AYSEL YÜCEL
İş dünyasının salgında ikinci dalga tasası büyüyor. Bilhassa endüstriciler, tatil periyodunda olan çalışanlarının dönüşte fabrikalarda ve işyerlerinde salgın riskini artıracağından korkuyor. Endüstride en büyük tedirginliği ise bakım molası nedeniyle yüzbinlerce çalışanı tatile gönderen otomotivciler yaşıyor. İş dünyası temsilcileri, kamu yetkilileri ve çalışanlara salgına karşı tedbirleri artırma daveti yapıyor.
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği’nin (TAYSAD) Idare Konseyi Lideri Alper Kanca, her yıl bu vakitlerde fabrikalardaki bakım-onarım molası nedeniyle çabucak hemen tüm otomotiv firmalarının tatile çıktığını hatırlatarak, COVID-19 salgını nedeniyle bu sefer büyük kaygı duyduklarını lisana getirdi. Bilindiği üzere, otomotivde hem ana sanayi hem de yan sanayi firmaları fabrikalarındaki bakım-onarım çalışmaları nedeniyle temmuzun son haftasından başlayarak 17 Ağustos’a kadar 15 ila 20 gün ortasında değişen üretim molası verdi.
Emekçilerin yüzde 70’i tatile çıkacak
Kanca, nisan ayından bu yana bir halde devlet denetiminde olan ya da şirketlerin denetiminde olan çalışanların birinci kere büsbütün bağımsız olarak hareket edeceğini lisana getirdi. Yan endüstride 200 bin ana endüstride ise yaklaşık 60 bin çalışan olduğu bilgisini veren Kanca, “Çalışanlarımızın yüzde 70’e yakını tatilde kent dışına çıkmayı planlıyor. Birçok salgından sonra birinci kere İstanbul, Kocaeli, İzmir, Bursa üzere yaşadıkları kentlerin dışına çıkacak. Gittikleri yerlerde bu beşerler diğer yerlerden gelmiş beşerlerle karşılaşacak. Bu beşerler tatil sonunda Türkiye’nin dört bir yanından işlerine döndüklerinde büyük risk oluşturacak” dedi.
“İşler ağır, kapanamayız”
“Eğer bu durum nisan ya da mayıs ayında olsaydı çok da büyük bir sorun sayılmazdı. Zira düşük kapasite ile çalışıyorduk. Lakin, tatil dönüşü işler çok ağır. Kapasiteler yüzde 80’in üzerine çıkacak” diyen Kanca, “Dolaysıyla şirketlerin çalışanlarına gereğince karantina imkanı sağlaması ya da olay artışlarında fabrikaları kapatması mümkün olmayacak. Bu türlü bakıldığında bana nazaran nisan ayındaki kaidelere nazaran çabucak hemen ayını külfetli periyot geçireceğiz” biçiminde konuştu. Kanca, “Gerçekten kritik bir periyoda giriyoruz. Tatilde herkes bu kasvetleri unuttu. Devletin önlemleri tekrar üst düzeye çıkarması lazım. Lakin onların da koyacağı diğer bir yasak yok. Bizim kendi kendimize koymamız gereken kurallar var” açıklamalarını yaptı.
Şirketinde 2 hafta sıkıyönetim
Kanca, kendi şirketinde tatil öncesi tüm çalışanları uyardığını belirterek, “Çalışanlara 17 Ağustos’ta geri geldiklerinde salgına karşı alınacak önlemlerin nisan ayından daha şiddetli olacağını söyledik. Çok daha önemli bir halde maske yasağı uygulayacağız. Ateş ölçüm sürecini gün içerisinde çok daha sık yapacağız. Ofiste tek kişi çalışsa bile maske zaruriliği olacak. Münasebetiyle 17 Ağustos’ta geri döndüğümüzde iki hafta sıkıyönetim uygulayacağız” vurgusunu yaptı.
