OSMAN KILIÇ
İstanbul Kimyevi Hususlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Lideri Adil Pelister, kimyada gereksinim duyulan büyük yatırımlar için dal olarak yüzde 50’ye kadar makine-teçhizat hibesi beklentileri olduğunu söyledi.
Kimya kesiminin yüzde 70 dışa bağımlı olduğunu hatırlatan Adil Pelister, Türkiye’de üretilmeyen ve katma paha sağlayacak üretimler başta olmak üzere, ‘özellikli kimyasallar’ın üretimi ve teknolojisine odaklanmak gerektiğini söz etti.
Teknoloji ve sermaye ağır kimya kesiminde ölçek büyütmeye ve yeni yatırımlara muhtaçlığın her geçen gün arttığına dikkat çeken Pelister, “Toplamda 50 milyar dolar ve üstü ithal edilen kimyasalların ülkemizde üretilmesi gerekiyor.
Büyük ölçekli dev yatırımlarda devletimiz Güney Kore modeli üzere yüzde 50’ye kadar makine-teçhizat hibesi vermeli. Şirketlerimizin ölçeklerini büyütebilmeleri için sermayeleri kuvvetlendirilmek, teşvik edilmeli. Buna dayanak için de yurt içi toptan satış vadeleri Almanya – Fransa üzere en fazla üç ay ile sonlandırılmalıdır. Şirketlerimiz üretim için sermaye bağlarken, satış için de sermayesini harcamamak.”
İhracatçı firmalara yatırım daveti
Düşük faiz oranları, artırılmış kredi ölçüleri ve uygun şartlı vadesi uzun kredi imkanları ile yatırım fırsatları sunduğuna dikkat çeken Pelister, ihracatçı firmalara bu fırsatları kıymetlendirme davetinde bulundu. Pelister, “Dünyada talep yavaşlamışken bizlerin talebin yöneleceği 2021 yılına hazır olması gerekiyor” dedi. Pelister, bilhassa medikal ve ilaç dalı, paklık ve hijyen kesimi, petrokimya üzere kritik değere sahip kimya endüstrisine yönelik yatırımlara ve dayanaklara öncelik verilmesi gerektiğini vurguladı.
Üretim Asya’ya kayıyor
Öte yandan küresel kimya kesiminde üretimin bilhassa Çin’in katkısıyla Avrupa’dan Asya’ya kaydığını belirten Pelister, şunları söyledi: “Asya ülkelerinin toplam kimya dalı ticaret hacmindeki hissesinin giderek arttığı görülüyor. 2030’lu yıllarda Asya bölgesinin üretimde dünyanın üçte ikilik kısmını oluşturacağı öngörülüyor. Bunun en büyük sebeplerinden birisi Asya ülkelerinin döngüsel iktisada ve geri dönüşüm konusuna kıymet vermeleri. Ayrıyeten kaya gazı üretimi petrokimyasal eserlerin üretiminde ABD’ye avantaj sağlıyor. Bu ülkedeki etilen fiyatlarının daha cazip hale gelmesi bu alanlardaki yatırımların Avrupa’dan ABD’ye kaymasına sebep oldu. Türkiye’nin de bu hususta rezervleri olduğu araştırılıyor. Ülkemizde birinci kaya gazı kuyuları Diyarbakır’da açıldı. Trakya ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde rezervler olduğu öngörülüyor.”
Bilindiği üzere, yıla yüzde 10.6’lık büyüme ile başlayan kimya dalı, pandemiden olumsuz etkilense de çeşitli hijyen eserleri bazında kıymetli artışlar yakaladı. Kesim bu sayede 2020 yılının birinci 6 ayında 223.56 milyon dolarlık ihracata gerçekleştirdi, daralma yüzde 13.94’te kaldı. Yılın birinci yarısında en çok ihracat yapan ikinci dal olduklarının altını çizen Pelister, “6 aylık süreçte yaşadığımız yüzde 13.94’lük kaybı, olağanlaşma süreciyle birlikte önümüzdeki periyotta kapatacağımıza inanıyoruz. Geçen yıl yapmış olduğumuz 20 milyar dolar düzeylerini yakalamayı hedefliyoruz” dedi.
“Dijital ihracat platformu oluşturulmalı”
Geleceğe yönelik tahliller özelinde 2018 yılında birinci kez ‘dijitalizm’ öngörüsünde bulunduklarını belirten Adil Pelister, “Bu yeni dijital çağı kurgulayanlardan olmak için süratli karar almak ve uygulamaya geçmek gerekiyor. ‘Dijital ihracat platformu’ oluşturulması, ihracatın lojistik ve ödeme dahil bütün süreçlerinin dijitale entegre edilerek hayata geçirilmesi değerli arz ediyor” dedi.
Dünya