜNEŞ: “İnovasyon ve Ar-Ge konusunda ülkemizin ileri gitmesi için bir şeyleri anlamamız lazım. Bir şeyi fark edelim; sanayi iktisadı bitti. Artık bilgi ekonomisindeyiz ve bu iktisat çok farklı. Bu iktisadın temelleri geçmiş iktisadın rasyolarıyla açıklanamaz. Whatsapp kurulduğu vakit 11 kişiydi. İçlerinde bir tane finansmancı yoktu, bir tane pazarlamacı yoktu, bir tane marketing yöneticisi yoktu. Yalnızca 11 yazılımcıydı ve 19 milyar dolar yatırım aldı. Yüzyıl evvel elektrik, sanayi ve teknoloji ve insanlık için ne ise, yazılım da tıpkı elektrik üzere bundan sonra tüm işler için geleceği oluşturacak ana katman ve ana segment olacak. Bir kez bunu iyi anlamak zorundayız.”
“Ar-ge’lerin çıktılarını pazara çıkaramıyoruz”
Kolay IK Kurucu Ortağı EFECAN ERDUR: “Türkiye olarak teknoloji konusunda iyi olmamıza karşın Ar-Ge’lerin çıktılarını pazara çıkaramıyoruz. İnovasyonun kademeli hatta tercihen birbirinden büsbütün bağımsız Ar-Ge çıktılarını üst üste koyarak elde edilmesi lazım. Lakin az evvel bahsettiğim bahisler nedeni ile iş tam bilakis dönüyor. Teşebbüslere hibe verilmemesi lazım. Teşebbüslerin en çok muhtaçlığı olan, en kıymetli ve en mantıklı finans kaynağı iki tane; ya müşteri olacaksın ya yatırımcı olacaksın. Bunun dışındaki alternatifler bence Ar-Ge bazlı faaliyetlere yönelik olmalı.”
“Yarının tapusunu teslim edip çıkıyoruz”
PayU Kurucusu EMRE GÜZER “Global düşünebilme sorunumuz var. Bunun sebebi: Biz Türkiye ile hudutlu işler kuruyoruz. Ortadoğu’da gerek yakın Avrupa’da bir bölge inşa edemediğimiz için bir yerde tıkanıp kalıyoruz. Çıkış noktamızı da, şirketlerimizi gerçek bedeline ulaşmadan satmak yani yarının tapusunu öteki şirketlere teslim edip çıkmak oluyor.”
“Gençlerin daha çok risk almalarına fırsat verilmeli”
Özyeğin Üniversitesi Rektörü ESRA GENÇTÜRK: “Ülkemizin her köşesinden pırıl pırıl gençlerimiz var. Ülkemizde fevkalade değerli bilim insanları var. Bu manada bir kapasite sonu olduğunu düşünmüyorum. Lakin sorun biraz daha üniversite özelinde. Girdi çıktı ilgisi sonunda ki, bunu global inovasyon endeksinde görüyoruz.”
“Yeni modelde gençlere kelam hakkı tanınmalı”
Türkiye Bilişim Vakfı İdare Şurası Lideri FARUK ECZACIBAŞI: Gençlere çok tartı vermek gerektiğine inanıyorum. Zira mevcut sistemimizde yani geçmişten getirdiğimiz sistemde bence bir yanılgı var. Ekonomik büyüklük açısından 12-13’üncü sıralardaysanız lakin bedel yaratma noktasında dünyada biraz geride kalıyorsanız, burada bir aksaklık, bir aykırılık var demektir. Vaktinde uygun hareket ettiğimiz konusunda kuşkum var… Benim için internet, post-endüstri devrinin bir başlangıcı. Ondan evvel geçerli kurumların, geçerli tariflerin, hatta geçerli siyasetlerin hepsinin tekrar düzenlenmesi gerekiyor.Dünyanın yaş ortalaması 30, internetin de yaş ortalaması 30. Bir jenerasyon bunun içine doğdu. Bir jenerasyon var motivasyonları farklı, değerlendirmeleri farklı. Eğitim sisteminden başlaması gerekiyor. Gençlerin daha çok risk alma yahut yeni bir şey yaratma gücünü bulmalarına daha fazla müsaade vermemiz gerek. Bilhassa karar vericilerin bu müsaadesi vermesi değerli, zira yeni modeller yaratılması gerekiyor. Bu yeni modellerde de gençlere kelam hakkı tanınmalı.
“Devlet girişimciyi desteklemeyi bıraksın”
Ödeal Kurucusu FEVZİ GÜNGÖR : “Ben bir teşebbüsçü olarak diyorum ki, devlet girişimciyi desteklemeyi bıraksın. Ne KOSGEB aracılığıyla ne TÜBİTAK ne de fonlar aracılığıyla… Burada olması gereken, devlet girişimciyi desteklemeyi, bunu kıymetlendirme sürecine sokmayı bırakıp çok daha süratli bu dayanakları verebilen yatırımcıları desteklemeli.”
