İdare danışmanlığı firması McKinsey & Company geleceğin iş dünyasını mercek altına alarak 2021 yılını ve sonrasını şekillendiren 8 trendi açıkladı. Bu trendlerin ele alındığı makale, pandeminin yarattığı ekonomik krizin ve belirsizlik ortamının, büyük yenilikler için de taban oluşturduğuna dikkat çekiyor.
Krizlerin, dikkat cazip yeniliklere yol açma eğiliminde olduğuna vurgu yapılan makalede COVID-19’in yarattığı ekonomik krizin de bu türlü bir dönüşümü tetiklediğine dikkat çekilerek belirsizliklerin hala çok yüksek seyretmesine karşın uzmanların önümüzdeki devirde iş dünyasını nelerin şekillendireceğine dair öngörüleri 8 başlık altında toparlanıyor: Bu trendler (1) inovasyon, (2) tüketici davranışı, (3) etraf, (4) sıhhat ihtilali, (5) hükümet yaklaşımları, (6) kurumsal portföylerin yine yapılandırılması, (7) tedarik zincirinin değişimi ve son olarak (8) hava seyahatine dönüş halinde sıralanıyor.
1. Dijitalleşme istihdamı dönüştürecek: Dijitalin yükselişi işimizin geleceğine çeşitli formlarda istikamet verecek. İnovasyonun meslekleri de etkileyeceğinin vurgulandığı makalede; dijitalin yükselişinin işimizin geleceğine çeşitli biçimlerde taraf vereceği ve bunların her birini anlamanın değerli olduğu belirtiliyor. Konuttan çalışma tecrübesinin herkes için geçerliymiş üzere düşünülse de öncelikle gelişmiş ekonomilerle ilgili olduğunun altını çiziliyor. Raporda konutunu büsbütün evden/uzaktan yapabilen işgücünün oranının yalnızca yüzde 25 olduğuna dikkat çekiliyor. Raporda meskenden çalışabilenlerle alanda olmak zorunda olanlar ortasındaki iş şartları uçurumunun da büyüyebileceği uyarısı yapılıyor. Yükselen e-ticaretin yanı sıra teslimat, nakliye ve depo işlerinde artan otomasyonun da kritikliği vurgulanıyor. Son olarak da otomasyondaki yükselişle birlikte kaybedilen işlerden daha fazla yeni işin yaratılacağı hatırlatılıyor. Örneğin ABD’de hizmet bölümü istihdamının 4,3 milyon azalabileceği, ulaşım kesiminde ise 800 bin yeni istihdam yaratılabileceği belirtiliyor. Hizmet, perakende ve konaklamada istihdamın kolay kolay uygunlaşması beklenmiyor.
2. Tüketici inovasyonu sevdi, eskiye dönmeyecek: Makalede tüketicilerin pandemi periyodunda zarurî formda yönelinen birtakım trendlerin pandemi sonrasında da kalacağı, bunun da birçok bölümde dönüşümün devam etmesine neden olacağı öngörülüyor. E-market alışverişinde eskiye dönülmeyeceği, sanal sıhhat bakımında da online’ın kısmen benimseneceği, insanların konutlarının içine yatırım yapmaya devam edeceği kestirim ediliyor. Öte yandan uzaktan eğitim ve kısmen online’da devam etmeye cümbüş dalının pandemi şartlarında mükemmel durumda olmadığı ve istisnai biçimde bu iki alanda eskiye dönme eğiliminin yüksek olduğu belirtiliyor.
3. Etraf gayeleri güzelleşmeyi şekillendirecek: Glasgow’da 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) öncesinde ülkelerin etraf gayelerinin iktisatların dönüşümüne de istikamet vereceği belirtiliyor. Her yıl 3,5 trilyon dolar güç altyapısı taahhüdü var. İngiltere Merkez Bankası Lideri Mark Carney’in tabirleriyle bundan sonraki düzgünleşme patikası “Yeşilin 50 tonu” üzere olacak. Ülkeden ülkeye maksatlar ve yatırımlar değişiklik gösterse de iklim krizinin tesirini süratle hissettirdiği bugünlerde yeşil dönüşüm de iş dünyasının yolunu belirleyecek ana ögelerden.