Liderler toplumsal hayattaki tedbirsizlikten şikayetçi
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç:
AŞI BULUNANA KADAR ÖNLEMI BIRAKMAMALIYIZ
Pandemide dünyayı etkileyecek ikinci bir dalganın olup olmayacağını yakından takip ediyoruz. Aşı bulunana kadar gerekli tüm tedbirleri almaya devam etmek gerek. İkinci dalganın olup olmayacağını, olursa ne kadar sertlikte geçeceğini de kimse bilmiyor. Yalnızca birtakım öngörüler var. Türkiye, pandemi sürecinde hem üretim sınırlarını açık tutmanın hem de anında aldığı önlemlerin müspet karşılığını gördü. İkinci dalga yalnızca Türkiye’nin değil, dünyanın bir risk sürecidir. Mümkün bir ikinci dalgada mart-haziran devrinde olduğu üzere en üst seviye önlemle denetimi formda üretim sınırlarımızı açık tutmalıyız. Tüm kurumlar, fabrikalar ve işletmeler azamî önlemle, hayatın akışını akamete uğratmadan faaliyetlerine devam etmeli. Bununla birlikte unutmamak gerek ki, hükümetimizin aldığı önlemler ve vatandaşın pandemi ile yaşama tecrübesi, olağanlaşma devrinde virüsün mümkün ikinci dalgasına karşı da gücümüzü artırdı. Pandemi ile yaşama tecrübemiz, dünyada yaşanacak muhtemel bir ikinci dalgada üretimin çarklarının dönmesi, hayatın sürmesi için gücümüzü artıracak. Lakin salgında muhtemel ikinci dalgayı asıl önleyecek olan hepimizin davranışlarının değişmesi. Bu sebeple önlemli davranmaya sürat kesmeden devam etmeli ve ihtarlara riayet etmeliyiz. COVID-19 hala tesirli bir formda ortamızda dolaşıyor. Aşısı bulunana kadar çabayı bırakmamamız gerek.
Konya Sanayi Odası Başkanı Memiş Kütükçü:
TEDBİRSİZLİK ENDIŞE YARATIYOR
Son periyotta bakanlığın yaptığı ihtarlar dikkatlerimizi salgına çevirdi. Tedbirler de artırılıyor. Biz de muazzam bir kontrol var. Valilikle birlikte kurulan 15 takım sanayi kuruluşlarının kurallara uyup uymadığını denetledi. Bu takımlar üç çeşit kontrol yaptılar. Fabrikalarda ihtarlara uyuduğu görüldü. Temel zahmet ve kaygıya toplumsal alanlardaki tedbirsizlik neden oluyor.
KAYSO Başkanı Mehmet Büyüksimitçi:
KAYSERİ’DE KAPANAN FİRMA YOK EKSİK ÇALIŞMA VAR
Şu anda Kayseri’deki OSB’de kapanan firma yok lakin eksik çalışma var. Salgın nedeniyle hastalananlar, önlem gayeli düzenlemeler, filasyon uygulaması nedeniyle üretim yüzde 70-80 dolayında. Filasyonla ilgili, sağlıklı olan bireylerin 7 günlük takip süreci kâfi olur.
KAYSO Meclis Başkanı Abidin Özkaya:
TEMASLI OLANLAR 14 DEĞİL, 8 GÜN BEKLESİN
OSB’lerimizde pandemi nedeniyle üretim yüzde 70-75 seviyesinde. Temmuz ayındaki elektrik ve doğalgaz tüketimi bir evvelki aydan fazla. Fakat bu sayılar kimseyi yanıltmasın. Filasyon uygulaması nedeniyle, hasta şahıslarla temas ettikleri varsayılarak filasyon takibine takılan COVID-19 açısından hiçbir semptom görülmeyen ve hasta olmayan çalışanlar 14 günlük karantina sürecini beklememeli. Bu çalışanlar 8 günde işbaşı yapmalı. Çünkü, üretimin de aksamaması lazım.
