HİLAL SARI
Gelişmiş ekonomiler, COVID-19 pandemisinin yayılmasını önleyici önlemler ve tüketicilerin telaşlarının devam etmesi sonucu 2020 yılının ikinci çeyreğinde rekor daralma bekliyor. Öncü bilgilere nazaran ABD, İngiltere, Euro Bölgesi, Almanya, Fransa, Japonya ve Kanada’da global finansal krize nazaran çok daha sert daralmalar kaydedilirken, Çin, yüzde 2,3’lük 2. çeyrek GSYH verisiyle pandemide büyüme kaydeden birinci iktisat olarak öne çıkıyor.
Almanya harcama şampiyonu
Euro Bölgesi’nin lokomotifi Almanya iktisadı ikinci çeyrekte tüketici harcamalarının, yatırımların ve ihracatın COVID-19’la büyük darbe alması sonucu yıllık bazda yüzde 11,3 daraldı. 2. çeyrek tüketici harcamaları yüzde 10,9 düşerken, yatırımlar yüzde 19,6, ihracat yüzde 20,3 düştü. Uzun yıllar kemer sıkma siyasetlerinin meşalesini taşıyan Almanya’da ikinci çeyrek yükselen tek şey ise COVID-19 programları içeren devlet harcamaları oldu. Sanayi ve hizmetlerden gelen hareketlenme sinyalleri sonrası hükümetin 10 Eylül’de açıklayacağı büyüme beklentilerinde 2020 için daha evvel yüzde 6,3 olarak açıklanan varsayımın yüzde 6’ya revize edilebileceği belirtiliyor.
Fransa’da tasarruflar 100 milyar Euro’ya koşuyor
En sıkı karantinaların uygulandığı Fransa’da iktisat ikinci çeyrekte yıllık bazda yüzde 19 daraldı. Resmi istatistik kurumu INSEE datalarına nazaran şirket kâr marjları 1983’ten bu yana en düşük seviye olan yüzde 26’ya geriledi. Tüketici harcamalarında haziranda görülen yüzde 10,3’lük artış, temmuzda yüzde 0,5’le yavaşladı. Ülkede bu yıl 100 milyar Euro’ya ulaşması beklenen tasarruflar GSYH’nin yüzde 4’üne denk geliyor ve Fransız basınına nazaran hükümetin bu tasarrufların harcanmasını teşvik etmesi bekleniyor.
Turizm gelirleri GSYH’sinin %12’sini oluşturan İspanya ikinci çeyrekte yıllık bazda %22,1 daralırken, İtalya için bu datanın yüzde 17,3’lük daralma olması öngörülüyor.
2. çeyrekte bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 20,4, bir yıl öncesine nazaran yüzde 21,7 daralan İngiltere’de ise hükümetin vergi artışlarıyla açılan bütçe açıklarına deva arama yoluna gideceği öne sürülüyor. İki İngiliz gazete İngiltere’de Hazine Bakanlığı’nın kamu maliyesindeki büyük delikleri kapatabilmek için vergi artışı hazırlığında olduğunu yazdı. Sunday Telegraph’a nazaran 20 milyar sterlin (26,7 milyar dolar), The Sunday Times’a nazaran servet, şirket, emeklilik ve dış yardımlara getirilen vergilerle 30 milyar sterlin kaynak yaratılması planlanıyor.
İkinci çeyrekte en sert daralan gelişmiş iktisat yıllık yüzde 38,7’lik küçülme verisi ile Kanada oldu. Haziranda beklentilerin üzerinde gelen aylık yüzde 5,6’lık büyüme uzmanlarca petrol ihracatçısı Kanada’nın üçüncü çeyrekte rekor bir büyüme kaydedebileceğine işaret ediyor. Başbakan Shinzo Abe’nin istifa ettiği Japonya’da ise iktisat ikinci çeyrekte yüzde 27,8 daralmıştı.
Avrupa, çalışanı daha iyi korudu
İşsizlik, kısa çalışma ödeneği programları sayesinde Avrupa’da ABD’deki kadar artmadı. Pimco’ya nazaran Almanya, Fransa, İtalya ve İspanya’da tüm çalışanların neredeyse çeyreği mayıs ayında kaybettikleri gelirlerin yüzde 60 ila 85’ini devletten aldı. İşsizlik ABD’de mayısta yüzde 15’le tepe yaptıktan sonra yüzde 10’a gerilerken, Avrupa’da yüzde 10’un altında seyrediyor.
Dünya