4. Sıhhatte ihtilal: dördüncü sırada sıhhat ihtilali yer alıyor. COVID-19 salgınıyla uğraşta gerek aşı araştırmalarına gerekse başka araçlara ulaşmak için global ölçekte yapılan yatırımların 180 milyar doları bulduğu iddia ediliyor. Sıhhat alanına yapılan yatırımların ve ilerlemenin devam edeceği öngörülerek geleceğe taraf verecek trendler ortasında ‘biyo-devrim’in çok kıymetli bir yerinin olduğunun altı çiziliyor.
5. Kapitalist nizama hükümet takviyesi sürecek: Makalede; pandeminin ekonomiler üzerindeki olumsuz tesirlerini aşmak için bir dizi sanayiye borç veren hükümetlerin yaklaşımı, beşinci trend olarak sıralanıyor. Hükümetlerin iş dünyasına daha fazla sopa gösterebileceği de belirtilen makalede, hissedar kapitalizminden paydaş kapitalizmine geçiş sürecinin de devam edeceği öngörülüyor. Eşitsizlikteki artış da yeniden hükümetlerin müdahale etmek isteyebileceği alanlardan biri olarak sıralanıyor.
6. Portföyler değişiyor: Geçen yıl, en üst beşte birlik dilimdeki şirketlerin 240 milyar dolarlık kâr elde etmesine karşılık en alt beşte birlik dilimdekilerin de 400 milyar dolarlık ziyanı, altıncı trendin temelini oluşturuyor. Çünkü bu durum, altıncı trend olarak isimlendirilen kurumsal portföylerin tekrar yapılandırılmasına neden oluyor. Makaleye nazaran; portföyler süratle değişiyor ve süreç hacimleri rekor düzeylere ulaşıyor.
7. Tedarik zincirlerinde değişim vakit alacak: Vakit alsa da tedarik zincirinde güçlü bir değişim bekleniyor. Tedarik zincirinin değişmesini, 2021’i ve sonrasını şekillendiren yedinci trend olarak tanımlayan McKinsey uzmanları, vakit alsa da tedarik zincirinde güçlü bir değişim beklediklerini belirtiyor. Tüm tedarik zincirin coğrafik manada yalnızca yüzde 25’nin değişiminin bile lakin 5 senede tamamlanabileceği öngörülüyor.
8. Hava trafiği 2024’ten evvel tam güzelleşmeyecek: Son trend olarak da hava seyahatine dönüş pahalandırıyor. Araştırma sonuçlarına nazaran; pandemi periyodunda değerli ölçüde düşen global hava trafiğinin 2024 yılına kadar eski düzeylerine dönmeyeceği kestirim ediliyor. Ayrıyeten iş seyahatlerinin dönüşü daha da yavaş olabilir. Bunların ötesinde pandemi öncesi trafiğin yüzde 20’si asla geri dönmeyebilir. Fakat tıpkı ‘intikam’ alışverişlerinde olduğu üzere, bu alanda da intikam seyahatlerinin görülmesi bekleniyor.
“Newton yer çekimini ‘evden çalışırken’ keşfetti”
Makalede; uzaktan çalışmanın insanlık tarihinde birinci defa, 17. yüzyılda yaşanan veba salgınında uygulandığı belirtiliyor ve çalışmalarını konutunda sürdürmesi için gönderilen Cambridge Üniversitesi öğrencisi genç Isaac Newton’un yer çekimi kanununu, o devirde, meskeninin bahçesinde keşfettiği hatırlatılıyor. COVID-19 salgını sürecinde de çok kıymetli inovasyonların gerçekleştirildiğine vurgu yapan McKinsey & Company Türkiye Ülke Yöneticisi Can Kendi “Bu periyotta; ABD’de verilen yeni patentlerin sayısı, 2019’daki düzeyin iki katına denk geliyor ve başka birçok ülkede de kıymetli artışlar görülüyor. Bu nedenle 2021’e ve sonrasına istikamet vereceğine inandığımız birinci trend inovasyonlar ve onu tüketici davranışları takip ediyor. Araştırmalarımız, yaklaşık üç ayda 10 yıllık dijital inovasyon yaşandığını ve dünya genelinde e-ticaretin, pandemi öncesi düzeylere nazaran 2 ila 5 kat arttığını ortaya koyuyor” dedi.
Dünya