Hilal SARI
ABD’den evvelki gün beklentilerin altında gelen ve “geçici” diyenlerin hanesine bir puan getiren TÜFE verisi global enflasyon kaygılarını bir nebze hafifletse de, dün İngiltere’de açıklanan ve 24 yıllık bilgi tarihinin en süratli yükselişini kaydederek yüzde 3,2’ye yükselen yıllık TÜFE, ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası’ndan (ECB) gelen sıkılaşma sinyallerine bir yenisini daha ekledi. “Önce faiz artışı, sonra tapering” patikasını izleyeceğini daha evvel de belirten BoE’nin gelecek yıl birinci faiz artıran büyük merkez bankası olması bekleniyor. Enflasyon verisiyle beklenti değişti, bir değil iki faiz artımı fiyatlanıyor.
BoE’den iki faiz artırımı bekleniyor
Bloomberg’de yer alan habere nazaran şu anda yüzde 0,1 seviyesinde olan siyaset faizinin mayısta 15 baz puan yükseltilmesi zati fiyatlanmıştı lakin trader’lar Aralık 2022 itibariyle 25 baz puanlık bir faiz artırımı daha öngörüyor. Bu da gelecek yıl sonunda BoE’nin siyaset faizini yüzde 0,5 seviyesine çıkabileceği manasına geliyor. Dokuz yılın tepesinde olan yıllık TÜFE verisinin akabinde İngiliz traderlar bilginin akabinde İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) gelecek yıl bir değil iki faiz artışı yapacağını fiyatlıyor. Reuters ekonomistleri de BoE’nin evvelki anketten daha erken bir tarihte – 2022 sonu itibariyle – borçlanma maliyetlerini artıracağını öngörüyor. JP Morgan Asset Management Global Piyasa Stratejisti Hugh Gimber BoE’nin gelecek yıl faiz artıracak birinci büyük merkez bankası olmasının beklenen olduğunu belirterek “Enflasyon yüksek ve fiyatlar de yükseliyor, muhtemelen BoE birinci faiz artıracak büyük merkez bankası olacak” diyor.
Temmuz ayında yüzde 2 ile 2012’den bu yana en yüksek seviyesi gören yıllık TÜFE 1,2 puan hızlanarak yüzde 3,2’ye yükseldi ve bu artış bilgi tarihinde daha evvel görülmemiş süratte bir artıştı. Ağustos toplantısında ölçülü bir sıkılaşma öngördüğünü söyleyen BoE yetkilileri enflasyonun yılın geri kalanında daha da yükselerek yüzde 4’e ulaşmasını öngörüyor.
Restoran dayanaklarının baz tesiri “geçici” kadrosunu destekliyor
İngiliz hükümeti Ağustos 2020’de karantinalarla büyük darbe almış yeme-içme dalını ayakta tutmak için dışarda yemeyi tercih edenlere kişi başı 10 sterline varan yüzde 50’lik bir indirim sağlamıştı. Bu yılın tıpkı ayında restoranlarda bu indirimin olmaması bilhassa restoran fiyatlarında önemli bir baz tesiri yaratıyor. Niyet kuruluşu Resolution Foundation kıdemli ekonomisti Jack Leslie de enflasyonun süreksiz olduğu görüşünde ve şöyle diyor: “Bu tesirler büyük ölçüde süreksiz ve siyaset yapıcıların hayat maliyetlerindeki artışı yavaşlatmak için yapabileceği çok fazla şey yok.”
Sıkılaşma beklentisi sterlini dolar ve euro karşısında yükseltiyor
Sterlin, beklentilerin üzerinde gelen TÜFE verisi ve BoE’nin 2022 yılı içinde bir değil iki faiz artırımı yapacağı beklentilerinin güçlenmesiyle birlikte dolar karşısında yüzde 0,2 yükselerek 1,3846 seviyesine kadar çıktı. Salı günü 1,39 dolar seviyesiyle dolar karşısında 5 haftanın tepesini gören sterlin, İngiltere’de temmuz ayı işsizliğin yüzde 4,6’ya gerilemesinden de güç alıyor. Bu işsizlik sayısı beklentilere paralel olsa da Haziran-Ağustos 2020 periyodundan bu yana İngiltere’de görülen en düşük işsizlik sayısı olmuştu. Euro karşısında 3 haftanın tepesini gördüğü bir evvelki oturumun akabinde sterlin Euro karşısında yüzde 0,1 kıymetlendi. Euro/sterlin 0,853 seviyesine kadar geriledi.
Euro/dolar paritesi 1,18’in üstünde tutunuyor
Avrupa Merkez Bankası faiz komitesi üyesi Francois Villeroy de Galhau ve İdare Şurası Üyesi Isabel Schnabel’in “yüksek enflasyona ait bir telaş yok” açıklamaları, yatırımcıların ECB’nin varlık alımlarını azaltmaya başlama (tapering) ve faiz artırım adımlarını geciktirebileceği formunda yorumlanıyor. Lakin buna karşın dolarda ABD’de beklentilerin altında gelen ve “geçici” telaffuzunu destekleyen bir TÜFE verisi gelmesi, dolardaki zayıflığın devam etmesine yol açıyor. Euro Bölgesi’nde de TÜFE ağustosta yüzde 3 ile 10 yılın doruğuna yükselmiş, lakin ABD’de yıllık TÜFE altı ayın en düşük artışını kaydederek yüzde 5,3 ile beklentilerin altında gelerek global enflasyonun “geçici” olduğunu savunan uzman ve otoritelerin görüşünü desteklemişti. Bu da Euro/dolar paritesini 1,18’in üzerinde tutmaya devam ediyor. ABD TÜFE verisi sonrası 1,1840 seviyesinin üzerine çıkan euro/dolar paritesi, İtalya ve Fransa’dan beklentilerin altında ve beklentilere paralel gelen enflasyon bilgileri sonrası dün de yükselişli seyrini korudu. Parite TSİ 17:37 itibariyle yüzde 0,1 yükselişle 1,1814 seviyesinden süreç gördü.
Dünya