“Veriye dayalı bütünsel bakış açısı çok kritik”
Vela Partners Kurucu Ortağı FUAT ALİCAN: “Bilimsel ve bütünsel bakış açısı, bütün paydaşların ve faktörlerin gözetilmesini, bunların bilgiye dayalı olmasını çok kritik buluyorum. Ar-Ge ve inovasyonun ayaklarının sağlam yere basması gereği, toplumun değerli meselelerini çözmesi, olan tahlillerin iyileştirilmesi. Bunu verimlilik ve israfın önüne geçilmesi açısından çok kritik buluyorum. İkincisi devletin kolaylaştırıcı rolü üstlenmesi noktası.”
“Bir: uzun vadeli plan, iki: korkusuz destek”
Twintify CEO İLKER İNANÇ: “İki mevzunun kıymetli olduğunu gördüm. Birincisi uzun vadeli planlama, ikincisi de korkusuz takviye. Beklediğimiz sıçramayı yapmak istiyorsak, özendiğimiz Silikon Vadisi, Berlin, İsrail, Singapur üzere bir ekosistem yaratmak istiyorsak 20-30 yıllık bir plana gereksinimimiz var.”
“Değişiyoruz lakin iklim yaratamıyoruz”
MEHMET GÖÇMEN: “1980’de bu ülkede 19 üniversite vardı. Bugün herhalde 219, tahminen de daha fazla üniversite var. Üniversitesanayi ve üniversite-teknoloji ilgileri ise çok fazla değişmedi. Türkiye, her yıl ortalama yüzde 5’ten fazla büyüdü. Ancak bir refah ülkesi olamadı. Bundan 40-45 yıl evvel nüfusunun yüzde 60’ı kırsal kesimde yaşayan, kent nüfusu çok daha az olan ülkeydi. Bugün tam aksine döndük lakin konuştuğumuz problemler birebir. Zira biz, iklim yaratamıyoruz. Son periyotta gördük ki, çok neoliberal yapıların da insanlığa o kadar da yararı olamadı. Bu açılardan bakınca, sürdürülebilir bir sistem kurmak aslında birinci basamakta bir finansal iklim yaratmak. Bunu yaparken; fırsat eşitliği, finansal kaynaklara ucuza erişim, bunun tabana yaygınlaştırılması üzere bahisler ve bir formda de bunun kalıcı bir hukuk sistemiyle, öngörülebilir sistemle taçlandırılıyor olması önkoşul. Türkiye genç nüfusu ile dünyada öne çıkması gereken ülke iken, bunu yerli ve ulusal sonlar içine hapsetmenin ben en azından sorgulanması gerektiğini düşünüyorum. Türkiye yüksek potansiyelli bir ülke ancak maalesef performans bakımından çoğunlukla çok sorun yaşıyor. İnovasyon yenilikçiliğe yatırım yaparak, bilgiye, teknolojiye, dijitalleşmeye dayalı yeni bir Türkiye için önümüze açılan bu fırsat penceresini iyi kullanmalıyız.”
“Merkezi olarak faal planlama yapılmalı”
Pegasus CEO’su MEHMET NANE: “Bizim merkezi olarak faal planlamayı yapıp, hangi dalda katma kıymet yaratıp, potansiyelimiz nedir, yerinde değerlendirip sistem ve bedel yaratmayı bu biçimde geliştirmemiz lazım. Bunu yapacak olan da devlet değil, özel dal. Burada bizim merkezi planlamayı yapıp yerelde uygulamaya geçirecek her türlü altyapıya itmemiz gerekiyor. Bunun içinde eğitim de var, teknoloji de var, adalet sistemi de var, zati bunu yaparsak bütün bu noktada sistematik muvaffakiyete ulaşırız.”
“Girişimler yurtdışı liginde dayak yiyip konuta dönüyor”
ZMT Vertures Ortağı MERT OCAKOĞLU: “Türkiye hayli yol aldı lakin dünya da yol aldı, bizim bu makası kapatmamız lazım. Bugün kurulan teknoloji şirketleri birinci günden küresele odaklı ve yurtdışı gelir üretebilmek için kurulmalı. Siz 2,5 milyon dolar yerine Türkiye’den 500 milyon dolar yatırım alıp bu planı icra etmeye kalktığınız vakit, maalesef yurtdışı liginde dayak yiyip meskeninize dönüyorsunuz. Devletin artık girişimciye değil de bağımsız fonlara limitli ortak olarak katılması lazım.”
“Girişimcilerin müşterisi olacak kitle oluşmalı”
Restearn Kurucusu MERTCAN GÜL: “Hizmet almaktan çekinmeyip girişimcilerin müşterisi olmak, müşterisi olabilecek kitleyi yaratmak bence bugünün en büyük konusu. Genelde maaş olarak yazılıp harcanan Ar-Ge hibeleri bağışlamak yerine, bizim biraz daha fiyat ödemeye istekli müşteri kitlesi oluşturacak yeni dizaynlar yapmamız gerekiyor.”
