Hüseyin KOYUNCUOĞLU
Yurt içinde günün en kıymetli verisi olarak ön plana çıkan enflasyonda, yükseliş beklentilerin altında kaldı. Yıllık enflasyonda düşüşe işaret eden mayıs dataları sonrasında bu hafta TL varlıklar üzerinde önemli baskı ögesi yaratan ‘faiz indirimi’ telaşları yine gündeme geldi. Güne 8,60’ın altında başlayan dolar/TL, enflasyondaki düşüşün bir kere daha tetiklediği faiz indirimi telaşlarıyla birlikte yükselişe geçti ve 8,62’nin üzerine çıktı. Benzeri grafiklerle harekete eden euro/TL’de ise süreçler 10,52 düzeyinden geçiyor.
Enflasyon düştü, pekala dolar/TL neden yükseliyor?
Salı gecesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faizlerin düşürülmesi gerektiğini net bir lisanla açıklaması sonrası kurlar tarihi düzeylerini güncellemiş; dolar/TL, 8,88’i; euro/TL ise 10,76 ya kadar tırmanmıştı. Dün yatırımcılar toplantısında konuşan Merkez Bankası Lideri Şahab Kavcıoğlu ise para siyasetinde gevşeme beklentilerinin haklı bir münasebete dayanmadığını, bu baskının ortadan kalkması gerektiğine işaret etmişti. Lakin Kavcıoğlu’nun açıklamalarında yer alan enflasyon ve siyaset faizine değinilen kısımda “Enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve 2023 yılında orta vadeli yüzde 5 maksadına ulaşıncaya kadar siyaset faizini, güçlü dezenflasyonist etkiyi koruma edecek biçimde, gerçekleşmiş ve beklenen enflasyonun üzerinde bir seviyede
oluşturulmaya devam edeceğiz.” tabirleri kullanılmıştı. Kavcıoğlu’nun faiz indirimi için işaret ettiği enflasyondaki kalıcı düşüş vurgusu ve bugün enflasyon sayılarıyla birleşince TL üzerindeki faiz indirimi baskısını desteklemiş oldu.
Döviz kurları için iki kritik tarih: 14 ve 17 Haziran
TL’nin haziran ayındaki yol haritasındaki kritik virajlardan olan enflasyon verisi geride kalırken gözler artık 14 Haziran’daki Erdoğan-Biden görüşmesi ve oradan gelecek açıklamalarda olacak. Kurlar için bir öteki kıymetli tarih ise 17 Haziran, yani Merkez Bankası’nın bu ayki PPK toplantı tarihi. Erdoğan’ın faiz indirimi açıklamalarının Merkez Bankası’ndan karşılık bulup bulmayacağı, faizlerde beklenen bir indirim olsa bile bunun ne kadar olacağı; sembolik seviyede mi kalacağı piyasaların başında soru işaretlerinden yalnızca birkaçı…
Dünya Gazetesi Muharriri ve TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Atılım Murat:
Faiz indirimi açıklamaları dolar/TL’de neler olacağına dair ön gösterim sundu
Döviz kurlarında yaşanan hareketleri, enflasyon sayılarını ve faiz indirimine yönelik beklentileri pahalandıran Dünya Müellifi ve TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Atılım Murat, enflasyonda haziran ve temmuzda yükselme potansiyeli olduğunu söylerken ağustos ayından sonra baz tesiriyle enflasyonun düşüşe geçme ihtimalinin yüksek olduğunu söz etti. Murat, enflasyonda baz takviyeli düşüşle birlikte faiz indirimlerinin daha güçlü bir halde gündeme gelmesini bekliyor. Murat’ın tahlili şöyle:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz indirimi açıklamaları sonrasında olası bir faiz indirimi durumunda neler yaşanabileceğinin ön gösterimini görmüştük. Dolar/TL 8,88’e kadar çıkarken dün Merkez Bankası Lideri Kavcıoğlu’nun para siyasetinde gevşeme savlarını ‘haklı münasebetlere dayanmıyor’ olarak nitelendirmesi piyasaların biraz da olsa sakinleşmesini sağladı. Bugün gelen enflasyon ise tam kapanma tesiriyle düşüşe geçse de ÜFE-TÜFE ortasındaki fark muazzam bir seviyeye ulaştı. Üreticiler, pandemi koşulları ve ekonomik gidişat nedeniyle kurdan kaynaklanan maliyetleri tüketicilere artık daha süratli yansıtıyolar. Talepte toparlanma gördükleri anda üreticiler fiyatlara bu artışları yansıtacak. Olağanlaşma adımları sonrası haziran ve temmuz ayında enflasyonda yükseliş yaşanabilir. Lakin ağustos ve eylülde baz tesiriyle enflasyon tarafını aşağıya çevirecek. Merkez Bankası Lideri Kavcıoğlu’nun da faiz indirimi ve enflasyona ait işaret ettiği tarihler aslında baz tesirinin kalkacağı bu tarihler.
Döviz kurları için artık önümüzde iki değerli tarih var; 14 Haziran’daki Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Biden görüşmesinden çıkacak iletiler ve 17 Haziran’daki PPK’dan faiz indirimi gelip gelmeyeceği. Hatta bugünlere denk gelen 15-16 Haziran’daki Fed’in Açık Piyasa Komitesi Toplantısı da bilhassa gelişmekte olan ülkeler için büyük kıymet taşıyor. Faizlere ve varlık alım programına dair bildiriler kısa vadeli Türk Lirası için taraf belirleyici durumunda.”
Dünya Müellifi ve Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Erhan Aslanoğlu:
TÜFE-ÜFE farkı enflasyon baskısınn sürdüğüne işaret ediyor
Bugün gelen enflasyon verisinin kurlar ve faiz üzerindeki tesirini pahalandıran Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Erhan Aslanoğlu, enflasyonda yaşanan düşüşe karşın ÜFE – TÜFE farkının açılması enflasyon dinamiklerinin devam ettiğini gösterdiğine dikkat çekti.
Türkiye’deki kadar olmasa da misal dinamikler diğer ülkelerde de gözlendiğine değinen Aslanoğlu, “Mayıs ayında kapanmalar TÜFE’deki artışı frenledi görünüyor. Önümüzdeki periyotta döviz kurları ve emtia fiyatları gerilemedikçe TÜFE’nin tekrar artma ihtimali yüksek. Bu tablo netleşmeden MB’den bir adım beklemiyorum. Önümüzdeki toplantıda MB siyaset faizinde bir değişiklik beklemiyorum lakin toplantı tutanağında dezenflayon vurgusu yapılabilir ve buna bağlı olarak 3. Çeyrek sonuna hakikat faiz indirim sinyali gelebilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Dünya