Dardanel’den ‘kapalı devre çalışma’ tenkitlerine karşılık
Türkiye’nin değerli besin şirketlerinden Dardanel, bir müddettir yürüttüğü ‘kapalı devre’ çalışma sistemine sendikalardan gelen tenkitlere ait bir açıklama yaptı. 27 Temmuz tarihinde başlatılan kapalı devre çalışma sistemi öncesi Çanakkale tesislerindeki bin 200 çalışanına bilgilendirme yaptıklarını ve uygulamayla ilgili onaylarını aldıklarını kaydeden Dardanel Idare Konseyi Lideri Niyazi Önen, “Çalışanlarımızın yüzde 80 kadarı çalışma tarafında karar aldılar ve bize bildirdiler. Her türlü sıhhat önlemleri alınarak mesai yürütüldü. Mesainin akabinde da aileleri ile birlikte bakanlıktan kiraladığımız öğrenci yurtlarında, içinde banyo ve tuvaleti bulunan iki kişilik özel odalarda konforlu formda konaklamaları sağlandı” dedi. Önen, çalışma yürüten personellerin mevcut maaşlarının dışında bin TL ikramiye aldığını ayrıyeten, yıllık müsaadelerine 5 gün ekleme yapıldığını kaydetti. Önen, “Bugün prestijiyle tesislerimizde rastgele bir COVID-19 olayı bulunmadığı üzere üretim süreçlerimiz son derece sağlıklı bir biçimde devam ediyor. Bu hafta sona erdireceğimiz sistem, bu harikulâde süreçte çalışanlarımızın ve ailelerinin sıhhatinin korunması için en tesirli metot olduğu için uygulandı. Meskende kalmayı tercih eden çalışanlarımız fiyatsız müsaadeli sayıldı. Konutta kalmayı tercih eden çalışanlarımızdan 14 günlük süreyi tamamlayanlar, sıhhat denetimlerinin akabinde işlerinin başına dönmeye başladı” dedi.
OSB’ler üretime odaklanmak istiyor
• Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi (NOSAB) Lideri Erol Gülmez: Ana endüstride yaşanacak bakım molası nedeniyle bölgede otomotive üretim yapan firmalar ağustos ayının ortasına kadar duruş yaşayacak. Pandemi devrinde yaşanan duruş nedeniyle bilhassa otomotiv dalında bir talep patlaması oldu. Ne tedarik sanayi ne de ana endüstriler bakımla ilgili bu mecburî duruşun dışında üretime orta vermek istemiyor. Temennimiz ikinci bir dalga yaşanmadan sürecin atlatılması. Sanayicilerimiz üretime odaklanmak istiyor. NOSAB’da yüklü otomotiv sanayisine üretim yapan 282 aktif firma var.
• Hasanağa Organize Sanayi Bölgesi (HOSAB) Lideri Ömer Faruk Korun:
Genelde bakım için tatile giren ana endüstrilere üretim yapan yan endüstrilerde de üretimin ilgili kısmı tatile gönderilip, fabrikalar bakıma alınıyor. Bölgemizde de ana endüstriye üretim yapan firmalarda bu durum kelam konusu. Lakin fabrikaların büsbütün üretimi durdurması kelam konusu değil.
Türek: Manisa’da üretime orta veren firma yok
Yüzlerce firmada on binlerce kişinin istihdam edildiği Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde COVID-19 tedirginliği had safhaya ulaştı. OSB’de büyük bir üreticide birçok personelin testinin olumlu çıktığı argümanı gündeme gelirken, Manisa OSB Lideri Sait Türek, OSB’de olay artışı nedeniyle üretime orta veren firma olmadığını söyledi. Ülke genelindeki hadise artışına değinen Türek, “Manisa OSB’de değil, kent genelinde COVID-19 hadiselerinde artış var” dedi. Öte yandan yoğunluk nedeniyle Pandemi Hastanesinde yer kalmadığı için olayların Manisa Kent Hastanesi ile İzmir’e yönlendirildiği istikametinde açıklama yapan Manisa Tabip Odası Lideri Şahut Duran, Manisa OSB’de faaliyet gösteren işyeri tabipleri ile yaptıkları temaslarda COVID-19 hadiselerinde büyük artış yaşandığı bilgisini paylaştı. Büyük bir fabrikada çok sayıda COVID-19 hadisesi tespit edildiğini, 5 de vefat yaşandığını öne süren Duran, “Artan hadise sayısı ve yaşanan genç vefatları kent genelinde panik havası yarattı. Şu an Manisa’da olay sayısı olağanlaşma adımlarının başladığı haziran ayına nazaran çok ileride” dedi. (NİHAT DELİBAŞI/İZMİR)
Dünya