Endüstrideki birçok üretim kolunun hammadde olarak kullandığı eserler ile kimi kesin eserlerin ithalatının kimyasal unsur tarafından risk tahliline tabi tutulmasını öngören TAREKS sistemine başlanmasını öngören bildirinin uygulama müddeti 31 Mart’a uzatıldı.
Birebir bildirimle birlikte kapsama giren eser sayısı da çok büyük oranda azaltıldı. Yeni bildirime nazaran yüklü olarak en son eserler kontrole tabi olacak, çok sayıda hammadde ise kontrol kapsamı dışında tutuldu. DÜNYA’nın yaptığı tahlile nazaran toplam 2 bin 761 eser risk temelli kontrol kapsamından çıkarıldı.
İthal eserlerin kanserojen husus açısından belirlenen limitlere yönelik kontrolü yürürlükteki uygulama kapsamında, ithalat yapıldıktan sonra gerçekleştiriliyordu. Bu bildirim ile birlikte kapsama giren eserlerin kontrolü TAREKS sistemi aracılığıyla ithalattan evvel yapılacak. Yani kapsamdaki eserler kontrolden geçmeden artık ithal edilemeyecek.
Şimdi yürürlüğe girmeyen bildirimin birinci yayınlandığında (7 Kasım) bunları hammadde olarak kullanan endüstriciler ile başta dokumacılık ve ayakkabı olmak üzere sonuncu eser ithalatçıları, bunun gümrüklerde karışıklığa yol açmasının yanı sıra emek, vakit ve ek maliyetlere yol açacağını öne sürmüşlerdi.
1 Ocak’tan 31 Mart’a ertelendi
Dünkü Resmi Gazete’de yayımlanan bildirim ile yürürlük tarihi 1 Ocak 2021 yerine 31 Mart 2021 olarak değiştirilerek 3 ay uzatıldı. Daha evvel fasıl bazında belirlenen kapsam, yeni düzenlemeyle 12’li Gümrük Tarife İstatistik Konumu (GTİP) olarak değiştirildi ve kontrole tabi eser sayısı 241’e düşürüldü.
Fotoğraf yükleme mecburiyeti esnetildi
Bildirimin birinci halinde kontrole tabi eserlerin tamamı için görsel yükleme mecburiyeti yer alırken, artık müracaat sırasında görsel yükleme kaidesi kaldırıldı. Diğer bir tabir ile kontrole girsin girmesin tüm eserlerin görselinin sisteme yüklenmesi istenirken, yeni devirde yalnızca kontrole giren eserlerin görseli yüklenecek.Ayrıca eserlerin test sonuçlarının firma tarafından yüklenmesiyle ilgili temellerde da değişiklik yapıldı. Bildiriye etlenen bir fıkra ile TAREKS’e yüklenen lakin ilgilisi tarafından düzenlenmediği anlaşılan test raporunun tespit edilmesi halinde, öbür kuralların uygun olması durumunda bile kontrolün olumsuz sonuçlanacağı kararı getirildi.
Bildiri kasım ayında yayımlanmasına karşın ortadan geçen 54 günlük müddette uygulamaya ait temelleri içeren bildirimi şimdi yayımlanmadı.
130 eser yer aldı
Birinci bildirimin ekinde 41, 42, 43, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 58, 58, 59, 60, 61, 62, 63 ve 64’üncü fasılların tamamı kontrol kapsamına alınmıştı. Yeni bildiride 130 eserin yer aldığı “Ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler” başlıklı 41’inci fasıl da büsbütün kapsam dışı tutuldu. 131 eserin yer aldığı “Yapağı ve yün, ince yahut kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş mensucat” başlıklı 51’inci fasıl büsbütün kapsam dışı bırakıldı. 355 eserin yer aldığı “sentetik ve yapay devamsız lifler” başlıklı 55’inci husus kapsam dışına çıkarıldı. Başka fasıllarda ise faslın tamamı yerine hudutlu sayıda eser 12’li GTİP bazında kapsama alındı.