“Başarı reçetesini Silikon Vadisi ile Kapalı Çarşı’yı birleştirmek”
Hepsiburada CEO’su MURAT EMİRDAĞ: “Kendi ortamızda bir telaffuzumuz var. Muvaffakiyet reçetesini Silikon Vadisi ile Kapalı Çarşı’yı birleştirmek olarak görüyoruz. Burada Silikon Vadisi; data, süreç ve sistem kullanma yetkinliğini Kapalı Çarşı da binlerce yıllardan beri bu topraklarda olan gelenek, insan ve tecrübeyi temsil ediyor. Bu ikisini gerçek harmanlarsak ben dünyanın geleceğinde Türkiye’nin inovasyon ve girişimcilikte rol oynayacağını düşünüyorum.”
“Eğitimde bayanın rolü bir hayat savaşı”
Tekfen Holding İdare Heyeti Lideri MURAT GİGİN: “Ar-Ge ve inovasyon ve natürel Türkiye’nin yükselmesinde entellektüel sermaye olağanüstü ehemmiyetli. İş dünyasından tutun da siyasilere kadar entellektüel derinlik, küresel, vizyoner, yenilikçi trendlere hakim olan bir ihtiyaç. Ben bu çerçevede bir diğer başlığı öne çıkarmak istiyorum. Eğitimde bayanın rolünü olağanüstü kıymetli buluyorum. Bunun bir ömür savaşı olduğunu düşünüyorum. Bayanı eğitmeyen bir ülkenin bilgisiz kalmaya mahkum olduğu kanaatimi paylaşmak istiyorum. Kök nedenlerden bir adedinin de bu olduğuna inanıyorum. Ailenin, annenin vizyonu, eğitimi, deneyimi birikimi olduğu taktirde bir sonraki nesile de bütün bunları emaneten daha iyisini yapmak ve yeşertmek durumunda aktaracak.”
“Türkiye’nin odağı değişmeli”
Gazeteci OSMAN ULAGAY: “2005 yılında sorsaydık bu soruyu muhtemelen bugünküne nazaran çok daha müspet karşılıklar alacaktık. Türkiye’nin odağı sapmış durumda. Türkiye’nin odağını değiştirmeden bütün bu global ekosistem içinde daha müspet bir yer alacak pozisyona gelmeden bence fazla ilerleme durumumuz yok.”
“Bilim insanlarımız gençleri kanatlarının altına alsın”
Tekfen Holding İdare Konseyi Üyesi SİNAN UZAN : “Yurt dışındaki bilim insanlarımızın gençlerimizi kanatlarının altına alması gerekiyor. Türkiye’de genç ve teknolojiye yakın bir nüfus var. Münasebetiyle onu kıymetlendirmemiz gerekiyor. Türkiye’nin coğrafik lokasyonunu da lojistik ya da öbür bir formda kullanmamız lazım. Ancak en değerlisi, üreteceğimiz malları ve teknolojileri yurt dışında pazarlayabilecek bir mantalitede bakmak gerekiyor.”
“İşbirliğine zorlayıcı sistemler oluşturulsun”
Nişantaşı Üniversitesi Rektörü ŞENAY YALÇIN: “Üniversitelerin sanayiyle, üniversitelerin kendi ortalarında, hatta vakıf üniversitelerinin kendi ortalarında işbirliğine zorlayıcı sistemlerin oluşturulmasında büyük bir yarar var. Zira sistem eksikliğimiz var. Bu sistemi kurabilirsek, Türkiye bilimsel alanda potansiyelini kinetiğe dönüştürebilir ve sel olarak akabilir.”
“Araştırmalar özel kesime lig oluştursun”
Kuvvetli Holding CEO’su ÖMER YÜNGÜL: “Üniversiteler çok değerli. Bilhassa talebelik periyodunda birtakım araştırmalarla özel kesime bir lig oluşturması ve daha da değerlisi, tekrar o araştırmalarla ilgili yurt dışındaki network’ler ya da library’lerden faydalanma imkanının oluşması.”
“Dışarıdaki yeteneği içeri çekmeliyiz”
Pisano Kurucu Özkan AYKUT DEMİR: “Bizim burada nitekim otomobil üretebilecek bir şirketin ülkeye yatırım yapmasına muhtaçlığımız yok.Küçük şirketlere 2-3 milyar dolar yatırım yapan şirketlerin bu ülkeye yatırım yapmasına gereksinimimiz var. İçeride olmayan yeteneği, o tecrübesi, o tecrübeyi içeri almaya çalışırsak daha başarılı sonuçlar üretebiliriz.”
300 saat süren toplantı çıktıları kitap oldu
Farklı disiplinlerden gelen iştirakçilerle 300 saate yakın mühlet Türkiye’nin inovasyon ve Ar-Ge konusunda bulunduğu noktayı, artıları, eksileri, vizyon ve amaçları enine uzunluğuna tartışıldı. Bu toplantılar sonucunda elde edilen çıktılar evrak niteliğinde bir kitapçıkta toplandı.
Toplantılar serisinin devamı olarak düzenlenen ve DÜNYA Gazetesinden Hakan Güldağ’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen panel 5 bin kişi izleyici ile rekor kırdı.
Toplantılara şimdiye kadar 50’den fazla kanaat lideri katıldı.
Dünya