“Gümrüklerde dayak atmanın manası yok”
BİRLEŞMİŞ Markalar Derneği (BMD) Lideri Sinan Öncel bahse ait şu görüşleri paylaştı: “Sayıların azaltılması ve müddetin de iki ay ertelenmesi iyi bir şey. Bu manada bakanlığa ve yetkililerine taleplerimizi dikkate alarak süratli aksiyona geçtikleri için teşekkür ediyoruz. Fakat bizim teklifimiz hala devam ediyor. Aslında ithalat gerek hazır giyim, gerekse ayakkabıda gümrük vergileri nedeni ile epeyce düşmüş vaziyette. Perakende dalının güç günler yaşadığı bir periyotta bir de gümrüklerde dayak atmanın bir manası yok. Şu an için Ekoteks sistemi çok iyi bir biçimde ilerliyor. Münasebetiyle perakende dalı bu kadar zorluk içindeyken bu halde dayak atmanın mantığı yok. İşlerimizin hızlandırılması gerekiyor. Geçmiş devirde laboratuvarlarda maalesef çok büyük zorluklar ve maliyetlere katlandık. Bir daha tıpkı zorlukları yaşamak ve maliyetlere katlanmak istemiyoruz açıkçası. İki ay ertelenmesi yaşayacağımız tereddütleri gidermez. Markalar maliyetler ve daralan piyasadan ötürü çok önemli manada sorun yaşıyor. Gümrükte de bir gün dahi beklemeye tahammülümüz yok.”
Bildirinin detayları
✓ Deri eşya; saraciye eşyası ve eyer ve koşum grupları; seyahat eşyası, el çantaları ve gibisi mahfazalar; hayvan bağırsağından mamul eşya” başlıklı ve 93 eserin bulunduğu 42’nci fasılda kontrole tabi eser sayısı 34’e düştü.
✓ 43 eserin yer aldığı 43’üncü fasıldan (post, kürk ve taklit kürk, bunların mamulleri) yalnızca 3 eser kapsamda kaldı.
✓ 42 eserin yer aldığı “İpek” başlıklı 50’nci fasıldaki eser sayısı 7’ye düşürüldü.
✓ 565 eserin yer aldığı “pamuk” başlıklı 52’nci fasıldaki eser sayısı 5’e indirildi.
✓ 105 eserin yer aldığı “Keten, keten kıtık ve döküntüleri” başlıklı 53’üncü fasıldaki eser sayısı 2’ye indirildi.
✓ 415 eserin yer aldığı “Sentetik ve Yapay Filamentler, Şeritler ve Gibisi Sentetik Yapay dokumaya Elverişli Maddeler” başlıklı 54’üncü fasıldaki eser sayısı 6’ya indirildi.
✓ 135 eserin yer aldığı “Vatka, keçe, ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya” başlıklı 56’ncı fasıldaki eser sayısı 2’ye düşürüldü.
✓ 79 eserin yer aldığı “Halılar ve öbür dokumaya elverişli hususlardan yer kaplamaları başlıklı 57’nci fasıldaki eser sayısı 5’e düşürüldü.
✓ 121 eserin yer aldığı “Örme dokunmuş mensucat” başlıklı 58’inci fasıldaki eser sayısı 7’ye düşürüldü.
✓ 98 eserin yer aldığı “Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış yahut lamine edilmiş dokumaya elverişli hususlardan mensucat” başlıklı 59’uncu fasıldaki eser sayısı 2’ye düşürüldü.
✓ 71 eserin yer aldığı “Örme mensucat” başlıklı 60’ıncı fasıldaki eser sayısı 4’e düşürüldü.
✓ 319 eserin yer aldığı “Örme giyim eşyası ve aksesuarı” başlıklı 61’inci fasıldaki eser sayısı 38’e düşürüldü.
✓ 468 eserin yer aldığı “Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı” başlıklı 62’nci unsurundaki eser sayısı 53’e düşürüldü.
✓ 206 eserin yer aldığı “Dokumaya elverişli unsurlardan başka hazır eşya” başlıklı 63’üncü fasıldaki eser sayısı 18’e düşürüldü.
✓ 153 eserin yer aldığı “Ayakkabı” başlıklı 64’üncü fasıldaki eser sayısı 47’ye düşürüldü.
✓ 65’inci fasıldaki eser sayısı artırıldı
✓ “Başlıklar ve aksam” başlıklı 65’inci faslında daha evvel 2 olan kontrole tabi eser sayısı yeni bildirimle birlikte 3’e yükseltildi.
✓ Kontrole tabi olmayan “Hazırlanmış ince ve kalın kuş tüyleri ve bunlardan eşya” başlıklı 67’nci fasıldan 6704.19.00.00.00 GTİP’li eser kontrol kapsamına alındı.
✓ Tekrar kontrole tabi olmayan , “Mobilyalar, tıpta ve cerrahide kullanılan mobilyalar, yatak grupları ve gibisi doldurulmuş eşya” başlıklı 94’üncü fasıldan 9404.29.90.00.00 ve 9404.90.90.00.00 GTİP’li ‘diğerleri’ eserleri kapsama dahil edildi.
Dünya